Eski ABD Baskan Yardimcisi Al Gore, dünyada emisyona yol açan 352 milyon tesisin envanterini açikladi:Nuran Erkul Kaya- "Bu envanter parmaklarimizin ucundayken artik hiç kimsenin, isletmeler, hükümetler ya da baska bir sekilde, emisyonlari önemli ölçüde ve hizli sekilde azaltmak için yapilmasi gereken çalismalari görmezden gelmesi için geçerli bir mazereti yok"

DUBAI (AA) - Eski ABD Baskan Yardimcisi Al Gore, dünyada emisyona yol açan 352 milyon tesisin envanterini açikladi ve geçen yil emisyonlarin önceki yila göre yüzde 1,5 artisla 58,5 milyar ton karbondioksit es degeri seviyeye ulastigini bildirdi.

Al Gore, kurucu ortagi oldugu arastirma kurulusu Climate TRACE'in, dünyada sera gazi emisyonlarina yol açan 352 milyon tesise iliskin envanterini, Birlesmis Milletler Iklim Degisikligi Çerçeve Sözlesmesi 28. Taraflar Konferansi (COP28) kapsaminda düzenledigi basin toplantisinda duyurdu.

Geçen yil 80 bin tesisin yer aldigi envanter bu yil 253 ülkedeki 352 milyon tesisi kapsadi.

Bu yilki envanterde yer alan tesislerden alinan verilere göre, küresel emisyonlar 2022'de önceki yila göre yüzde 1,5 artisla 58,5 milyar ton karbondioksit es degeri seviyeye çikti.

Çin 15,6 milyar ton karbondioksit es degeri emisyonla geçen yil en fazla emisyona yol açan ülke olurken, bunu 6,9 ve 4 milyar ton karbondioksit es degeri emisyonla sirasiyla ABD ve Hindistan izledi.

Bu ülkelerle birlikte Rusya, Endonezya, Brezilya, Japonya, Iran, Kanada ve Suudi Arabistan, 2022'de en fazla emisyona neden olan ilk 10 ülkeyi olusturdu.

Sera gazi emisyonlari, Paris Anlasmasi'nin imzalandigi 2015'ten beri yüzde 8,6 artti.

Küresel emisyonlardaki en büyük artislar 2015'ten beri Çin'deki elektrik üretimi ve enerji kullanimindan, Hindistan'da elektrik üretiminden ve ABD'deki petrol ve gaz üretiminden kaynaklandi.

Bu üç ülkedeki sektörler 2015'ten beri küresel emisyonlarda görülen artisin yaklasik yüzde 50'sini olusturdu.

Geçen yil ise ABD ve Iran'da petrol ve gaz üretimi ile Hindistan'daki elektrik üretiminin yol açtigi emisyonlar, dünya çapindaki emisyon artisinin yüzde 17'sine karsilik geldi.

- Metan emisyonlari artiyor

Metan emisyonlari 2022'de önceki yila göre yüzde 1,8 artisla 404 milyon ton karbondioksit es degerine çikti.

Iran ve bu yil COP28'in baskanligini yürüten Birlesik Arap Emirlikleri, en fazla metan emisyonuna neden olan iki ülke olarak öne çikti.

Çin'in artan metan emisyonlari geçen yilki artisin yüzde 39'unu olustururken, Çin'deki kömür madenciligi sektörü metan emisyonlarindaki artista en fazla payi aldi.

Ormansizlasma kaynakli emisyonlar 4,5 milyar ton karbondioksit es degeri ile yüksek kalmaya devam ederken, sektörün yol açtigi emisyonlar 2022'de yüzde 5 artti.

Yüksek gelirli ülkelerde ise emisyonlarda artisa neden olan sektörlerden biri ulasim oldu. Geçen yil dünyada ulasim sektöründeki emisyonlar yüzde 3,5 artarken, yüksek ve orta-yüksek gelirli ülkeler bu artisin yüzde 68'ini olusturdu.

Havacilik, denizcilik ve petrokimya sektörü kaynakli emisyonlar da 2022'de artisini sürdürdü.

Al Gore, kamu ve özel sektör liderlerinin söz konusu envanteri kullanarak iklim krizinin nedeni olan emisyonlara yol açan tesisleri görebilecegini belirterek, "Liderler, nerede hizla harekete geçeceklerini belirleyebilirler. Bu envanter parmaklarimizin ucundayken artik hiç kimsenin, isletmeler, hükümetler ya da baska bir sekilde, emisyonlari önemli ölçüde ve hizli bir sekilde azaltmak için yapilmasi gereken çalismalari görmezden gelmesi için geçerli bir mazereti yok." diye konustu.

Al Gore, iklim krizini önlemede en önemli itici güçlerden birinin siyasi liderlik oldugunun altini çizerek, ülkeleri liderlik göstermeye ve emisyonlari hizla düsürmeye çagirdi.

Pirinç üretimi, demir ve kömür madenciligi, petrol üretimi, metaller, kirmizi et üretimi, petrol rafinerisi ve çimento sektörlerinde sadece düsük emisyonlari olan tedarikçiler seçilerek emisyonlarin yillik bir milyar ton azaltabilecegini aktaran Al Gore, küresel isinmaya ragmen fosil yakit sektörüne sübvansiyonlarin artarak devam ettigini sözlerine ekledi.