Düzenli egzersiz Alzheimer'a karsi koruyucu olabiliyorMeltem Yilmaz Karakurum- KTÜ Farabi Hastanesi Nöroloji Bölümü Ögretim Üyesi Doç. Dr. Vildan Altunayoglu Çakmak: - "Çalismalar, düzenli olarak 30 dakika orta tempolu egzersiz yapan kisilerde Alzheimer hastaliginin daha az siklikla gelistigini ya da daha hafif seyrettigini göstermektedir"
TRABZON (AA) - Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Farabi Hastanesi Nöroloji Bölümü Ögretim Üyesi Doç. Dr. Vildan Altunayoglu Çakmak, bazi çalismalarin düzenli olarak 30 dakika orta tempolu egzersiz yapan kisilerde Alzheimer hastaliginin daha az siklikla gelistigini ya da daha hafif seyrettigini gösterdigini söyledi.
Doç. Dr. Çakmak, AA muhabirine, Alzheimer hastaliginin, ilerleyen yasla görülen bunamanin en sik nedeni oldugunu ifade etti.
Hastalik sebebiyle beyindeki sinirlerin hasarlanip öldügünü ve beynin küçüldügünü belirten Çakmak, "Yakin zaman içinde yasanilan olaylar ve ögrenilen bilgilerin hafizaya kaydedilememesi en temel bozukluk olarak karsimiza çikiyor. Bu hastalik unutkanlik ile baslar ve unutkanlik hep ön plandaki sikayet olur." dedi.
Çakmak, Alzheimer'in sadece unutkanliktan ibaret olmadigina isaret ederek, "Siklikla dil bozuklugu da görüyoruz. Konusurken nerede kaldigini bilememe, söylenecek kelimeyi bulamama ve anlatilan bir seyi baskasina aktarmada güçlük en sik gördügümüz dil bozukluklari. Hastalik ilerledikçe hastalar konusmaya daha az katilirlar ve genelde kendilerini ifade edemezler." diye konustu.
Hastaligin ilerlemis dönemlerinde hastanin, yüzleri, mekanlari, hatta kendi evini tanimayabildigini aktaran Çakmak, isitmeye engel bir hastalik olmamakla birlikte isitme azliginin Alzheimer için risk olusturabildigini, semptomlarin kötülesmesine neden olabildigini anlatti.
- "Hastalarimizin sevinç ve hüzün gibi duygulanimlari azalabiliyor"
Çakmak, hastalarin çogunda psikolojik sorunlarin sik olduguna isaret ederek sözlerini söyle sürdürdü:
"Depresyon sik görülmekte. Böyle durumlarda hastalarimizin sevinç ve hüzün gibi duygulanimlari azalabiliyor, yasananlar karsisinda etkisizlesebiliyorlar. Bir ise baslamada isteksizlik, çabuk vazgeçme olabiliyor. Kimi hastamiz depresyon bulgularinin yani sira ya da tek basina endise, panik halinden yakinabilir. Hastaliklari ile ilgili ya da hastaliktan bagimsiz gelecek için kaygilari artabilir. Ilerleyen hastalik sürecinde bir kisim hastamizda asiri öfkelenme, bagirma, hatta siddete basvurma, küfürlü konusma gibi aslinda gerçek kisilik özelliklerinden farkli davranislar da görebiliriz."
Alzheimer hastalarinda uyku bozukluklarini da artan siklikta gözlemlediklerine dikkati çeken Çakmak, motor becerilerinde bozulmanin da orta ve ileri evre hastalarda görülebilen diger fonksiyon bozuklugu oldugunu söyledi.
- "Gelecek için umut vadeden sürece girmis oldugumuzu düsünüyorum"
Çakmak, Alzheimer'in ilerleyen bir hastalik oldugunun altini çizerek, "Ilerleme süreci mevcut ek hastaliklarinin varligi, hastalik öncesi zihinsel ve fonksiyonel durumun iyiligi, araya giren saglik sorunlarinin olup olmamasina bagli kisisel farklilik göstermektedir. Birçok hasta için tanidan sonra 8-10 yil içinde günlük yasamda baskalarina bagimli hale gelme durumu olusur." ifadesini kullandi.
Yeni ilaçlarin umut vadettigini vurgulayan Çakmak, sunlari kaydetti:
"Tanimlanmis oldugu yüz yili askin süre içinde Alzheimer hastaligi için tedavi seçenekleri sadece sikayetleri hafifletmeye yönelikti. Hastaligin gelismesini ya da ilerlemesini engelleyen bir tedavi yokken 2 yil önce Alzheimer hastaligina neden oldugu bilinen amiloid maddesini beyinden temizleyen birkaç ilaç kesfedildi. Devam eden çalismalarda bu ilaçlarin hastaligin seyrini degistirebilecegine dair kanitlar bulunmaktadir. Bu ilaçlar halen bütün saglik otoriteleri tarafindan onay almamis olsa da gelecek için umut vadeden sürece girmis oldugumuzu düsünüyorum.
Çalismalar, düzenli olarak 30 dakika orta tempolu egzersiz yapan kisilerde Alzheimer hastaliginin daha az siklikla gelistigini ya da daha hafif seyrettigini göstermektedir. Ayrica iyi, kaliteli uykunun zihinsel aktiviteleri iyilestirdigi de gösterilmistir. Saglikli beslenme, özellikle sebzeden ve tahildan zengin, zeytinyagi ve balik eti içeren diyet ile beslenmenin de Alzheimer gelisme riskini azalttigi ileri sürülmektedir."