CICA Genel Sekreteri Sarybay: "Türkiye CICA sürecinde çok önemli yere sahip"Muhammet Tarhan

ANKARA (AA) - Asya'da Isbirligi ve Güven Artirici Önlemler Konferansi (CICA) Genel Sekreteri Kayrat Sarybay, CICA'nin güven ve barisi saglamayi ve isbirligini artirmayi hedefledigini belirterek Türkiye'nin CICA sürecinde çok önemli yere sahip oldugunu söyledi.

Sarybay, Ankara'da bir otelde "Asya Konseyi: Asya Ülkeleri Çok Tarafli Isbirligi Diyalogu Platformunun Dönüsümü" konulu brifing verdi.

Asya'da asil gaye ve amaçlarinin "isbirligini artirmak ve güveni saglamak" oldugunu vurgulayan Sarybay, güvensiz bir ortamda herhangi bir isbirliginin mümkün olmadigi, güveni artirmak için ortak eylemlere ihtiyaç duyuldugunu belirtti.

Sarybay, CICA'nin 30 yil önce Kazakistan'in ilk Cumhurbaskani Nursultan Nazarbayev tarafindan önerildigini ve 30 yilda büyük mesafe kaydedildigini belirterek en son zirve toplantisina 50 heyet katildigini, bunlardan 15'inin devlet ve hükümet baskanlari düzeyinde oldugunu hatirlatti.

Asya'nin ekonomik gelismenin merkezi haline geri döndügünü ve siyasi agirliginin dünyada yerini almaya basladigini ifade eden Sarybay, CICA'nin kendisini Asya içindeki devletler arasi iliskileri düzenlemeye veya Asya devletleri arasindaki güveni artirmaya adadigini dile getirdi.

Sarybay, öte yandan Asya'nin sorunsuz bir kita olmadigini, bazi devletler arasinda anlasmazliklarin da devam ettigini belirterek, CICA'nin bu devletler arasi diyalogu saglamayi amaçladigini vurguladi.

Yarin yapilacak Türk Devletleri Teskilati (TDT) Parlamenter Asamblesi toplantisina istirak etmek için burada bulundugunu kaydeden Sarybay, "Türkiye CICA sürecinde çok önemli yere sahip. 2010-2014 yillari arasinda Türkiye Cumhuriyeti Devleti CICA'da baskanlik yapmisti. Baskanlik döneminde çok önemli mesafe kaydedilmisti. Kurumsallasmaya esas o baskanlik esnasinda baslanmistir. Birçok kurumlarimiz kurulmustu. O yüzden Türkiye'nin CICA nezdindeki agirligi hepimizin malumu." degerlendirmesini yapti.

Sarybay, CICA'nin yeni bir dönüsüm dönemine girdigini belirterek devlet ve hükümet baskanlarinin 6. CICA Zirve Toplantisinda CICA'nin tam tesekküllü örgüte dönüsümünü baslatmak üzere dönüsüm sürecini ilan ettigini hatirlatti.

- Kurulusundan bu yana üye sayisi 16'dan 28'e çikti

CICA'nin 2002'de yapilan ilk zirvesine 16 üye ülkenin katildigini, su anda ise 28 üye ülkenin bulundugunu kaydeden Genel Sekreter, "Bu basindan beri devam eden bir dönüsüm süreci. Bu 20 yillik dönüsümümüzde mesela Is Konseyi veya Gençlik Konseyi veya Düsünce Kuruluslari Forumu veya Aksakallar Konseyi gibi kurumlar olustu." ifadesini kullandi.

Sarybay, "sürdürülebilir baglantisalligin" önemine vurgu yaparak Asya kitasinin özellikle kita içindeki baglantisalliginin saglanarak dünya ekonomisine ve dünya baglantisalligina katki saglanmasi gerekliligine vurgu yapti.

CICA'nin güven artirici önlemler katalogu oldugunu ve CICA'nin görev alaninin bu katalogla belirlendigini aktaran Sarybay, bunun siyasi, askeri, tehdit ve zorluklar, ekonomik ve ekolojik boyutlari oldugunu belirtti.

Sarybay, bunlar içerisinde ekonomik boyutun çok önemli oldugunu belirterek "Üye devletlerimiz özellikle ekonomik iliskilere çok dikkat ediyor. Bunun içerisinde finans kolu da var. Çin bu finans kolunun koordinatörü oluyor. Bu sistem içerisinde daha evvel 3 finans zirvesi Çin'in inisiyatifi olarak yapilmisti. Kazakistan CICA dönem baskanligi, bu sürecin sadece Çin inisiyatifi degil de bütün CICA üye ülkelerinin ortak bir projesi olarak sunmustur. " ifadelerine yer verdi.

- CICA barisi ve isbirligini saglamayi amaçliyor

CICA'nin Asya kitasindaki mevcut anlasmazliklarin çözümü için "sihirli bir formülü" olmadigini kaydeden Sarybay, ancak anlasmazlik ve çatismalarin çözümünü amaçladiklarini söyledi.

Genel Sekreter Sarybay, "Barisi saglamak, isbirligi saglamak, çatismalara yer vermemek. Uluslarin bir arada baris içinde yasayabilecegi kosullari yaratmak. Esas payda budur." ifadesini kullandi.

CICA'nin da bu konuda attigi adimlarin oldugunu kaydeden Sarybay, CICA'nin 2002'deki ilk zirve toplantisi öncesinde Hindistan ve Pakistan arasinda yasanan gerilimde iki ülkeyi bir araya getirmesine degindi.

Sarybay, "Bütün dünya CICA'nin dogusunda böyle barisi saglayan bir platform olarak müsahede etmis vaziyette. Çünkü Hindistan ve Pakistan devlet ve hükümet baskanlari bir araya gelip krizi nasil çözebileceklerini görüsmüstü. Bundan sonra da çok çetin bir seviyeye çikmis olan ikili görüs ayriligi bir sekilde bir çözüme kavusmustu." degerlendirmesini yapti.