10 soruda Cumhurbaskani ve 28. Dönem Milletvekili SeçimiAylin Dal- YSK, yaklasik 9 milyon seçmenin bulundugu ve 96 milletvekilini kapsayan Kahramanmaras merkezli depremlerden etkilenen illerde seçimin saglikli yürütülmesi için gereken önlemleri aliyor - Depremlerden etkilenen 11 ildeki seçmenlerin adres degisikliklerini 17 Mart gecesine kadar yapmasi gerekecek - Depremzedeler, ikamet adresi disindaki konut, prefabrik ev, yurt, konteyner, çadir kent, huzurevi ve benzeri yerde bariniyorsa bu tür g

ANKARA (AA) - AYLIN DAL - 14 Mayis 2023 Pazar günü yapilacak Cumhurbaskani ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi süreci, Kahramanmaras merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle yeni önlemler altinda yürütülecek.

Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan, Anayasa'nin 116'nci maddesinin verdigi yetkiyle 18 Haziran'da yapilmasi gereken Cumhurbaskani ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi'nin 14 Mayis'ta yenilenmesi kararini imzaladi. Kararin ayni gün 10 Mart'ta Resmi Gazete'nin mükerrer sayisinda yayimlanmasiyla gözler Yüksek Seçim Kuruluna (YSK) çevrildi.

YSK da Cumhurbaskani ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi'nin 14 Mayis 2023'te, Cumhurbaskani seçiminin ikinci tura kalmasi halinde ikinci tur seçimin 28 Mayis 2023'te yapilmasina dair kararlarini açikladi.

Kurulda seçim takvimine yönelik süreç devam ediyor. YSK seçimin baslangiç tarihini ve seçim takvimini açikladiktan sonra, 14 Mayis'a kadar süreç bu takvime göre isleyecek.

AA muhabiri, Kahramanmaras ve Hatay merkezli depremlerin ardindan alinan seçim karari sonrasi merak edilenleri 10 soruda derledi.

1 - Deprem bölgesinde kaç seçmen bulunuyor, bölge kaç milletvekilini kapsiyor?

Depremlerden etkilenen bölgede 11 il seçim, 140'in üzerinde ilçe seçim kurulu bulunuyor. Yaklasik 9 milyon seçmenin bulundugu bölgenin 96 milletvekilini kapsadigi belirtiliyor.

2 - Kahramanmaras merkezli depremlerden etkilenen 11 ildeki seçmenlerin adres degisikliklerini ne zamana kadar yapmasi gerekecek? Depremzedeler yeni adres beyanini nasil yapacak?

YSK ve Içisleri Bakanliginin görüsmeleri sonrasinda depremzedelerin adres degisikliklerini yapmasi için kolaylik saglandi. Depremzedeler, seçim islemleri için 17 Mart gecesine kadar yeni adres beyaninda bulunabilecek. Adres beyani islemleri, nüfus müdürlüklerinin yani sira e-Devlet ve nüfusmatikler araciligiyla yapilabilecek. Depremzedeler tasindigi yerdeki adrese yurt, otel, pansiyon gibi geçici yerler dahil, ayni il veya ilçe içindeki ikamet adresi disinda baska bir konut, prefabrik ev, yurt, konteyner, çadir kent, huzurevi ve benzeri yerde bariniyorsa bu tür geçici yerlere yönelik yeni adres beyanini, 17 Mart saat 23.59'a kadar yapabilecek. 18 Mart tarihinden itibaren ise adres beyanina dair islemler, ilçe seçim kurullarinin karariyla yapilacak.

3 - Örnegin, yikimin büyük oldugu Hatay'daki sandiklar Adana'ya tasinabilir mi?

Hayir, tasinamaz. Sadece, ayni seçim çevresi içinde mahalleler baska bir mahalleye tasinabilir. Örnegin, Hatay'in Defne ilçesindeki sandiklar, Erzin'e kurulabilir ama baska bir ile kurulamaz.

4 - Il degistiren depremzede seçmenlerin kullandigi oy hangi seçim çevresi için sayilacak?

Seçmenler, adres kaydini nereye aldirirsa orada oy kullanacak, oylar o seçim çevresi için sayilacak.

5 - Depremden etkilenen illerde sandik nereye, nasil kurulacak?

Deprem bölgesinde eskiden hangi okullara sandik kuruluyorsa ayni okullara yine sandik kurulacak. Okullar yikilmis ya da hasar görmüs olsa bile bahçesine konteyner konarak oylarin kullanilmasi saglanacak.

6 - Evi yikildigi için adresi kalmayanlar ve kütügünü baska adrese tasimayanlarin seçmenlik hakki kaybolur mu?

Hayir. Seçimlerin Temel Hükümlerine Iliskin Kanun'un 36. maddesinde yapilan degisiklik, 6 Nisan 2023'te yürürlüge girecek. Madde, "Kütük düzenlemesi nedeniyle seçmen hiçbir sekilde oy kullanma hakkindan yoksun birakilamaz. Adresi kapanmis olmasi sebebiyle adres kayit sisteminde görünmeyenler, Nüfus ve Vatandaslik Isleri Genel Müdürlügünün adres kayit sisteminde bulunan en son geçerli adres kayit bilgileri kapsaminda seçmen kütügüne kaydedilirler." hükmünü içeriyor.

Yani evi yikildigi için adreslerini kaybetmis seçmenler, eski adreslerindeki gibi oy kullanma hakkina sahipler. Bu seçmenler, baska adrese naklini yapmasa bile en son kayitli olduklari geçerli adreste seçmen olmaya devam edecek.

7 - Depremden etkilenen illerden göç eden seçmenler bulunuyor. Bu durumda göç veren illerdeki milletvekili sayisi degisti mi?

Milletvekili sayilari, 2839 sayili Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 5. maddesine göre belirleniyor. "Seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çikaracagi milletvekili sayisi Yüksek Seçim Kurulu tarafindan, genel nüfus sayimi sonuçlarinin açiklanmasindan itibaren en geç alti ay içinde, 4'üncü madde uyarinca tespit edilerek Resmi Gazete, radyo ve televizyonla ilan edilir." hükmünü içeriyor. Buna göre YSK, 31 Aralik 2022 tarihli nüfus ve TÜIK verilerine göre milletvekili sayilarini belirledi. Deprem bölgesindeki illerin çikaracagi milletvekili sayisi degismedi.

8 - Milletvekili aday adayi olmak isteyen kamu görevlilerinin ne zaman kadar istifa etmesi gerekecek?

Milletvekilligi seçiminde aday adayi olmak isteyen kamu görevlilerinin 16 Mart Persembe saat 17.00'ye kadar istifa etmesi gerekecek.

9 - Bir sandikta kaç seçmen oy kullanacak?

Bir sandikta oy kullanacak seçmen sayisi il ve ilçelerde 360 ila 380 kisi olacak. Köylerde seçmen sayisinin 400'ü asmamasi halinde bir sandikta oy kullanilabilecek.

10 - Türkiye genelinde hangi saatler arasinda oy verilecek?

Türkiye genelinde oy verme islemi 08.00 ile 17.00 saatleri arasinda yapilacak. Saat 17.00 itibariyla sirada bekleyenler varsa bu kisilerin sandik kurulu baskaninca sayilip oy vermeleri saglanacak.