Bayindir Içerenköy Hastanesi'nden uyku bozukluklari ve tedavisine iliskin bilgilendirmeHatice Senses Kurukiz- Bayindir Içerenköy Hastanesi Nöroloji Uzmani Dr. Hayal Toktas: - "Uyku ile iliskili herhangi bir yakinmasi olan kisinin mutlaka uyku konusunda özel egitim almis bir nöroloji uzmani tarafindan degerlendirilmesi gerekiyor. Gerekli görüldügü takdirde uyku testine de basvuruluyor"
ISTANBUL (AA) - Bayindir Içerenköy Hastanesi Nöroloji Uzmani Dr. Hayal Toktas, uyku ile iliskili herhangi bir yakinmasi olan kisinin mutlaka uyku konusunda özel egitim almis bir nöroloji uzmani tarafindan degerlendirilmesi gerektigini belirterek, gerekli görüldügü takdirde uyku testine de basvuruldugunu bildirdi.
Bayindir Içerenköy Hastanesi'nden yapilan açiklamaya göre, beynin birçok kismi tarafindan kontrol edilen ve çesitli evreler içeren uyku, karmasik bir süreç içeriyor.
Saglikli uyku ise bu evrelerin yeterli sürelerde gerçeklesmesi ile saglanabiliyor. Saglikli uykunun tanimlanabilmesi adina akla ilk olarak herkes için geçerli optimum bir süre ya da uyku rutini gelse de uyku, parmak izi gibi kisiye has bir durum olarak ortaya çikiyor.
Açiklamada görüslerine yer verilen Toktas, kisiye özel günlük uyku aliskanliginin ötesine geçen her türlü kisa uyumanin, uykuya dalamamanin, uykuyu sürdürememenin ya da asiri uyuma hallerinin uyku bozukluklarinin tanimi içerisinde yer aldigini belirterek, en sik karsilasilan uyku bozukluklarini su sekilde açikladi:
"Insomnia: Günlük pratikte en sik karsilasilan uyku bozuklugudur. En az 3 ay devam eden, haftada en az 3 gece yasanilan, gecede 3 veya daha fazla uyanmaya sebep olan uyuyamama durumudur. Uykusuzluk, gündüze yansiyan gündüz uyuklama hali, sinirlilik, dikkat daginikligi, kaygi bozuklugu, konstantrasyon güçlügü ve uykusuzluga bagli kazalarin yasanmasi gibi belirtiler ile kendini gösterir.
- Uykuda solunum bozukluklari: Uyku laboratuvarlarinda, uyku testlerinin en siklikla uygulandigi hasta grubunu uykuda solunum bozuklugu olan hastalar olusturuyor. Tikayici uyku apne sendromu ise uykuda solunum bozukluklarinin basinda geliyor. Horlama, uyku apnesi ve gündüz asiri uyuklama hali ile kendini gösteriyor. Tedavi edilmedigi taktirde ilerleyen dönemde yüksek tansiyon, kalp ve beyin damar hastaliklari, obezite ve metabolik sendrom gibi birçok hastalik için risk faktörü olusturuyor.
- Huzursuz bacak sendromu: Genellikle aksam saatlerinde ya da uykuya dalmadan önce ortaya çikan, tarifi zor olan, bacaklarda agri, huzursuzluk, yanma, karincalanma hissi ile birlikte bu sikayetlerin bacaklarin hareket etmesi ile ortadan kalktigi bir çesit hareket bozuklugu olarak biliniyor. Altta yatan sekonder nedenlerin arastirilmasi ve uygun ilaçlar ile tedavi edilmesi gerekiyor.
- Parasomniler: Genelde çocukluk çaginda baslayip, eriskin çagda da devam edebilen uyurgezerlik, uyku terörü gibi uyku esnasinda ortaya çikan anormal motor davranislar ile karakterize bir bozukluktur. Ayni zamanda eriskin çagda ortaya çikabilen REM uykusu davranis bozuklugu gibi birtakim parasomniler de ileride ortaya çikabilecek parkinson hastaligi ve benzeri sendromlarin habercisi olabiliyor. Parasomni yakinmasi olan her çocuk ya da eriskinin mutlaka bir nöroloji uzmani tarafindan degerlendirilip, uyku testi planlamasi yapilmasi gerekiyor.
- Hipersomniler: Altta yatan herhangi bir hastaliga bagli olmadan ortaya çikabilecegi gibi, narkolepsi ve katapleksi sendromu gibi tani kriterleri belirlenmis sendromlar seklinde de karsimiza çikabiliyor."
- Uyku bozukluklari tedavisi
Uyku bozukluklarina primer ya da sekonder etkenlerin sebep oldugunu ifade eden Uzm. Dr. Hayal Toktas, "Birincil etkenler parasomniler ya da uyku apnesi gibi durumlardir. Uyku ayrica ikincil etkenler arasinda yer alan psikolojik hastaliklar, metabolik hastaliklar, ilaç kullanimi, vardiyali çalisma, is kosullari gibi birçok faktörden etkilenebiliyor. Uyku ile iliskili herhangi bir yakinmasi olan kisinin mutlaka uyku konusunda özel egitim almis bir nöroloji uzmani tarafindan degerlendirilmesi gerekiyor. Gerekli görüldügü takdirde uyku testine de basvuruluyor." görüsünü bildirdi.
Toktas, en az 6 saat süre ile kisinin spontane uykusu esnasinda birden çok parametrenin birlikte degerlendirildigi bir kayit olan uyku testinin ertesi gün yapilan degerlendirmesi ile kisinin uyku paterni ve olasi uyku bozukluklarinin tanisinin konulabildigini vurguladi.
Toktas, "Uyku bozuklugunun tedavisinde tipine göre kisinin uyku aliskanliklari degerlendiriliyor. Var ise uyku hijyen bozuklugu düzeltiliyor. Ayni zamanda gerekli medikal tedaviye de basvuruluyor. Uykuda solunum bozuklugu olan hastalarda ise solunum cihazlari ile tedavi mümkün oluyor." bilgisini verdi.
Nöroloji Uzmani Dr. Hayal Toktas, daha iyi ve saglikli bir uykunun sürdürülebilmesi adina uyku hijyenini, "Her aksam ayni saatte yatilmasi. Her sabah ayni saatte kalkilmasi. Sabah uyaninca yataktan çikilmasi. Gün içinde normal bir fiziksel ve zihinsel aktivitede bulunulmasi. Uyku gelince yataga gidilmesi. Uykuya dalamayinca yataktan çikilmasi. Yatak odasinin ses ve isik yönünden izolasyonunun yapilmasi. Kahve, çay, alkol, sigara gibi faktörlerin düzenlenmesi. Gündüz uyunacak ise 12.00 ile 14.00 arasinda en fazla 45 dakika olacak sekilde sekerleme yapilmasi." maddeleriyle seklinde siraladi.