KDK'den görme engellilerin noter islemlerinde "iki tanik zorunluluguna son verilsin" tavsiyesi:Ismet Karakas- "Görme engelli bireylerin farkli muameleye tabi tutulmasi ile esitlik ilkesine aykirilik teskil eden ve ayrimcilik yasaginin ihlali niteligi tasiyan uygulamaya ivedi olarak son verilmesi, bu yöndeki teknik çalismalarin makul sürede tamamlanmasi yönünde Adalet Bakanligina ve Türkiye Noterler Birligine tavsiyede bulunulmasina karar verildi"
ANKARA (AA) - Kamu Denetçiligi Kurumu (KDK), görme engellilerin "noter islemlerinde iki tanik bulundurmasi zorunlulugu"na iliskin yapilan basvuruda, Adalet Bakanligi ve Türkiye Noterler Birligine uygulamaya son verilmesi yönünde tavsiyede bulunulmasini kararlastirdi.
2022'de bir yakinina vekalet vermek üzere notere giden görme engelli bir kisiye, islemleri için tanik bulundurmasinin zorunlu oldugu, aksi halde islemlerini yapamayacagi bildirildi. Islemlerini kendi yapabilecegini, vasi ihtiyaci olmadigini belirten görme engelli kisi, daha önce de benzer durumlarla karsi karsiya kaldigini belirterek, KDK'ye basvuruda bulundu.
Basvuruyu alan KDK, ilgili kurumlardan görüs isteginde bulunarak yaptigi degerlendirme sonucu, Adalet Bakanligi ile Türkiye Noterler Birligine "tanik bulundurma zorunlulugu" uygulamasina son verilmesi ve konuyla ilgili çalisma yapilarak, kamuoyunun bilgilendirilmesi yönünde tavsiye karari verilmesini kararlastirdi.
- Kararin gerekçesinden
KDK'nin kararinda, Türkiye'nin taraf oldugu uluslararasi sözlesmeler, anayasa ve kanunlar kapsaminda, ayrimciligin yasak oldugu, bu yönde yasal güvencelerin bulundugu bildirildi.
Noterlik Kanunu'nda görme engelli bireylerin talep etmeleri halinde islemlerini iki tanik huzurunda yapabileceginin düzenlendigi aktarilan kararda, daha sonra çikarilan genelge kapsaminda ise düzenleme yapilmasi gereken (vasiyet, tasinmaz satis vaadi gibi) islemlerde iki tanik bulundurulmasinin zorunlu kilindigi ifade edildi.
Genelge ile getirilen bu zorunluluga iliskin, "Noterlik Kanunu'na aykiri veya bunu degistirici nitelikteki hükümlerinin normal hiyerarsisine aykirilik teskil ettigi ve hukuka uygun olmadigi degerlendirilmektedir." degerlendirmesine yer verilen kararda, "Engelsiz Adalet Çalistayi"nda da görme ve isitme engellilerin noterlik islemlerindeki karsilastiklari bu durumun gündeme geldigi kaydedildi.
Gelisen teknolojiyle engelli bireylerin toplumsal yasama katiliminin yayginlastigi, görme engelli bireyin herhangi bir belgeyi kisilerin yardimina ihtiyaç duymadan okuyup inceleyebildigi ifade edilen kararda, noter islemlerinde iki tanik zorunlulugu istenmesinin de ayrimci tutum oldugu ifade edildi.
Görme engelli bireylerin fiilen okuma yazma imkanina sahip olmamasinin islem yaptiklari tutanak içerigine vakif olamamasi sonucunu dogurmayacagina isaret edilen KDK kararinda, sunlar yer aldi:
"Görme engelli bireylerin farkli muameleye tabi tutulmasi ile esitlik ilkesine aykirilik teskil eden ve ayrimcilik yasaginin ihlali niteligi tasiyan uygulamaya ivedi olarak son verilmesi, bu yöndeki teknik çalismalarin makul sürede tamamlanmasi ve çalismalarin belirli bir program dahilinde kamuoyu ile paylasilmak suretiyle tamamlanmasi yönünde Adalet Bakanligina ve Türkiye Noterler Birligine tavsiyede bulunulmasina karar verildi."