Dünyanin en büyük camilerinden Cezayir Ulu Camii'nde teravihlerin kilinamamasi tartismaya yol açtiEsat Firat- Cumhurbaskani Abdülmecid Tebbun tarafindan 2020'de açilisi gerçeklestirilen Cezayir Ulu Camii’nde 3 yildir, teravih, cuma ve bayram namazlari kilinmiyor - Camide bu yil da teravih ve cuma namazlarinin kilinmamasi büyük bir tepkiye yol açarken, yetkililer bu namazlarin kilinmamasini teknik, güvenlik ve lojistik sartlarin saglanamamasina bagliyor
CEZAYIR (AA) – ESAT FIRAT – Yaklasik üç yil önce ibadete açilan dünyanin en büyük camilerinden Cezayir Ulu Camii'nde teravihlerin yani sira cuma ve bayram namazlarinin kilinamamasi son dönemde ülkede büyük tepkilere neden oluyor.
Cezayir makamlarina göre, Suudi Arabistan’daki Mescid-i Haram ile Mescid-i Nebevi’den sonra dünyanin en büyük üçüncü camisi kabul edilen Cezayir Ulu Camii’nde cuma namazlarinin yani sira halkin yogun taleplerine ragmen bu yil da teravih namazlari kilinmiyor.
Ülkenin önemli Islami eserlerinden biri olan cami, 2020’de açilmasina ragmen Kovid-19 salgini nedeniyle uzun süre tam kapasiteli hizmet veremedi.
Yetkili makamlar, 120 bin kisi kapasiteli camide hâlâ teravih ve cuma namazlarinin kilinamamasini "teknik" nedenlere bagliyor.
- Yapim maliyeti 1,5 milyar dolari buldu
Baskent Cezayir’in sahil tarafinda yer alan Muhammediye bölgesinde 2012'de yapimina baslanan cami 8 yilda tamamlandi ve 2020'de Cumhurbaskani Abdülmecid Tebbun tarafindan açildi.
Yapim maliyeti 1,5 milyar dolari bulan cami, açilisinin ardindan Fas’in Kazablanka sehrindeki 2. Hasan Cami’sini geçerek Afrika’nin en büyük mescidi unvanini aldi.
Cami ayrica 265 metre ile dünyanin en uzun minaresine sahip. 400 bin metrekare alan üzerine insa edilen Cezayir Ulu Camii külliyesinde kütüphane, konferans salonu, Islam tarihi müzesi ve bilimsel arastirma merkezi de bulunuyor.
- Fransiz sömürge izlerini silme adina yapilan önemli eserlerden biri
Cezayir Ulu Camii, Fransa’nin 132 yillik kanli sömürge döneminin izlerini silme adina yapilan en önemli eserler arasinda yer aliyor.
Tasariminda Islam tarihinin çesitli dönemlerinden motifleri barindiran cami, içinde huzura doyulabilen agaçlarla süslü avlusu ve ziyaretçilerine görsel sölen yasatan minaresiyle birçok yerli ve yabanci turistin ziyaret ettigi mekanlarin basinda geliyor.
Cami, Cezayirliler için ihtisami ve görsel güzelliginin yani sira ülkede Fransiz sömürge izlerini silmek adina da birçok manevi degeri barindiriyor.
- Ülkedeki tartismalarin odagi
Ramazan ayinin basindan bu yana Cezayirliler arasinda, özellikle sosyal medya platformlarinda, bu büyük mabedde teravih ve cuma namazlarinin kilinmasinin önündeki engeller tartisiliyor.
Cezayirli gazeteci Riyad Huveyli, sosyal medya hesabindan, "Cezayir Ulu Camii: Isiksiz bir fener?" basligiyla elestirel bir yazi yayimladi.
Camide cuma ve teravih namazlarinin kilinamamasinin nedenleri hakkinda Cezayirliler arasinda genis bir tartisma yasandigina dikkati çeken Huveyli, sosyal medyada Cezayir Ulu Camii’nin "özgürlügü" için adeta bir seferberlik basladigina vurgu yapti.
Ülkenin hem dini hem manevi hem de en güzel mimari eserlerinden biri olan caminin halka bu kutsal günlerde kapali olmasina isaret eden Huveyli, bu durumun bu önemli yapiyi "ruhsuz ya da tutsak bir kale" haline getirdigi degerlendirmesinde bulundu.
Gazeteci Ayyas Derraci de Cezayir Ulu Camii’nin kus bakisi bir görselini sosyal medya hesabindan paylasarak, "Bu caminin, ramazanin son on günü veya en azindan bayram münasebetiyle açilmasina karar verecek Fatih gibi bir adama ihtiyaci var." ifadelerini kullandi.
- Soru isaretleri
Cezayir Din Isleri ve Vakiflar Bakanliginin eski basin müstesari Udde Fellahi, söz konusu tartismalara iliskin AA muhabirine yaptigi açiklamada, halkin bu devasa dini yapinin ramazan ayinda ibadete açilmasini ve "ruhsuz beden" durumundan kurtulmasini bekledigini belirtti.
Cami yönetim baskanligina Seyh Muhammed el-Me’mun el-Kasimi’nin 2022’de bakan rütbesiyle atanmasinin bir umut olusturdugunu hatirlatan Fellahi, buna ragmen bir degisiklik olmamasinin soru isaretlerine yol açtigini söyledi.
Ramazan ayinin basindan bu yana halkta caminin hem cuma hem teravih hem gece namazlarina hem de dini ve fikri etkinliklere açilmasi yönünde güçlü bir talep olustugunu vurgulayan Fellahi, söz konusu durumun kendisini de hayal kirikligina ugrattigini ifade etti.
Fellahi, "Belki de bazi taraflar Cezayir Camii'nin faaliyete geçmesini engellemeye çalisiyor." dedi.
- Teknik sebepler
Cami yönetimi, ülkede caminin teravih ve cuma namazlari da dahil tam tesekküllü ibadete açilmasina iliskin talep ve tartismalara iliskin ilk defa 8 Nisan'da yazili bir açiklama yapti.
Açiklamada, caminin 28 Ekim 2020’den bu yana ibadete açik oldugu ve 5 vakit namazin eda edildigi hatirlatilarak, mabedin Kovid-19 salgini ile mücadele çerçevesinde alinan bazi önlemler disinda ibadete kapatilmadigi vurgulandi.
Caminin kadinlarin ibadetine de açik olduguna isaret edilen açiklamada, "Ibadet etmek isteyenler aileleriyle camiye gelebilirler. Camide kadinlara ayrilan bölüm de ayni sekilde açiktir." denildi.
Açiklamada, cuma ve teravih namazlarinin kilinamamasina iliskin ise, namaz kilinacak kapali alanlarin genisletilmesi için devam eden teknik çalismalarin tamamlanmasinin beklendigi degerlendirmesine yer verildi.
Cezayir Ulu Camii'nin bir ibadet merkezinin yani sira ilmi ve kültürel bir yapi oldugu ve bir üniversite ile müze, bilim konseyi, kütüphane, arastirma merkezi gibi önemli alanlari da bünyesinde barindirdigina dikkat çekilen açiklamada, "tüm teknik, güvenlik ve lojistik sartlarin saglanmasi" durumunda caminin tam tesekküllü olarak açilacagi ve "tüm dünya Müslümanlari için bir gurur kaynagi" olacagi vurgulandi.
Açiklamada, tüm halkin merakla sordugu sorulara, "teknik çalismalar" ifadeleriyle yanit verilerek daha fazla ayrinti paylasilmadi.
- Ibadete gelenlerden caminin açilmasi talebi
Camide vakit namazlarini kilan cemaat de ramazan coskusunu burada doyasiya yasamak istiyor.
Ikindi namazi sonrasi AA muhabirine konusan Yasir Haddad, camide cuma ve teravih namazlarinin kilinmamasini saskinlikla karsilayarak, "Dogrusu caminin ramazan boyunca tüm namazlara açik olmasi gerekirdi." dedi.
Camide tüm namazlarin kilinmasi arzusunu dile getiren Haddad, "Ben caminin tüm namazlarda dolu olmasini isterim. Teravih namazlarinin bu ulu camide kilinmasini temenni ediyor, yetkililerden engellerin asilarak caminin tüm namazlarin kilinmasina açilmasini rica ediyoruz." ifadelerini kullandi.
Cezayirli Emin Hamadi ise, caminin en azindan ramazanin son günlerinde tam tesekküllü bir sekilde ibadete açilmasi gerektigini belirtti.
Hamadi, "Ramazan ayinin son on gününde bu ulu caminin açilarak teravih ve teheccüt namazlarinin kilinmasini umuyoruz. Caminin bir an önce tam kapsamli hizmete açilmasi için Din Isleri Bakanligi ve diger üst makamlara çagrida bulunuyoruz." dedi.