Eski Ingiltere Basbakani Truss, Tayvan'i ziyaret ediyorEmre Aytekin- Truss, Margaret Thatcher'in 1990'lardaki ziyaretlerinden bu yana Ada'ya giden ilk eski Ingiltere Basbakani olacak

PEKIN (AA) - Eski Ingiltere Basbakani Liz Truss, Çin ile egemenlik ihtilafi içindeki Tayvan'i ziyaret ediyor.

5 günlük ziyaret için bugün Ada'ya gelecek Truss, Margaret Thatcher'in 1990'lardaki ziyaretlerinden bu yana Ada'ya giden ilk eski Ingiltere Basbakani olacak.

Truss'in ziyaretinde, Tayvan lideri Tsai Ing-wen ve diger yetkililerle görüsmesi, is çevreleriyle bulusmasi bekleniyor.

Eski Ingiltere Basbakani'nin, yarin, Tayvan hükümetinin finanse ettigi Prospect Vakfinda konusma yapmasi bekleniyor.

Ziyaretin, Tayvan'i topraklarinin parçasi olarak gören Çin'in tepkisini çekmesi muhtemel.

Truss, dün, Danimarka'daki Kopenhag Demokrasi Zirvesi'nde yaptigi konusmada, Çin'i "özgür dünyanin karsisindaki en büyük tehdit" olarak niteleyerek "Bati'nin Tayvan'in kendisini savunacak güce sahip olmasini saglamasi gerektigini" savundu.

Tayvan'in otoriterlik ile demokrasi arasindaki mücadelede hayati bir cephe hatti" oldugunu ifade eden Truss, tehdit ve baskilarina karsi Batili liderlerin, Çin'in saldirisi halinde "çok siddetli ve ciddi tepki verilecegi" konusunda Pekin'i uyarmasi gerektigini ileri sürdü.

- "Instagram diplomasisi"

Truss, 6 Eylül 2022-25 Ekim 2022 döneminde 49 gün basbakanlik yaparak Ingiltere tarihinde en kisa süre görev yapan basbakan olmustu.

Basbakanligi öncesinde Boris Johnson liderligindeki Muhafazakar Parti hükümetinde bakanlik yapan Truss, Çin'e karsi sert tutumuyla biliniyor.

Ingiliz basinindaki haber ve yorumlarda, Truss'in ziyaretinin, Rishi Sunak hükümeti için "diplomatik bas agrisina" yol açabilecegi degerlendirmelerine yer verildi.

Daily Mirror'in haberine göre ise adi açiklanmayan bir Muhafazakar Parti milletvekili, Truss'in ziyaretini, "Instagram diplomasisi" diyerek elestirdi.

Truss, elestirilere verdigi yanitta, "Çin'in Tayvan'in hiçbir Batili demokratik ülke ile temasta bulunmasini istemedigine" isaret etti.

Bu baskiya boyun egmenin Çin'in Tayvan'i ele geçirme, oradaki özgürlügü ve demokrasiyi yok etme amacina ulasmasini kolaylastiracagina inandigini dile getiren Truss, "Tayvan'a, Tayvan'in demokratik yolla seçilmis hükümeti beni davet ettigi için gidiyorum. Kendi vatandaslari ve gelecekleri için neyin en iyi oldugunu en iyi onlar bilir." ifadelerini kullandi.

Truss, basbakanken Tayvan'i ziyaret etmek istedigini ancak Ingiltere hükümetinin "tek Çin" politikasi nedeniyle Taipei ile iliski kurmama politikasindan ötürü vazgeçmek zorunda kaldigini belirtti.

Lizz Truss'tan önce en son eski Ingiltere Basbakani Margaret Thatcher, 1992 ve 1996'da görevde degilken Tayvan'i ziyaret etmisti.

- Tayvan, 1949'dan bu yana fiili bagimsizliga sahip

Çin'in topraklarinin parçasi oldugunu savundugu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruldugu 1949'dan bu yana fiili bagimsizliga sahip bulunuyor. Çin ana karasi ile Tayvan arasinda iç savasin ardindan ortaya çikan ayrilik hala devam ediyor.

Pekin, "tek Çin" ilkesini vurgulayarak Tayvan'in dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik iliskiler kurmasina, Birlesmis Milletler (BM) ve diger uluslararasi kuruluslarda temsil edilmesine karsi çikiyor, kendisini taniyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik iliskileri kesmesini sart kosuyor.