Suudi Arabistan ve Umman heyetinin Sana ziyareti "Yemen'de baris" umutlarini gündeme getirdiMehmet Nuri Uçar,Halime Afra Aksoy- Suudi Arabistan ve Umman'dan gelen heyetler, Yemen'de ateskesin yenilenmesine yönelik uluslararasi ve bölgesel çabalar kapsaminda 8 Nisan'dan bu yana Husilerin kontrolündeki Sana'da bulunuyor

ADEN (AA) - SUKRI HÜSEYIN - Suudi Arabistan ve Umman heyetinin "Yemen'de ateskes anlasmasini yenileme ve kalici siyasi çözüme ulasma" hazirliklari kapsaminda Iran destekli Husilerin kontrolündeki baskent Sana'ya gerçeklestirdigi ziyaretin, ülkede yillardir devam eden iç savasin seyrini degistirebilecegi öngörülüyor.

Bir süredir bu konuda görüsmeler gerçeklestiren ve taraflarla bir araya gelen Suudi Arabistan ve Ummanli heyetler, Yemen'de ateskesin yenilenmesine yönelik uluslararasi ve bölgesel çabalar kapsaminda 8 Nisan'dan bu yana Husilerin kontrolündeki Sana'da bulunuyor.

Riyad heyetine Suudi Arabistan'in Yemen Büyükelçisi Muhammed Al Cabir baskanlik ediyor.

Heyetler, Sana'da Husilerin Yüksek Siyasi Konsey Baskani Mehdi el-Mesat ile görüstü. Barisin tesis edilmesi konusunun degerlendirildigi görüsmede, Husilerin Müzakere Heyeti Baskani Muhammed Abdusselam ile bazi yetkililer de hazir bulundu.

Umman ve Suudi Arabistan'dan ise söz konusu görüsmeyle ilgili herhangi bir açiklama yapilmadi.

Yemen hükümetinden üst düzey bir yetkili, 7 Nisan'da AA muhabirine yaptigi açiklamada, "ateskesin 6 ay ila 1 yil süreyle uzatilmasi, ateskes anlasmasinin insani ve ekonomik boyutu içerecek sekilde genisletilmesi, ardindan da savasin sonlanmasi için dogrudan siyasi diyalog sürecinin baslatilmasi" konularinda Husilerle anlasmaya varildigini belirtmisti. Ancak resmi makamlardan su ana kadar bu yönde bir açiklama yapilmadi.

- Temkinli iyimserlik

Yemen hükümetinden adinin açiklanmasini istemeyen üst düzey bir yetkili, mevcut kosullarin artik baris görüsmelerine baslamak ve ülkeyi savas girdabindan çikarip siyasi çözüme ulastirmak için elverisli oldugunu söyledi.

Söz konusu yetkili; bölgesel ve uluslararasi toplumun gösterdigi çabalari, Yemen hükümetinin güçlü baris arzusu ve verdigi tavizleri, halkin çektigi büyük acilari "Yemen'deki iç savasin sona ermesinin önünü açan etkenler" olarak nitelendirdi.

Ancak yapilan anlasmalara uyma konusunda Husilerin sicilinin bozuk oldugunu ve bunun son haftalarda ciddi sekilde sekillenen baris firsatlarinin önünde gerçek bir engel teskil ettigini belirten Yemenli yetkili, yine de "temkinli bir iyimserlikle" siyasi çözüme ulasmayi umduklarini ifade etti.

Yemen halkinin baris ve çözüme olan umutlari, ülkedeki çatismalarda etkin olan Suudi Arabistan ile Iran'in 7 yillik bir kopusun ardindan diplomatik iliskilerin yeniden baslatilmasi konusunda Çin'in arabuluculuguyla anlasmaya vardigi 10 Mart'tan bu yana artti.

- "Yemen için önemli bir dönemeç"

Yemenli siyasi analist Yasin et-Temimi, AA muhabirine yaptigi açiklamada, Yemen'in, Suudi Arabistan öncülügündeki koalisyon güçlerinin askeri girisimlerinin sonlanacagi yeni bir asamanin esiginde, çok önemli bir dönemeçten geçtigini ifade etti.

Temimi, Yemen hükümetinin Husilerle vardigi söylenen anlasmaya iliskin ise "Anlasmanin göstergeleri, bu anlasmanin, Yemen'de devletin geri dönüsünü ve ülke sahnesindeki endiseleri ortadan kaldirmayi garanti eden referanslara dayali olduguna isaret etmiyor." ifadelerini kullandi.

- Dislamadan vazgeçilmeli

Brüksel merkezli sivil toplum kurulusu "Uluslararasi Kriz Grubu" bünyesinde Yemen uzmani Ahmed Naci ise bugünlerde yasanan hareketliligin, geçen dönemlerde Husiler ile Suudi Arabistan arasindaki görüsmelerde kaydedilen ilerlemenin bir neticesi oldugunu belirtti.

Riyad ile Tahran arasinda diplomatik iliskilerin yeniden baslatilmasinin da süphesiz bu hareketliligi hizlandirdigini vurgulayan Naci, "Yemen'deki askeri yaklasimlarin, 9 yillik çatismanin ardindan basarisizligini kanitladigi düsünüldügünde ülkedeki savasla ilgili atilacak her türlü siyasi adim ilkesel olarak dogru yönde atilmis adimlardir." dedi.

Naci, bu konuda önemli olanin "ötekilestirmeden uzak durmak" olduguna dikkati çekerek, "Savasin karmasikligi karsisinda çatismanin temelinde yatan nedenlere gerçek çözümler bulunmasinin, ötekilestirme ve dislamadan vazgeçilmesinin, çatisan taraflarin kazanimlarini bir kenara birakmasinin gerekli oldugunu anlamak önemli." dedi.

- Sürenin yetersizligi

Askeri ve güvenlik uzman Ali ez-Zeheb ise uzlasi görüsmeleri için geçen 6 aylik süreye isaret ederek, bu sürenin, yerine getirilmesi gereken görevler düsünüldügünde pek de yeterli olmadigini söyledi.

Zeheb, teorideki adimlarin pratikte uygulamaya geçildiginde pek çok engel ve zorlukla karsilasilacagi degerlendirmesinde bulundu.

Çatismanin taraflarinin özellikle de Husilerin, barisin saglanmasi konusunda gerçek niyetler tasimadigini öne süren Zeheb, Husilerin takip ettigi ideoloji ve politikanin, kadim Yemen tarihinde tanik olunan politikalardan çok farkli oldugunu dile getirdi.

"Husiler imzaladiklari herhangi bir anlasmada vaatlerinden hizla cayar." diyen Zeheb, Husilerin "otoritenin yalnizca kendilerine ait oldugunu ve kimsenin buna itiraz hakki bulunmadigini" düsündügünü savundu.

Zeheb, ateskesin uygulanmasi konusunda karsi karsiya kalinacak engeller ve zorluklar göz önüne alindiginda, Yemen krizi için "kapsamli ve sürdürülebilir bir çözüm" hakkinda konusmanin simdilik erken oldugunu söyledi.