Libya’da devlet baskanligi ve parlamento seçimleri bu yil yapilabilecek mi?Aydogan Kalabalik- Trablus merkezli "Favasil" haber sitesi müdürü Enes Futuri:- "Libya’daki asil sorun yasalar degildir. Kriz, siyasi ve toplumsaldir"- Eski Libya Devlet Yüksek Konseyi Müstesari Esref es-Suh:- "Burada hedef seçimlere gitmek degil bazi çevreleri razi etmektir. Salih ve Misri’nin seçimleri yapacak bir uzlasi hükümeti kurma çalismalari ise göz boyama girisimidir"
admin
TRABLUS (AA) – AYDOGAN KALABALIK - Libya’da devlet baskanligi ve parlamento seçimlerinin 2023 içinde yapilmasi hedeflenirken Seçim Yasalarini Belirleme Komitesinin hazirladigi taslagin imzalanmasinin ertelenmesi akillarda soru isaretleri olusturdu.
Tobruk’taki Temsilciler Meclisi (TM) ve Devlet Yüksek Konseyinden (DYK) altisar üyenin katilimiyla kurulan Seçim Yasalarini Belirleme Komitesi, Fas'in Buznika kentinde 22 Mayis'ta basladigi çalismalarinda sona yaklasti.
Komitede en fazla tartisilan, çifte vatandaslik sahibi ve asker kökenli adaylar konusu oldu. Askeri kökenlilerin adayligi meselesinde henüz bir orta yol bulunamasa da çifte vatandasligi olanlarin aday olabilecegine dair uzlasma saglandi.
Yeni düzenlemeye göre, devlet baskani adayinin ikinci tura kalmasi durumunda diger ülke vatandasligindan feragat etmesi gerekecek.
TM Baskani Akile Salih ve DYK Baskani Halid el-Misri’nin 5 Haziran’da Fas’ta bir araya gelerek Komite tarafindan hazirlanan taslagi imzalamasi bekleniyordu. Ancak Komite üzerinde ciddi baski oldugu, sonuçlarin bazi Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi milletvekilleri tarafindan kabul görmedigi, bu nedenle taslagin imzalanmasinin ertelendigi konusuluyor.
Fas Disisleri Bakani Nasir Burita dün gece yaptigi açiklamada, yasa taslaginin ilerleyen günlerde imzalanacagini duyurdu. Bu arada Salih ve Misri’nin Fas’ta olmalarina ragmen kapanis oturumuna katilmamalari dikkati çekti.
- Komitenin çikaracagi yasalar baglayici
AA muhabirine konusan Trablus merkezli "Favasil" haber sitesi müdürü Enes Futuri, Seçim Yasalarini Belirleme Komitesinin kararlarinin ve çikaracagi yasalarin baglayici oldugunu ve bir üst kurumun onayina ihtiyaç olmadigini söyledi.
Futuri, "Birlesmis Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Abdoulaye Bathiliy’nin seçimlerin yapilabilmesi için gerekirse yeni bir komisyon kuracagi seklindeki açiklamasinin ardindan Komite daha ciddi bir sekilde çalisma yapti ve geçen hafta hazirlanan yasalari kamuoyuna duyurdu." ifadelerini kullandi.
Komitenin açikladigi seçim yasalarini önemli sayida milletvekili ve ülkedeki güçlü siyasi partilerden bazilarinin reddettiginin altini çizen Futuri, "Çünkü Libya’daki asil sorun yasalar degildir. Kriz, siyasi ve toplumsaldir. Yapilmis bir devrimin kazanimlari ve bölünmüslük söz konusu." dedi.
- “Uygulanmasi mümkün olmayan yasalar yapmak zorunda kaldilar”
Eski Libya Devlet Yüksek Konseyi Müstesari Esref es-Suh ise AA muhabirine, "Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi uzlasmak ve uygulanmasi mümkün olmayan yasalar yapmak zorunda kaldi." degerlendirmesinde bulundu.
Ülkenin dogusundaki silahli güçlerin lideri Halife Hafter'in TM Baskani Salih’e baski uyguladigini söyleyen Suh, "Salih, Fas’a sadece kendisi gitmedi. Yaninda Hafter’in oglu ve müstesari da vardi. Çünkü Hafter, Salih’i kendisine rakip gibi görüyor." dedi.
Suh, Salih’in Ulusal Birlik Hükümeti Basbakani Abdulhamid Dibeybe’nin içinde bulunmadigi bir hükümet kurmayi hedefledigini, ayrica Hafter ve ogullarinin kontrolü altinda kalmayi da istemedigini kaydetti.
Çifte vatandasligi olanlarin ikinci tura çikmasi durumunda ikinci turda diger vatandasligindan feragat etmek durumunda kalacagi yönündeki uzlasiyi “komik” olarak nitelendiren Suh, “Özellikle ABD vatandasi olan birinin ikinci tura çikmasi durumunda vatandasliktan feragat etme süresi bir veya bir buçuk yil sürüyor. Ikinci turu yapmak için bu kadar beklenmesi gibi bir durumu olabilir mi?” dedi.
ABD vatandasligi bulunan bir adayin ilk turda seçimi kazanmasi halinde ne olacagi sorusunu gündeme getiren Suh, sunlari söyledi:
"Burada hedef seçimlere gitmek degil bazi çevreleri razi etmektir. Salih ve Misri’nin seçimleri yapacak bir uzlasi hükümeti kurma çalismalari ise göz boyama girisimidir. Fethi Basaga hükümetini kurdular ve basarisiz oldular. Yeni bir hükümet kurulursa seçimler hiç yapilamaz. Çünkü yeni hükümet seçim yapmamak için milyonlarca gerekçe bulacaktir."
Suh, "Bütün bu girisimler BM Libya Özel Temsilcisi’nin söz konusu iki yasama kurumu disinda yeni bir üst düzey komisyon kurma girisiminin önünü almak için yapilan manevralardir." yorumunu yapti.
- Ne olmustu?
Fas'in kuzeybatisindaki Buznika kentinde toplanan Libya Seçim Yasalarini Belirleme Komitesi, çalismalarini iki hafta boyunca sürdürdü.
Komite üyelerinin Libya’da seçimlerin yapilmasinin önünü açan yasalari 3 Haziran’da oy çokluguyla kabul ettigi açiklanmisti.
Libya Devlet Yüksek Konseyi’nin 61 üyesinden 54’ü ile bazi Temsilciler Meclisi milletvekillerinin yani sira ülkenin en güçlü muhalefet partilerinden Adalet ve Insa Partisi ile diger bazi partiler, ayri ayri yaptiklari açiklamalarda Fas’taki toplantidan çikan sonuçlari kabul etmediklerini duyurmustu.
