Is Bankasi'nin "Atatürk Vizyonuyla Gelecek Yüzyila Bakis" konferansi basladi Ugur Aslanhan- Is Bankasi Yönetim Kurulu Baskani Adnan Bali: - "Kuruldugu günden itibaren pek çok sahada istirak ettigi yüzlerce müesseseyle, kurucusunun salik verdigi 'teknik ve metodik çalismasini' bilen ve isine 'bu kanaatle' sarilan Türkiye Is Bankasi, yalnizca banka muamelati yapmamis, ayni zamanda memleketi sanayi, ticaret, ziraat ve bayindirlikta yükselten islere imzasini atmistir" - "Is Bankasi, Gazi Mustafa Kem

ISTANBUL (AA) - Is Bankasi Yönetim Kurulu Baskani Adnan Bali, "Kuruldugu günden itibaren pek çok sahada istirak ettigi yüzlerce müesseseyle, kurucusunun salik verdigi 'teknik ve metodik çalismasini' bilen ve isine 'bu kanaatle' sarilan Türkiye Is Bankasi, yalnizca banka muamelati yapmamis, ayni zamanda memleketi sanayi, ticaret, ziraat ve bayindirlikta yükselten islere imzasini atmistir." dedi.

Is Bankasi tarafindan Cumhuriyet'in 100. yili dolayisiyla düzenlenen "Atatürk Vizyonu ile Gelecek Yüzyila Bakis" baslikli uluslararasi konferans, Kültür ve Turizm Bakani Mehmet Nuri Ersoy'un katilimiyla Is Kuleleri Salonu'nda basladi.

Toplantida konusan Is Bankasi Yönetim Kurulu Baskani Bali, duydugu memnuniyeti dile getirerek, "Is Bankasi, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün isaret ettigi gibi tarihte ekonomi bakimindan basli basina yer aldigini ve en önemsiz addedilen bir servetin bile ekonomik hayatta fert menfaatlerine degil, bilakis ulus menfaatine kullanilmasindan çikabilecek olan büyük neticeleri evrensel bir surette fiilen göstermistir." diye konustu.

"Cumhuriyet'in bir yas küçük kardesi" olan Türkiye Is Bankasi'nin, kurucusunun iktisadi bakimdan ileri görüslülügünün basli basina ispati oldugunu vurgulayan Bali, bu bulusmanin gerek zamani gerekse zemini bakimindan çok büyük bir anlam tasidigini söyledi.

Bali, Atatürk'ün, henüz Istiklal mücadelesinin yaralarinin sarildigi bir ortamda Izmir'de toplanan iktisat kongresinde dile getirdigi "siyasi ve askeri zaferler ne kadar büyük olursa olsun, iktisadi zaferlerle taçlandirilmadikça kalici olamazlar" sözünün, yeni kurulacak Cumhuriyet'in ekonomi siari oldugunu kaydederek, sözlerini söyle sürdürdü:

"Modern Türkiye'nin banisi, evvelki asirdan tevarüs eden bunalimin farkinda olarak uluslarin çöküsünün de yükselisinin de dogrudan dogruya ekonomi ile ilgili oldugunu herkesten iyi biliyordu. Nitekim 'saban kiliçtan üstündü' ve 'kiliçla zafer kazananlar er geç yerlerini sabanla zafer kazananlara birakmak zorunda' kalacaklardi. 'Tarihin ve tecrübenin belirledigi bu gerçek bizim milli yasamimizda ve milli tarihimizde de tamamen belirmis' bulundugundan, Yeni Türkiye'mizi layik oldugu seviyeye ulastirabilmek için, kesinlikle ekonomiye birinci derecede önem vermek gerekiyordu. Çünkü yine onun ifadesiyle, 'zamanimiz tamamen iktisat' devriydi."

- "Is Bankasi, bizzat Atatürk'ün tesebbüsüyle kuruldu"

Adnan Bali, Atatürk ekonomisinin, agirlikli olarak yabanci sermayedarlarin egemenliginde bulunan ticari faaliyetlerin yerli tüccara transferini, daha açik bir ifadeyle bir "milli burjuvazi" yaratilmasini esas aldigini kaydederek, "Iste bu amaçla, Izmir Iktisat Kongresi'nde 'sermayesi münhasiran Türklere' ait 'büyük sermayeli milli bir tedavül bankasi' kurmak seklinde tasavvur edilen Türkiye Is Bankasi, bizzat Gazi'nin tesebbüsüyle 1924'te kurulacaktir." seklinde konustu.

Atatürk'ün bankayi kurma görevini, iktisadi konulardaki bilgisine çok güvendigi ve fikirlerini kendisine yakin gördügü Celal Bayar'a verdigini animsatan Bali, bugünlere ulasan kurumun ilk ve önemli temel taslarini Celal Bayar'in dösedigini söyledi.

Bali, "Sermayenin yeterli görülmedigi, 'Türkler bankacilik yapamaz' algisinin çok kuvvetli oldugu bir ortamda Atatürk'ün, bankayi kurmakla vazifelendirdigi Celal Bayar'a telkini olan o meshur vecize bugün 'Atatürk vizyonu' basligiyla ele aldigimiz konu üzerine son derece manalidir: 'Sermayenin azligina bakarak cesaretiniz kirilmasin. Böyle müesseseler için en kuvvetli sermaye, zeka, dikkat, iffettir. Teknik ve metodik çalismasini bilmektir. Bu kanaatle ise sariliniz, behemehal muvaffak olursunuz." açiklamasinda bulundu.

Adnan Bali, Atatürk vizyonunun alametifarikasinin, çagin iktisadi doktrinleriyle sinirli kalmayan, pratik sonuçlara yönelik ve hizli karar alabilme iradesi koyabilen birtakim pragmatik ilkelere dayali, dinamik bir ekonomi metodolojisi sunmasi oldugunu anlatti.

Atatürk'ün iktisat görüsünün genel bir ifadeyle özel girisime dayali oldugunu, onun yeterli gelmedigi durumlarda devletin ekonomik faaliyetleri tesvik ve takviye ettigi bir model insa ettigini dile getiren Bali, bu modeli dair degerlendirmelerde bulundu.

- "Atatürk'ün iktisat yaklasiminin temelinde toplum yasami yer alir"

Is Bankasi Yönetim Kurulu Baskani Bali, Atatürk döneminin genel hatlariyla iki evrede incelendigini, bunlardan birincisinin 1923-1929 yillarini kapsadigini belirterek, bu dönemde uygulanan ekonomi politikalarina, yapilan yatirimlara, açilan fabrikalara, millilestirilen isletmelere ve 1929 Büyük Buhrani'na iliskin bilgiler verdi.

Atatürk döneminin ikinci evresinin korumaci-devletçi sanayilesmenin egemen oldugu 1930-1938 yillarini kapsadigini dile getiren Bali, "Bu evre, buhranin dünya ekonomisini yerle bir ettigi bir konjonktürde Türkiye'nin disa kapanma refleksi ve devletin bas aktör olarak yerini aldigi bir milli sanayilesme çabasi olarak tanimlanabilir." diye konustu.

Söz konusu yillarda uygulanan politikalara iliskin bilgi ve örnekler veren Bali, "Bu dönemde, devletin iktisadi aktörleri olan Sümerbank ve Etibank ile birlikte pek çok sanayi yatirimina istirak eden yine Türkiye Is Bankasi olmustur." ifadesini kullandi.

Bali, Atatürk'ün iktisat vizyonunun çok ehemmiyetli bir yönüne deginmek istedigini kaydederek, su açiklamalarda bulundu:

"Atatürk için iktisadi hayat denilen sey daima insani, sosyal, kültürel ve gündelik hayata içkin olup toplum yasaminin kalbinden dogmaktadir. Izmir Iktisat Kongresi'nde yaptigi açilis konusmasinda ekonomiyi söyle tanimlamistir: 'Ekonomi demek, her sey demektir. Yasamak için, mutlu olmak için, insan varligi için ne lazimsa onlarin hepsi demektir.' Cumhuriyet'in ilk 15 yilindaki bütün iktisadi basarilarda bu heyecan ve hassasiyet kendini göstermistir. Vefatindan bir sene evvel açilisini yaptigi Nazilli Basma Fabrikasi'nda çalismaya baslayan makinelerin sesini 'iste, halka canlilik veren gerçek musiki' diye tanimlayan bir heyecan."

Bali, Atatürk'ün iktisat yaklasiminin temelinde toplum yasaminin yer aldigini belirterek, bu konu ile ilgili Celal Bayar'in aktardigi bir anekdotu paylasti.

- "Is Bankasi memleketi yükselten islere imzasini atmistir"

Adnan Bali, "Kuruldugu günden itibaren pek çok sahada istirak ettigi yüzlerce müesseseyle, kurucusunun salik verdigi 'teknik ve metodik çalismasini' bilen ve isine 'bu kanaatle' sarilan Türkiye Is Bankasi, yalnizca banka muamelati yapmamis, ayni zamanda memleketi sanayi, ticaret, ziraat ve bayindirlikta yükselten islere imzasini atmistir." açiklamasinda bulundu.

Bu bankada görev yapmaktan duydugu gururu dile getiren Bali, "Bir kismi yasça emsali olan, bugün hala dimdik ayakta duran istirakleriyle, 99 yillik bu kutlu mazinin, 10 yili genel müdürlük vazifesi olmak üzere, 37 yilina taniklik etmis olmanin bahtiyarligi içindeyim." seklinde konustu.