Avrupa'da 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü kutlandiIhvan Radoykov,Derya Gülnaz Özcan,Senhan Bolelli,Ismail Özdemir,Eren Beksaç,Erbil Basay,Baris Seçkin,Muhammet Ikbal Arslan,Ahmet Nurduhan,Selena Sametli,Murat Temizer
ATINA/MADRID/BERLIN (AA) - 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü dolayisiyla Avrupa ülkelerinin birçok sehrinde gösteriler ve kutlama etkinlikleri düzenlendi.
Yunanistan'da 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü genis katilimli eylemlerle kutlandi.
Isçi Sendikalari Konfederasyonu (GSEE), Memur Sendikalari Konfederasyonu (ADEDY), Mücadeleci Isçi Cephesinin (PAME) çagrisiyla binlerce kisi 1 Mayis'i kutlamak üzere baskent Atina'nin merkezinde bir araya geldi.
Sabahin erken saatlerinde sehir merkezinin farkli noktalarinda bulusan isçi, memur, emekli ve ögrenciler Sintagma Meydani'ndaki parlamento binasina dogru yürüdü.
Eyleme katilan Yunanistan Komünist Partisi (KKE) lideri Dimitris Kuçumbas ve Degisim Hareketi (KINAL) lideri Nikos Andrulakis ise son yillarda ülkede bas gösteren hayat pahaliligina dikkati çekti.
Eylemde Aziz Nesin'e ait "Çok Konusma" isimli siir Yunanca çevirisiyle okundu.
Emeklilik reformuna karsi ülke çapinda gösterilerin yapildigi Fransa'dan gelen sendikacilarin Atina'daki eyleme katilmasi da dikkat çekti.
Baskentte, 1 Mayis kapsaminda metro ve tramvay çalisanlari 24 saatlik greve giderken, otobüs çalisanlari gün içerisinde belli saatlerde is birakma eylemi yapti.
Deniz yollari çalisanlarinin düzenledigi 24 saatlik grev nedeniyle de gemiler limanlarda demirli kaldi.
Basta, Selanik, Girit ve Patra olmak üzere ülkenin birçok kentinde 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü vesilesiyle bir araya gelen eylemciler isçi haklarina iliskin taleplerini dile getirdi.
- Bulgaristan
Bulgaristan'da resmi bayram olan 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü dolayisiyla Bagimsiz Sendikalar Konfederasyonu (KNSB) ve "Podkrepa" (Dayanisma) Sendikasi büyük sehirlerde konser ve yürüyüsler düzenledi.
KNSB "Sendikalasma ve Onurlu Maas Için Dayanisma" sloganiyla baskent Sofya'da düzenledigi yürüyüsün sonunda, sehrin simgesel yerlerinden Kartalli Köprü Kavsaginda bir süreligine trafigi engelledi.
Podkrepa (Dayanisma) Sendikasi da baskentin merkezinde düzenledigi yürüyüsün akabinde Sofya sakinleri için rock konseri düzenledi.
Bulgaristan Sosyalist Partisi (BSP), 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü'nü ayrica "Sol Basinin Bayrami" olarak da kutladi.
240 üyeli parlamentoda 23 milletvekili olan, eski Komünist Parti'nin çizgisinde siyaset yürüten Rusya yanlisi BSP, geleneksel olarak Sofya'da ve ülkenin büyük sehirlerinde siyasi-müzikli etkinlikler organize etti.
BSP lideri Korneliya Ninova, partinin Sofya'nin Borisova Gradina Parki'nda düzenledigi mitinginde yaptigi konusmada, "Daha iyi çalisma kosullari için mücadele veriyoruz. Bulgaristan, asgari ve ortalama ücretlerin en düsük oldugu Avrupa ülkesidir. Ayni zamanda Avrupa'da ölüm orani ve is kazalarinin orani en yüksek olan ülke yine biziz." dedi.???????
- Ispanya
Ispanya'da son yillarda sembolik bir anlamin ötesine gidemeyen 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü dolayisiyla ülke genelinde düzenlenen gösterilerde isçiler bu yil "maas artisi" talebiyle yürüdü.
Ülkenin iki büyük isçi sendikasi, Çalisanlar Genel Birligi (UGT) ve Isçi Sendikalari Konfederasyonu'nun (CCOO) organizasyonuyla 73 kentte düzenlenen 1 Mayis gösterilerinde "fiyatlarin indirilmesi, maas artisi ve karin paylasilmasi" slogani öne çikarildi.
1 Mayis dolayisiyla hazirlanan manifestoda, "Enflasyona esdeger parametrelerde büyüyen, satin alma gücünü garanti eden makul ücretlere ihtiyacimiz var. Bunun için ücret garantisi maddesi sarttir." denildi.
Geçmis yillara nazaran toplumsal ve siyasi etkisini yitiren ve kutlama seklini alan 1 Mayis gösterilerine sol koalisyon hükümetinden de 6 bakan katilarak, isçilere destek verdi.
Ikinci Basbakan Yardimcisi ve Çalisma Bakani olmasinin yani sira sol görüslü küçük partilerin katilimiyla yeni kurulan "Sumar" partisinin de lideri olan Yolanda Diaz, enflasyonun yüzde 10,4'e kadar çikmasina ragmen isçilere yapilan zammin yüzde 2,56 düzeyinde kalmasini elestirdi.
Madrid'deki gösteriye katilan UGT ve CCOO liderleri de maas artisi talebiyle yaklasik 1 yildir yürütülen ve herhangi bir olumlu sonuç alinamayan Ispanya Isverenler Örgütleri Konfederasyonu (CEO) ile yapilan müzakereleri hatirlatarak, "Ya maaslarin artirilmasi konusunda bir anlasma olacak ya da Avrupa'nin birçok ülkesinde oldugu gibi isçiler meydanlara inerek, genel greve gidecek." uyarisinda bulundu.
Ispanya'da son açiklanan resmi verilere göre, Mart 2023 itibariyla ülkede yüzde 13,27'lik oranla 3 milyon 127 bin 999 issiz bulunuyor.
Ekonomik Kalkinma ve Isbirligi Örgütü'nün (OECD) verilerine göre, Ispanya 2022'de enflasyon nedeniyle satin alma gücünün azaldigi, birçok durumda vergi yükünden maas artislarinin eridigi ülkelerin basinda yer aldi.
Ülkede yayimlanan bir arastirmada, çalisan her 8 kisiden 1'inin yillik brüt 10 bin avrodan az gelirle geçimini sagladigi belirtilerek, istihdamdaki iyilesmeye ragmen yüksek enflasyonun da etkisiyle 2,5 milyon isçinin yoksulluk sinirinin altinda yasadigi ifade edildi.
- Bosna Hersek
Bosna Hersek'in baskenti Saraybosna'da Bosna Hersek Ticaret Birligi Sendikasi üyeleri 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü'nde parlamento binasi önünde toplandi.
Isçiler, maaslarinin iyilestirilmesi ve bu konuda kanun degisiklikleri yapilmasi talebinde bulundu.
Bosna Hersek'teki iki entiteden biri olan Bosna Hersek Federasyonu'nun iç ticaret kanununda isçiler için bazi degisikliklerin yapilmasi çagrisinda bulunan kalabalik, bunun için milletvekillerini göreve davet etti.
Ülkedeki siyasi istikrarsizliktan sikayet eden isçiler, bu yüzden birçok sorunun çözülemedigini ve standartlarinin geriledigini içeren bir bildiri yayimladi.
Bildiride asgari ücretin artirilmasi, gelir vergisi ve katki paylari hakkindaki kanunda da degisiklikler yapilmasi maddeleri yer aldi.
- Kosova
Kosova'nin baskenti Pristine'de 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü dolayisiyla gösteri düzenlendi.
Yaklasik 100 kisinin katildigi gösteride "Isçiler çalisir, patronlar kazanir", "Kahrolsun ataerkil/kapitalist devlet" yazili pankartlar açildi.
Gösteri organizatörlerinden Bjeshka Guri, Kosova'daki özel sektör çalisanlarinin zorlu çalisma kosullarina dikkati çekerek, "Fazla mesai, sözlesmesiz çalisma, 170 avroluk asgari ücret, güvensiz isyerleri, ölümler, tacizler, cinsel suçlar kötü yönetilen bir sistemin belirtileri degil aksine, isçi sinifina karsi esitsizlik, baski ve siddetle sürdürülen, iyi tasarlanmis bir sistemin parçasidirlar." ifadelerini kullandi.
Is müfettisligi binasina yürüyen göstericiler hep bir agizdan "Özgürlük, esitlik, dayanisma" sloganlari atarken binaya siyah ve kirmizi sis bombasi firlatti.
1 Mayis'in resmi tatil kabul edildigi Kosova'da halk her yil oldugu gibi bu sene de piknik alanlari ve turistik bölgelere akin etti. Ülkenin güneyindeki Prizren sehri Balkanlardan günübirligine gelen turistlerle doldu.
- Almanya
Almanya’nin çesitli kentlerinde 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü vesilesiyle yürüyüsler ve etkinliler düzenlendi.
Almanya Basbakani Olaf Scholz, Koblenz kentinde Alman Sendikalar Birliginin (DGB) düzenledigi etkinlige katildi.
Scholz, burada yaptigi konusmada, özgürlügünü ve toprak bütünlügünü savunabilmesi için Ukrayna’nin yaninda olduklarini yineleyerek, siddet kullanarak sinirlarin degistirilmemesi gerektigini söyledi.
Kovid-19 salginina da deginen Scholz, pandeminin bittigini ifade ederek, salginin getirdigi zorluklarin dayanisma içinde asildigini anlatti.
Basbakan Scholz, ekonomik olarak özel bir durumda bulunduklarini belirterek, Almanya'da uzun yillar, belki de on yildan fazla bir süre boyunca issizlikle mücadele etmek zorunda kalinmayacagini kaydetti.
Gelecekte sirketlerin yeterli kalifiye eleman bulmasinin saglanmasi gerektigini ifade eden Scholz, "Bazilari isçi eksikliginin gelecegin büyük bir sorunu oldugunu söylüyor. Endise duyanlara buna karsi ne yapilabilecegine iliskin reçetelerimiz oldugunu söylemek istiyorum." dedi.
Kalifiye isçi sorununun azaltilmasi için daha fazla mesleki egitim verilmesi gerektigini belirten Scholz, sirketlere, gençlere meslek egitimi sunma çagrisinda bulundu.
Alman Haber Ajansi'nin haberine göre, etkinlige katilan bazi kisilerin Scholz'u yuhaladigi ve islikladigi ifade edildi.
DGB’nin 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü'ndeki merkezi kutlamasi Köln kentinde yapilirken diger eyaletlerde de etkinlikler düzenledi.
Baskent Berlin'de 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü’nde "Kesintisiz dayanisma" sloganiyla bir yürüyüs düzenlendi.
Alman Haber Ajansi DPA'nin haberinde, Stuttgart kentinde düzenlenen bir gösteride asiri sol gruplarin sis bombasi attigi, polisin de göstericilere karsi biber gazi ve cop kullandigi kaydedildi.
- Italya
Italya'da ülkenin önde gelen isçi sendikalari, Italya Genel Is Konfederasyonu (CGIL), Italyan Isçi Birligi (UIL) ve Italyan Isçiler Birligi Konfederasyonu (CSIL), geleneksel 1 Mayis yürüyüs ve mitinglerini ülkenin güneyindeki Potenza kentinde düzenledi.
Mitingde, Italya'da Anayasa'nin kabulünün 75. yil dönümüne atifta bulunularak, "Italya, çalisma üzerine kurulu demokratik bir cumhuriyettir" maddesi üzerinde çalisma hayatinin önemi vurgulandi.
Mitingdeki konusmalarda, çalisma ve is hayatinin merkezi konumda olmasi gerektigi vurgusu yapildi.
Ülkenin farkli kentlerinde de 1 Mayis dolayisiyla yürüyüs, miting ve konser gibi etkinlikler düzenlendi.
Bu arada, Basbakan Giorgia Meloni baskanliginda 1 Mayis nedeniyle özel olarak toplanan bakanlar kurulu, isçilik maliyetine iliskin geçici vergi indirimleri öngören ve isçi ailelere yönelik destek içeren bir paketi onayladi. Sendikalar ise hükümetin bu paketindeki düzenlemelerin geçici olmasini elestirdi.
- Isviçre
Isviçre genelinde sendikalar, 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü dolayisiyla sokaklara döküldü.
Isviçre Sendikalar Federasyonu bu yil, "Daha fazla maas. Daha fazla emeklilik. Simdi esitlik!" sloganiyla 50 farkli yerde gösteri düzenliyor. Ülke genelindeki diger isçi sendikalari da 1 Mayis dolayisiyla meydanlara indi.
Basel kentinde düzenlenen gösteri sirasinda polis ile göstericiler arasinda gerginlik yasandigi bildirildi. Polislerin, maskeli kisilerin kimlik kontrolünde israr etmesi üzerine ortaligin gerildigi kaydedildi.
Sendika liderleri, yaptiklari konusmalarda, satin alma gücüyle ilgili sorunlarin daha da kötülesecegi konusunda uyarida bulundu. Birçok isverenin ücretleri enflasyona göre ayarlamak istememesinin de çalisanlar için büyük bir sorun olduguna deginildi.
- Hirvatistan
Hirvatistan'in baskenti Zagreb'de de 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü'nde eylem düzenlendi.
Zagreb'de "1 Mayis direnis günüdür, dinlenme günü degil" yazili döviz ve pankartlar tasiyan isçiler, "maas artisi" talebiyle yürüdü.
Eylemciler, Hirvatistan'in, Avrupa Birligi'nde (AB) maaslarin en düsük oldugu ülkelerden oldugunu ifade ederek, "1 Mayis direnis günüdür, kuru fasulye yeme günü degil" sloganlari atti.
Öte yandan Zagreb'deki Maksimir Parki'nda ise 1 Mayis Emek ve Dayanisma Günü kapsaminda ücretsiz kuru fasulye dagitildi.
- Belçika
Isçi Partisi, ülkedeki yüksek vergi oranlarina karsi gösteri düzenledi.
Yerel saatle 12.30'da Anneessens Meydani’nda bulusan kalabalik, sehrin ana caddelerinden geçerek merkez tren istasyonu yakinindaki Albertin Meydani’nda yürüyüslerini sonlandirdi.
Baska bir gösteri kapsaminda ise bir grup 11.30'da Poelaert Meydani'ndan yine kentin çesitli caddelerinden geçerek, FGTB-ABVV sendikasinin Mont des Arts'taki 1 Mayis senliklerine dogru ilerledi.
Burada konserler, sosyal meseleler üzerine tartismalar ve çocuklar için animasyonlar düzenlendi.
Son olarak, 15.00'te Saint-Gilles’ten hareket eden baska bir grup, trafige kapatilmis pek çok yoldan geçerek yürüyüse basladi.
Vardiklari noktada kermes kuracak grup, kitap fuari da dahil olmak üzere çesitli kültürel etkinlikler düzenleyecek.
Sosyalist Parti de Bronks Gençlik Tiyatrosunun önünde daha çok çocuklara yönelik senlik düzenliyor.
- Polonya ve Finlandiya
Polonya’nin baskenti Varsova'da Sol ve Ulusal Sendikalar Ittifaki "Onurlu is - onurlu yasam" sloganiyla bir yürüyüs düzenledi.
Yeni Sol Parti’nin lideri Wlodzimierz Czarzasty, yürüyüse katilan isçilere hitaben yaptigi konusmada, "Polonya solunun en önemli önermesi refah devleti olmaktir.” ifadesini kullandi.
Zor zamanlarda hükümetin vatandaslarini desteklemesi gerektigini ifade eden Czarzasty, "Tüm sag partilere ve özellikle liberallere sunu söylemek istiyorum: Devlete asla saygi duymuyorsunuz, her zaman hepimizin bir sekilde idare edecegini düsünüyorsunuz. Her ülkenin, her ulusun siyasetinde, isler kötüye gittiginde girisimcilerin devlet kurumlari olmadan basa çikamayacagi anlar vardir, isler kötüye gittiginde insanlar devlet kurumlari olmadan zorluklarla basa çikamazlar." diye konustu.
Yürüyüste yüksek enflasyon ve mevcut maaslar hakkinda da sloganlar atildi, konusmalar yapildi.
Finlandiya’da ise 1 Mayis daha çok baharin gelisi nedeniyle düzenlenen festivallerle geçti. Siyasetçilerin konusmalar yaptigi, ögrencilerin sarkilar söyledigi etkinliklerde herhangi bir siddet olayi gözlenmedi.
Finlandiya'da yayin yapan Helsingin Sanomat'in haberinde 1 Mayis’a iliskin, "Bugün Finlandiya'da 1 Mayis, öncelikle baharin baslangicinin bir kutlamasi ancak dünyada esas olarak isçi sinifinin amaçlari için yürüdügü bir gün." ifadesi kullanildi.