Banglades'te dang hummasinda vaka sayilarinin resmi verilerin 5 kati olabilecegi iddia edildiNuri Aydin
DAKKA (AA) - Banglades'te doktorlar, yilin basindan bu yana görülen dang hummasi vakalarinda sayilarin, resmi verilerin 5 kati olabilecegini iddia etti.
Ülkede hizla yayilan dang hummasinin saglik sistemi üzerindeki etkisini artirdigina isaret eden doktorlar, AA muhabirine yaptiklari açiklamada, bu etkiyle mücadele için birinci ve ikinci seviye saglik tesislerinin gelistirilmesi gerektigini kaydetti.
Banglades'in bazi il ve ilçelerindeki yetersizlikler nedeniyle hastalar baskent Dakka'ya yönelirken hükümetin, ülkenin diger bölgelerinden baskente hasta sevk edilmemesi emri yayimladigi belirtiliyor.
Saglik Hizmetleri Genel Müdürlügünden (DGHS) Dr. Shahadat Hossain, yakin zamanda yapilan bir ankete göre, ülkedeki dang hummasinda vaka sayilarinin hükümetin paylastigi verilerin 4 ya da 5 kati olabilecegini ileri sürdü.
Hossain, vaka sayisinin fazla olmasina karsin ölü sayisinin ayni oranda yüksek olmadigini vurgulayarak can kayiplarinin yaklasik yüzde 20'sinin bildirilmemis olabilecegine isaret etti.
Kendilerinin sadece hastaneye basvuran vakalar ile burada gerçeklesen ölümleri kayda aldiklarina dikkati çeken Hossain, son dönemlerdeki vakalarin yarisindan fazlasinin baskent Dakka'nin disindan oldugunu vurguladi.
- Kirsalda hastanelerin kapasite ve uzman personel eksikligi var
Banglades saglik sisteminin dang hummasiyla mücadelede yerel seviyede kapasite ve uzman personel eksikligi oldugu ifade ediliyor.
Ülkenin ünlü hekimlerinden Dr. Abu Jamil Faisel, salginin etkisinin düsürülmesi için ülke genelinde hastanelerdeki kapasitenin ve müdahale gücünün artirilmasi çagrisindan bulundu.
Faisel, salgina uygun bir kampanya gelistirilmemesi halinde milyonlarca dolarlik harcamalarin dang hummasiyla mücadelede etkisinin olmayacagi uyarisi yapti.
Viroloji ve halk sagligi uzmani Dr. Muhammed Mushtuq ise Banglades'in saglik sisteminde reforma gitmesi gerektigini söyledi.
Mushtuq, "Birinci ve ikinci derece saglik hizmetlerini gelistirmemiz gerekiyor. Tüm ilçe, belde ve kirsal bölgelerdeki hastanelerin gerekli hizmetlere, testlere sahip olmasi gerekiyor. Bir hastaya dang hummasi testi erken yapilirsa, dang hummasi veya diger hastaliklar nedeniyle olasi ölümleri önleyebiliriz. dedi.
Muson yagmurlari sona erene kadar dang hummasi vakalarina iliskin durumun düzelmeyeceginden korktugunu kaydeden Mushtuq, aralikli yagmurlarin salgini daha da kötülestirecegi için durumun ekim ayina kadar devam edebilecegini dile getirdi.
Dünya Bankasi, agustosta, Banglades'e saglik tesislerinin gelistirilmesi ve söz konusu salgin nedeniyle 200 milyon dolarlik krediye onay vermisti.
Yilbasindan bu yana ülkede dang hummasi nedeniyle 928 kisi hayatini kaybederken 180 bin kisi ise hastanelik oldu.
Dünya Saglik Örgütü (DSÖ) ise dang hummasinin bir tedavisinin bulunmadigini ancak vakalarin tespitinin can kaybi sayisini düsürebilecegini ifade ediyor.
- Dang hummasi
Tropikal ve subtropikal bölgelerde görülen dang hummasi, insanlara sivrisinekler araciligiyla bulasiyor. Kuluçka döneminden sonra genel olarak hafif atese yol açan hastalik, bazi vakalarda ölüme neden oluyor.
Vaka sayilari, genellikle yagis dönemleri olarak bilinen mart, haziran, eylül ve aralik aylarinda artis gösteriyor.
Bilim insanlari, yüksek sicaklik ve uzun süren yagislarin sitma ve dang hummasi tasiyan sivrisineklerin artmasina sebep oldugunu belirtiyor.
Bu hastaliga yol açan sivrisinek türünün su birikintilerinde larva olusturmasi nedeniyle muhtemel üreme alanlarinin sürekli ilaçlanmasi gerekiyor.
Banglades'te daha önce dang hummasi nedeniyle bir yil içinde gerçeklesen en fazla ölüm 2022'de 281 olarak kayitlara geçmisti.