Çin'den uluslararasi topluma Myanmar'da siyasi geçis sürecine destek çagrisiEmre Aytekin
PEKIN (AA) - Çin Disisleri Bakani Çin Gang, Pekin'i ziyaret eden Birlesmis Milletler (BM) Myanmar Özel Temsilcisi Noeleen Heyzer ile görüsmesinde, Myanmar'da ordunun geçen yil düzenledigi askeri darbenin ardindan ülkedeki gerilimlerin sonlandirilmasi için taraflar arasinda diyalogun ve siyasi geçis sürecinin desteklenmesi çagrisinda bulundu.
Disisleri Bakanligindan yapilan açiklamaya göre, Çin Gang, görüsmede, Myanmar'in egemenligine saygi gösterilmesi ve Güneydogu Asya Uluslar Birliginin (ASEAN) arabuluculuk çabasinin tesvik edilmesi ve krizin yayilmasinin önlenmesi gerektigini vurguladi.
Çin'in yakin komsusu olarak Myanmar'in istikrarli kalkinmasindan yana oldugunu ifade eden Çin Gang, "Myanmar'daki karmasik bir mesele ve basit bir çözümü yok. Uluslararasi toplum, Myanmar'in egemenligine saygi göstererek, tüm taraflari, aralarindaki farkliliklari çözmek ve diyalog yoluyla anayasal ve yasal çerçevede siyasi geçis sürecini yeniden baslatmak için desteklemeli." dedi.
Çin Gang, ASEAN'in 5 maddelik çözüm planinin derhal uygulanmasi gerektigini belirterek, "Gerilimin tirmanmasi ve çevreye yayilmasi ihtimaline karsi ihtiyatli ve pragmatik hareket etmeliyiz." ifadesini kullandi.
BM Özel Temsilcisi Heyzer de Myanmar'daki sorunun çözümüne, Myanmarlilarin öncülük etmesinde ve Myanmar halkinin iradesine saygi gösterilmesinde hemfikir olduklarini vurgulayarak, "Diyalog, geçmisi degistiremez, fakat gelecegi etkileyebilir. BM, Myanmar'da diyalog yoluyla barisin ve güvenligin saglanmasindan, bölgede kalkinmanin, refahin ve insan haklarinin güvenceye alinmasindan yana, ayrica ASEAN'in, krizin çözümünde aktif rol oynamasini destekliyor." degerlendirmesinde bulundu.
- ASEAN'in Myanmar krizindeki rolü
Myanmar ordusunun, 1 Subat 2022'de, Aung San Suu Çii liderligindeki Ulusal Demokrasi Birligi (NLD) hükümetini devirerek yönetime el koymasi ve barisçi protestolarin kanli sekilde bastirilmasinin ardindan, Myanmar'in da üyesi oldugu ASEAN ülkeleri, krizi sonlandirmak üzere diplomatik çabalara öncülük etmisti.
ASEAN ülkeleri, Myanmar'daki durumun yeniden istikrara kavusturulmasi için önerdikleri 5 maddelik planda, siddetin derhal durdurulmasini, insani yardim tedarikini, taraflar arasinda diyalogun baslatilmasini, ASEAN özel temsilcisinin arabulucu rolü üstlenmesini ve ülkeyi ziyaret ederek tüm taraflarla görüsmesini önermisti.
Cunta yönetimi, nisanda, devrik lider Suu Çii ile müzakerelere baslamayi vadetmis, fakat daha sonra anlasmaya uymamisti. ASEAN, bunun üzerine, askeri yönetimin liderini, ülkesi adina zirve toplantilarina katilmaktan menetmisti.