14 Mayis seçimlerine 10 gün kaldiAylin Dal- Türkiye, 10 gün sonra, 5 yil boyunca görev yapacak cumhurbaskani ile yeni parlamento üyelerini seçecek- 4 cumhurbaskani adayi ile 24 siyasi parti ve 151 bagimsiz milletvekili adayinin yarisacagi seçimlerde, 64 milyon 113 bin 941 seçmen oy kullanacak- Yurt disi temsilciliklerde oy verme islemi 9 Mayis'ta sona erecek, gümrük kapilarinda ise 14 Mayis saat 17.00'ye kadar sürecek- Deprem bölgesindeki seçmenin güvenli sekilde oy kullanmasi için konteyner

ANKARA (AA) - Türkiye, 14 Mayis 2023 Pazar günü birlikte yapilacak Cumhurbaskani ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri için sandiga gitmeye hazirlaniyor.

Türkiye, 10 gün sonra, 5 yil boyunca görev yapacak cumhurbaskani ile yeni parlamento üyelerini seçecek.

Seçimde, pusuladaki siralamaya göre, Recep Tayyip Erdogan, Muharrem Ince, Kemal Kiliçdaroglu ve Sinan Ogan cumhurbaskani adayi olarak yarisacak. Milletvekili Genel Seçimine ise 24 siyasi parti ile Türkiye genelinde 151 bagimsiz milletvekili adayi girecek.

Türkiye genelinde 973 ilçe, 1094 ilçe seçim kurulunda, 191 bin 884 sandik kurulacak. Yurt içi ve disinda toplam 64 milyon 113 bin 941 seçmen oy kullanacak.

Yurt içinde 4 milyon 904 bin 672 seçmen ilk kez oy verecek. Cezaevinde tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlü seçmen sayisi ise 53 bin 172.

Seçimler, 6 Subat'ta yasanan Kahramanmaras merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle yeni önlemler altinda yürütülecek.

Depremlerden etkilenen illerden tasinan seçmenler, adres kayitlarini aldirdiklari yerlerde oylarini kullanacak, oylar o seçim çevresi için sayilacak.

Deprem bölgesinden yaklasik 133 bin seçmen diger illere kayitlarini aldirdi. Depremden etkilenen illerde seçimin saglikli yapilabilmesi için Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafindan yürütülen çalismalar tamamlandi, buradaki seçmenlerin güvenli sekilde oy kullanmasi için konteyner alanlar olusturuldu.

AA muhabirinin derledigi bilgilere göre, seçimin merak edilen sorulari ve yanitlari söyle:

1 - Türkiye genelinde oy verme saatleri nedir?

Tüm yurtta oy verme saatleri 08.00-17.00 olarak uygulanacak. Oy vermenin bitis saati geldigi halde sandik basinda oylarini vermek üzere bekleyen seçmenler varsa, sandik kurulu baskani seçmenleri saydiktan ve kimliklerini aldiktan sonra sirayla oylarini kullanmalarina izin verecek. Saat 17.00'den sonra gelen seçmen oy kullanamayacak.

2 - Nüfus cüzdani bulunmayan seçmen oy kullanabilecek mi?

Sandik basina gelen seçmen, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasini tasiyan nüfus cüzdani, resmi dairelerce verilen soguk damgali kimlik karti, pasaport, evlenme cüzdani, askerlik belgesi, sürücü belgesi, hakim ve savcilar ile yüksek yargi organi mensuplarina verilen mesleki kimlik karti, avukat, noter ve askeri kimlik karti gibi, "kimligini tereddütsüz ortaya koyan" resimli, resmi nitelikteki belgelerden birini baskana verecek ve seçmen sira numarasini söyleyecek. Bu belgelerden birini vermeyen seçmen oy kullanamayacak.

3 - Oy verirken seçmen bilgi kagidi bulunmasi sart mi?

Seçmenin nerede oy kullanacagini gösteren seçmen bilgi kagidinin getirilmesi zorunlu degil. Seçmen bilgi kagidi gelmeyenler, nerede, hangi sandikta oy kullanacagini YSK'nin internet sitesinden de ögrenip oyunu kullanabilecek.

4 - Yanlis oy kullandigini söyleyen seçmene yeni pusula verilir mi?

Seçimde, seçmene iki oy pusulasi verilecek. Cumhurbaskani ve Milletvekili seçimlerine iliskin iki oy pusulasi tek zarfa konulacak. Yanlis oy kullandigini düsünen ve yeni pusula isteyen seçmene yenisi verilmeyecek.

5 - Yurt disinda 9 Mayis'a kadar oy veremeyen seçmen bir daha oy kullanamaz mi?

Yurt disi seçmen kütügüne kayitli 3 milyon 416 bin 98 seçmen için 73 ülkedeki 156 yurt disi temsilciliginde sandik kurullari olusturuldu. Bu temsilciliklerde oy verme islemi, 9 Mayis'ta sona erecek. Bu tarihe kadar oy kullanamayan yurt disi seçim kütügüne kayitli seçmenler, 46 gümrük kapisinda, 14 Mayis 2023 Pazar günü saat 17.00'ye kadar oy verebilecek. Gümrüklerde 24 saat oy verme islemi devam edecek.

6 - Oylar hangi hallerde geçersiz sayilacak?

Oy pusulalarinda yirtik, isaret veya yazi olmamasina dikkat edilecek. "TERCIH" veya "EVET" mührü disinda, pusulanin herhangi bir yerine imza atilmasi veya isaret konulmasi halinde oy geçersiz sayilacak. Oy pusulalarindan baska, zarfa hiçbir sey konulmayacak, aksi halde kullanilan oy geçersiz olacak.

"EVET" ya da "TERCIH" mührü basilmayan, birden fazla ittifaka, ayni ittifakta yer almayan parti veya adaya mühür basilmasi halinde de oylar geçersiz sayilacak.

7- Tek zarfa atilacak iki pusuladan biri geçersiz sayilirsa digeri de geçersiz sayilacak mi?

Seçmenler, cumhurbaskanina ve milletvekillerine yönelik tercihte bulunduklari iki ayri oy pusulasini ayni zarfa koyarak sandiga atacak. Önce cumhurbaskani seçimine ait oy pusulalarinin sayim ve dökümü yapilacak. Zarftan çikan oy pusulalarinda bir seçim türüne ait olanin geçersiz olmasi, digerinin geçersiz sayilmasini gerektirmeyecek.

8 - Sadece ittifak alani içine basilan oylar geçerli sayilir mi?

Seçmenler, "EVET" ve "TERCIH" mührünü istedikleri partiye basacak. Mührün, "siyasi partiye ayrilan alana", "hem bir siyasi partiye ayrilan alana hem de ittifak unvani bölümüne" veya "ittifak unvani bölümüne tasacak sekilde, bir siyasi partiye ayrilan alana" basilmasi halinde, bu oy pusulalari geçerli kabul edilecek.
Sonuçlar, sayim döküm cetvelinde o siyasi partinin cetveldeki sütununa isaretlenecek. Pusulada yalniz ittifak alani içerisine mührün basildigi her durumda, bu oy pusulalari da geçerli kabul edilecek ve sayim döküm cetvelinde ittifakin "ortak oylari" sütununa ayri ayri isaretlenecek. Ittifak içindeki siyasi partinin ortak oylardan gelen payi, partilerin oy oranlarina göre yapilacak hesaplamayla dagitilacak.

9 - Sandik kurullari kaç kisiden olusacak?

Seçimlerde oylarin kullanilmasi, sayilmasi ve tutanaga geçirilmesinde 5'i siyasi parti temsilcisi olmak üzere 7 kisilik sandik kurulu görevli olacak. Seçim günü oy verme süresinin 17.00 itibariyla dolmasiyla sandik kurulu baskani tarafindan sandiklar açilacak ve oylarin sayilmasina baslanacak.

10- Seçim sonuçlarinin güvenligi ve denetlenmesi nasil saglaniyor?

YSK, seçim sonuçlarinin, ilçelerden hizli ve güvenli bir ortamda merkeze aktarilmasi, sandik sonuç tutanaklari ile seçim sonuçlarinin siyasi partilerle es zamanli paylasilmasi, seçimlerin hizli, saglikli, ekonomik, seffaf ve denetlenebilir biçimde gerçeklestirilmesi için 2007'den bu yana kisa adi SEÇSIS olan Seçim Bilisim Sistemi'ni kullaniyor.

11 - Oy kullandigim sandigin sonuçlarini görebilir miyim?

Sandik sonuçlari, sandik kurulu tarafindan tutanak altina alinacak, ilçe ve il birlestirme tutanaklari da siyasi parti temsilcilerinin huzurunda düzenlenecek, birer örnekleri parti temsilcilerine verilecek ve vatandaslarin görecegi sekilde de asilacak.

Ardindan ilçe seçim kurullarinda SEÇSIS'e girilen veriler dogrudan YSK'ya ulasacak, es zamanli olarak da siyasi partilerle paylasilacak. Seçim sonuçlarinin kesinlesmesinden sonra tüm sandik sonuçlari ve islak imzali tutanaklar YSK'nin internet sitesi üzerinden vatandaslarin erisimine açilacak.

12 - Basin yayin kuruluslari seçim gecesi sonuçlari saat kaçtan itibaren açiklayabilecek?

Seçim günü bütün yayinlar, saat 21.00'den sonra serbest olacak, ancak YSK tarafindan gerek görülmesi halinde saat 21.00'den önce de yayinlarin serbest birakilmasina karar verilebilecek.

13 - Cumhurbaskani seçimi ilk oylamada biterse sonuçlar ne zaman açiklanir?

Bu durumda YSK, cumhurbaskani seçimi geçici sonuçlarini seçim günü saat 23.59'a kadar ilan edecek.

14 - Cumhurbaskani seçimi ikinci oylamaya kalirsa süreç ne olacak?

Ilk oylamada geçerli oylarin salt çogunlugu saglanmadigi takdirde seçim ikinci oylamaya kalacak. Ilk seçimde en çok oy alan iki aday, 28 Mayis'ta yapilacak ikinci oylamada yarisacak.

15 - Ikinci oylamada seçmenler nerede oy kullanacak?

Cumhurbaskani seçiminin ikinci oylamaya kalmasi halinde seçmenler, ayni seçmen bilgi kagidi ile ilk seçimde oy verdikleri sandik alanlarinda oylarini kullanacak.