"BRICS" üyeliginin Misir'in dolar likidite sikintisina çözüm olmasi bekleniyorAhmad Hatem,Mehmet Nuri Uçar- Misir'daki siyasi ve ekonomi yetkilileri, BRICS grubu üyelerinin islemlerinde dolarin hakimiyetinden kurtulmayi ve yeni çok kutuplu bir ekonomik düzen kurmayi istemesi dolayisiyla gruba katilmanin ülke ekonomisine büyük faydalar saglayacagi görüsünde

KAHIRE (AA) - AHMED HATEM - Misir'in dolar likidite sikintisini çözebilmek için çikis yolu aradigi bir dönemde BRICS ülkeleri grubuna katilmasinin ülke ekonomisine rahat bir nefes aldiracagi tahmin ediliyor.

Dolar likidite zayifliginin devam etmesi ve ülkede iki farkli döviz kurunun olmasi, Misir'in ekonomik kosullarini daha da kötülestiriyor. Resmi döviz kuru 31 cüneyh altinda islem görürken, paralel piyasadaki döviz kuru ise 39,5 ile 41 cüneyh arasinda degisiyor.

Bati ittifakina karsi kendini bir güç olarak konumlandirmaya çalisan BRICS grubu, Orta Dogu bölgesinin en büyük ekonomilerine sahip petrol zengini Suudi Arabistan, Iran, Birlesik Arap Emirlikleri (BAE) ve Misir'in da bulundugu 6 ülkeyi gruba dahil ederek hem 2010'dan bu yana ilk kez genisleme sürecine giriyor hem de Bati karsisinda uluslararasi etkisini artirmayi hedefliyor.

Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan olusan BRICS ülkeleri, Güney Afrika'nin Johannesburg kentinde düzenlenen ve 24 Agustos'ta sona eren 15. Liderler Zirvesi'nde, dünya düzenini yeniden kurmak ve küresel etkisini artirmaya yönelik adimlarini hizlandirmak amaciyla Suudi Arabistan, Iran, BAE, Misir, Etiyopya ve Arjantin'in bloka üyelik taleplerini kabul etti.

BRICS Liderler Zirvesi'ne ev sahipligi yapan Güney Afrika lideri Cyril Ramaphosa, yeni ülkelerin 1 Ocak 2024 itibariyla bloka üye olacaklarini açikladi. Bu kararla yeni yilda BRICS'in üye sayisi 5'ten 11'e yükselecek.

- Misir için büyük avantaj

Misir'daki siyasi ve ekonomi yetkilileri, ittifak üyelerinin islemlerinde dolarin hakimiyetinden kurtulmayi ve yeni çok kutuplu bir ekonomik düzen kurmayi istemesi dolayisiyla BRICS'e katilmanin ülke ekonomisine büyük faydalar saglayacagi görüsünde.

Misir yaklasik 104 milyon nüfusuyla büyük bir pazar, dolayisiyla grup ülkeleri arasindaki ticaretin ve ihracatin canlanmasina yönelik yüksek talep seviyelerini saglayabilir.

Misir'in 2022'de yasadigi ekonomik durgunluk nedeniyle finansman ve borçlanma kaynaklarinin çesitlendirilmesine duydugu istek, bu ülkenin BRICS üyeligine kabulüne giden kapiyi araladi. Yabanci yatirimlarla ekonomik büyümeyi saglamayi hedefleyen Misir, BRICS üyeligini ekonomik istikrar açisindan önemli kazanim olarak görüyor. BRICS üyeleriyle siyasi ekonomik iliskilerini gelistirerek ortak proje ve yatirimlarini artirmayi hedefleyen Misir, IMF ve Dünya Bankasina olan bagimliligini da azaltmak istiyor.

- Dolar likidite sikintisi

Dolar likidite sikintisi, Misir'in karsilastigi güncel krizlerinden biri. Yillik ithalat faturasinin yaklasik 95 milyar dolar oldugu bir dönemde, BRICS'in ana hedeflerinden biri de dolarin disinda yerel paralarla gerçeklestirilen uluslararasi ticareti artirmak.

Misir, mart ayinda yeni bir yardim almak için IMF'ye basvurdu ve bu sirada Suudi Arabistan, BAE ve Katar'dan toplamda 22 milyar dolarin üzerinde mevduat ve yatirim taahhüdü aldi.

- Misir'i gelecek yillarda yogun bir dis borç ödeme programi bekliyor

Misir Merkez Bankasinin uluslararasi rezervlerinin net miktari Temmuz 2023'te 33,14 milyar dolarla Haziran 2017'den bu yana "en düsük" seviyeye geriledi. Döviz kurundaki dalgalanmalar, halk üzerinde büyük fiyat artislari ve yüzde 36,5'e ulasan rekor düzeydeki enflasyon ile dogrudan bir baski unsuru olusturuyor.

Önceki verilere göre, Misir'i gelecek yillarda yogun bir dis borç ödeme programi bekliyor.

Misir'in dis borcu, 162,928 milyar dolar olarak kaydedilen 2022'nin son çeyregine kiyasla yüzde 1,5 artisla 2023 yilinin ilk çeyreginin sonunda 165,361 milyar dolara yükseldi.

Orta ve uzun vadeli dis borç geri ödeme planina göre, Misir'in, yilin ikinci yarisinda 13,3 milyar dolar, 2024'ün ilk yarisinda da 10,9 milyar dolar geri ödemesi bulunuyor. 2025'in ilk yarisinda 9,3 milyar dolar, ikinci yarisinda da 5,8 milyar dolar geri ödemesi gerekirken, 2026'da ise yilin ikinci yarisindaki 10,2 milyar dolara ek olarak, yilin ilk yarisinda 6,6 milyar dolar geri ödemesi yer aliyor.

Bunun yani sira Misir cüneyhinin daha fazla deger kaybetmesi durumunda, dis borç miktari artacak, bütçedeki borç faizlerinin miktari yükselecek ve dis borçlarin ödenmesi zorlasacak.

Misir, büyük ölçüde yabanci yatirimcilarin ülke disi tahvil yatirimlarindan gelen döviz akislarina dayaniyor.

- BRICS'in 2030'da küresel hasilanin yüzde 50'sine ulasmasi öngörülüyor

Ismini üye ülkelerin Ingilizcedeki adlarinin bas harflerinden alan BRICS, üyeleri arasinda siyasi, ekonomik ve kültürel isbirligini amaçliyor.

Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'in 2009'da düzenlenen ilk zirvede temellerini attigi topluluk, 2010'da Güney Afrika'nin katilimiyla son halini aldi.

BRICS Is Konseyinin raporuna göre, üye ülkelerin toplam gayrisafi yurt içi hasilasi (GSYIH) 56 trilyon dolari geçiyor ve küresel hasilanin yüzde 31,5'ini olusturuyor. Buna göre bu oranin 2030'a gelindiginde yüzde 50'ye ulasmasi öngörülüyor.