SIPRI raporuna göre Çin'in nükleer savas basligi sayisinda belirgin artis görüldüFaruk Hanedar

ISTANBUL (AA) - En çok nükleer basliga sahip ülkeler ABD ve Rusya'nin eskidikleri gerekçesiyle iskartaya çikarmasi nedeniyle nükleer silah sayisi azaldi, Çin'in nükleer savas basligi sayisinda ise belirgin artis oldu.

Stockholm Uluslararasi Baris Arastirmalari Enstitüsünün (SIPRI) silahlanma, silahsizlanma ve uluslararasi güvenlige iliskin yayimladigi 2023 yili raporuna göre Çin'in Ocak 2022'de 350 oldugu düsünülen nükleer savas basliklarinin sayisi, Ocak 2023'te 410'a yükseldi.

Çin'in sahip oldugu nükleer basliklarin artmaya devam etmesi bekleniyor. Nükleer güçlerin izleyecegi politikaya göre Çin, 2030'un basinda kitalararasi balistik füze yarisinda da ABD ve Rusya'yi yakalayabilecek.

SIPRI Kitle Imha Silahlari Programi Kidemli Arastirmacisi ve Amerikan Bilim Adamlari Federasyonu (FAS) Nükleer Bilgi Projesi Direktörü Hans M. Kristensen, "Çin, nükleer cephaneligini önemli ölçüde genisletmeye basladi. Bu egilimi sadece Çin'in ulusal güvenlik için gereken asgari nükleer güce sahip olma hedefiyle açiklamak giderek zorlasiyor." degerlendirmesinde bulundu.

- Operasyonel konumdaki nükleer silahlarin sayisi artti

Rapora göre dünya genelinde operasyonel konumdaki nükleer silahlarin sayisi artti.

Ocak 2023'te 12 bin 512 savas basligindan olusan toplam küresel envanterin yaklasik 9 bin 576'si potansiyel kullanim için askeri stoklarda tutuldu. Ocak 2022'de askeri stoklardaki nükleer silahlarin sayisi ise 9 bin 490 olarak kayitlara geçti.

Potansiyel kullanim için askeri stoklarda bulunan 9 bin 576 silahin 3 bin 844'ü füzeler ve uçaklara konuslandirildi, bunlarin da neredeyse tamami ABD ve Rusya'ya ait, yaklasik 2 bini yüksek operasyonel alarm durumunda tutuldu.

Operasyonel konumdaki nükleer silah sayisi artarken toplam nükleer silah sayisinda ise düsüs yasandi. Bu düsüs, nükleer silahlarin yüzde 90'ini elinde bulunduran ABD ve Rusya'nin eskiyen savas basliklarini iskartaya çikarmasindan kaynaklandi.

ABD'nin toplam nükleer baslik sayisi 5 bin 428'den 5 bin 244'e, Rusya'nin 5 bin 977'den 5 bin 889'a inerken Çin'in 350'den 410'a, Hindistan'in 160'tan 164'e, Pakistan'in 165'ten 170'e ve Kuzey Kore'nin 25'ten 30'a yükseldi.

Ingiltere'nin 225, Fransa'nin 290 ve Israil'in 90 oldugu tahmin edilen nükleer savas basliklarinin sayisi ise sabit kaldi.

Raporda, "Fransa'nin mevcut sistemleri yenileme ve yükseltme programlarina devam ettigi", "Pakistan'in nükleer cephaneligini genisletmeye çalistigi" ve "Hindistan'in Çin'deki hedeflere ulasabilen uzun menzilli silahlara giderek daha fazla önem verdigi" belirtildi.

Nükleer silahlara sahip oldugunu açikça onaylamayan Israil'in de nükleer cephaneligini modernize ettigi düsünülüyor, ABD ve Ingiltere, önceki yillarda yaptiklari gibi nükleer güçlerine iliskin bilgileri kamuoyuna açiklamayi reddetti.

Raporda verilerin yaklasik olarak paylasildigi kaydedildi.