TBMM Deprem Arastirma Komisyonu Baskani Eroglu, komisyon raporunu tanitti:Aykut Yilmaz- "Bazi belediyeler kentsel dönüsüm harcamalarini azaltmis. Bu olamaz, yanlis. Bütçenin yüzde 10'unu kentsel dönüsüme ayiracaksin"- "Müteahhitlik sektörünün disipline edilmesi gerekir. Bununla ilgili tavsiyelerimiz var. Inegini satan vatandas müteahhitlige soyunuyor."- "Mühendisler hesap yapiyor, bunun uygulamasini kim yapiyor? Kalipçi, demirci ustasi. Bunlari sertifikali hale getirmezsek yanlis yapariz. Bütü

TBMM (AA) - TBMM Deprem Arastirma Komisyonu Baskani ve AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Eroglu, belediyelerin "lüzumsuz harcamalar" yapmak yerine kentsel dönüsüm için bütçelerinden pay ayirmasi gerektigini belirterek, "Bunu da teklif ettik. Bakiyoruz, bazi belediyeler kentsel dönüsüm harcamalarini azaltmis. Bu olamaz, yanlis. Bütçenin yüzde 10'unu kentsel dönüsüme ayiracaksin." dedi.

Eroglu, beraberinde komisyon üyeleriyle Kahramanmaras Merkezli Depremlerin Sonuçlarinin Bütün Yönleriyle Arastirilmasi, Depreme Dirençli Yapi Stokunun Olusturulmasi ve Kentsel Dönüsüm Uygulamalarinin Etkinliginin Artirilmasi Için Alinmasi Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amaciyla Kurulan Meclis Arastirma Komisyonunun hazirladigi raporun ayrintilarini paylasti.

Raporu bugün TBMM Baskani Mustafa Sentop'a sunacaklarini belirten Eroglu, raporun Cumhurbaskanligi makamina da iletildigini söyledi.

Komisyonun 13 kez toplandigini, 49 kamu kurum ve kurulusu temsilcisi, 23 akademisyen ve 11 sivil toplum kurulusu temsilcisini dinledigini anlatan Eroglu, hazirladiklari raporda 165 tespite yönelik 295 tavsiyenin yer aldigini bildirdi.

Rapordan alinmasi gereken dersler oldugunu kaydeden Eroglu, "Bütün kurum ve kuruluslarin hatta milletimizin her bir ferdinin bu rapordan alinacak dersleri almasini temenni ediyorum." diye konustu.

Veysel Eroglu, Kahramanmaras merkezli depremlerin 11 ili ve 14 milyon insani dogrudan etkiledigini vurguladi. Depremden etkilenen nüfusun büyüklügüne dikkati çeken Eroglu, bu nüfusun Belçika, Yunanistan, Portekiz ve Azerbaycan gibi ülkelerin nüfusundan daha fazla oldugunu ifade etti.

-"Depreme dirençli sehirler olusturmak zor degil"

Bazi akademisyenlerin depremlerle ilgili tahminde bulunmasini elestiren Eroglu, depreme iliskin tarih vermenin dogru olmadigini söyledi.

Eroglu, 1999 yilinda yasanan depremlerden sonra bazi kisilerin "Istanbul'da deprem bugün yarin olacak" diye tahminde bulundugunu animsatarak, "Bu hususlar vatandaslarimizi tedirgin ediyor. Vatandaslarin tedirgin olmamasi lazim. Bu konuda yöneticilerin tedirgin olmasi lazim." dedi.

Raporda depreme dirençli sehirler olusturulmasini vurguladiklarini dile getiren Eroglu, "Depreme dirençli sehirler olusturmak zor degil. Saglam zemine saglam bina yaptiginiz zaman deprem öldürmüyor." ifadesini kullandi.

Eroglu, son yillarda devletin depreme dirençli sehirler insa etmek için kararlilikla yoluna devam ettigini ancak bunun sadece hükümetlerin meselesi olmadigini, belediyelere önemli görevler düstügünü belirtti.

-"Vatandaslarimiz riskli binalar için müracaat etsin"

Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan'in talimatiyla Çevre, Sehircilik ve Iklim Degisikligi Bakanliginin kentsel dönüsüm için "Yarisi Bizden" kampanyasi baslattigini hatirlatan Eroglu, "Bu gerçekten güzel oldu. Bizim de zaten teklifimizdi. Kentsel dönüsüme çok önem vermek gerekiyor. Bir seferberlik basladi. Vatandaslarimiz bir an önce riskli binalar için lütfen müracaat etsin." diye konustu.

Raporda yer alan önerilere deginen Eroglu, daha önce kanun ve yönetmelikler çikarilmasina ragmen son depremden sonra hala bazi eksiklikler gördüklerini ifade etti. Eroglu, tespit ve teklif ettikleri eksiklikleri Meclisin önümüzdeki dönem çikarmasi temennisinde bulundu.

AFAD Baskanliginin yapilanmasinda, sahada daha etkin ve hizli karar alinmasina ve kaynaklarin dogru yönetilmesine ihtiyaç duyuldugunu söyleyen Eroglu, yetkilerin en alt müdür-grup baskani seviyesinde dagitilarak afet yönetiminin sürekliliginin saglanmasi gerektigini ve bütün bakanliklarda Afet ve Acil Durum Yönetimi Dairesi Baskanligi kurulmasini tavsiye ettiklerini kaydetti.

Veysel Eroglu, büyüksehir ve il belediyelerinde Afet ve Risk Azaltma Daire Baskanligi ve Kentsel Iyilestirme Daire Baskanligi, ilçe belediyelerinde ise Afet ve Risk Azaltma ve Kentsel Yenileme Sube müdürlüklerinin kurulmasinin faydali olacagini dile getirdi.

-"Yeni bir imar kanunu hazirlanmasi gerektigi kanaatindeyiz"

Imar Kanunu'nun günümüz sehircilik, planlama, yapi üretim ve denetim ihtiyaçlarina cevap veremedigini, ulusal afet mevzuatiyla da kopuk bir durumda oldugunu vurgulayan Eroglu, "Afet, koruma ve çevre gibi konularda politika ve ilmi gelismeler ile uyumlu olan yeni bir mekansal planlama anlayisini olusturacak yeni bir Imar Kanunu hazirlanmasi gerektigi kanaatindeyiz." degerlendirmesini yapti.

Illerde afet risk yönetimine iliskin çalismalar yapildigini ancak ilgili kurumlarin raporlarla ilgilenmedigini gördüklerini aktaran Eroglu, bu durumu Cumhurbaskanligi makamina da ilettigini söyledi. Eroglu, "Cumhurbaskanligi genelgesiyle illerde valilerin baskanliginda bir üst kurul kurulsun; bütün belediye baskanlari, il müdürleri, üniversiteler, STK'lar toplantilara katilsin; üst kurul yapilan çalismalari üç ayda bir takip etsin; bunun altinda teknik kurullar olussun diye bir teklifimiz var. Cumhurbaskanligi makamina genelge taslagini da gönderdik." bilgisini paylasti.

-"Bazi belediyeler kentsel dönüsüme riskli yerden baslamiyor"

Kentsel dönüsüm uygulamasinda riskli bölgeler için öncelik siralamasi yapilmasi gerektigini belirten Eroglu, sunlari söyledi:

"Bazi belediyeler riskli yerden baslamiyor. Riskli alan duruyor orada ama riskli olmayan yerlerde kentsel dönüsüm çalismalari yapiliyor. Bu dogru bir sey degil. Riskli alanlar tespit edilerek öncelik siralamasi yapilmasi lazim. Hepsini yapacak gücün varsa yap, gücün yoksa öncelikli olanin yapilmasi lazim. Bunu tavsiye ettik. Kentsel dönüsümün en önemli bileseni olan müteahhitlik sektörünün disipline edilmesi gerekir. Bununla ilgili tavsiyelerimiz var. Inegini satan vatandas müteahhitlige soyunuyor. Bu, bilgi ve tecrübe istiyor. Bir de kentsel dönüsümün tesvik edilmesi gayesiyle mülk sahiplerine verilen faiz destegi orani ile kredi miktarinin artirilmasi ve kredi vadesinin uzatilmasi faydali olacak. Bu tavsiyemeyiz hemen yerine geldi. Yarisi Bizden kampanyasi basladi."

Zemin tasima gücü zayif olan bölgelerde zemin iyilestirme çalismasi yapilmasinin sart oldugunu vurgulayan Eroglu, bu çalismanin hem zemin sivilasma riskini ortadan kaldiracagini hem de binanin çökme riskini asgari seviyeye indirecegini belirtti. Veysel Eroglu, "Bütün belediyelerin zemin iyilestirmesine dikkat etmesi lazim. Bina satin alanlar; lütfen binalariniza bakin. Binanin boyasindan, cilasindan ziyade statigi, zemini, temel altyapisi saglam mi buna bakin." uyarisinda bulundu.

Komisyon Baskani Eroglu, bazi küçük belediyelerde yeterli mühendisin olmadigina isaret ederek, teknikerlerin ruhsat vermesinin yanlis oldugunu dile getirdi.

Mühendislerin mezun olduktan sonra isterlerse 50 katli bir binaya imza atabildigini ifade eden Eroglu, insaat mühendisinin hem baraja hem binaya hem hizli trene bakabildigini söyledi. Eroglu, "Dünyada oldugu gibi yetkin mühendisligi YÖK'e teklif ettik. Belli bir tecrübe olmasi gerekiyor. Yetkin mühendisligin baslatilmasi gerekli." diye konustu.

- Periyodik kontroller

Binalarin periyodik kontrolüne iliskin önerilerine de deginen Eroglu, söyle devam etti:

"Yapi denetimine tabi yapilarin 5 yil içerisinde, bundan önce yapilanlarin da 2 yil içerisinde periyodik muayenesinin yapilmasi gerekiyor. Muayene sartlarini saglamayan yapilar güçlendirilmeli veya yikilmali diye teklifimiz var. 1999 depreminde Avcilar'da yikilan binalarda kolonlar kesilmis, oto galeri haline getirilmis. Bu olmayacak sey. Pek çok yerde kirisler delinmis. Diyarbakir'da bir binada magaza açmak isteyen vatandasin kolon kesmesi yikilma sebebi. Bütün belediyelerin sistemli halde denetlemeye baslamasi gerekir."

Eroglu, binayi yapana, yaptirana ve ustasina varincaya kadar cezai müeyyidenin agir olmasi gerektigini belirtti.

Insaatçi egitiminin önemine de deginen Eroglu, "Mühendisler hesap yapiyor, bunun uygulamasini kim yapiyor? Kalipçi, demirci ustasi. Bunlari sertifikali hale getirmezsek yanlis yapariz. Bütün Türkiye'de ne kadar isçi, usta varsa bunlarin egitimden geçirilmesi lazim ama ciddi bir egitim." dedi.

Raporun yol haritasi olarak kullanilabilecegi kanaatinde oldugunu söyleyen Eroglu, depreme dirençli sehirler için herkesin seferber olmasini istedi. Eroglu, "Belediyelerin lüzumsuz harcamalar yapacagi yerde kentsel dönüsüm için pay ayirmasi lazim. Bunu da teklif ettik. Bakiyoruz ki bazi belediyeler kentsel dönüsüm harcamalarini azaltmis. Bu olamaz, yanlis. Bütçenin yüzde 10'nunu sen kentsel dönüsüme ayiracaksin." sözlerini sarf etti.

Komisyon Sözcüsü AK Parti Ankara Milletvekili Zeynep Yildiz da kentsel dönüsümü belirli noktalarda daha zorunlu hale getirecek, bu noktada da devlet destegiyle vatandasi gönüllü kentsel dönüsüme tesvik edecek mekanizmalarin gelistirilmesini önemsediklerini söyledi.

Komisyon üyesi AK Parti Kilis Milletvekili Mustafa Hilmi Dülger de "Rabb'im bize böyle büyük afetler yasatmasin ama bunu da bize unutturmasin. Biz bunu sürekli denetleyelim ki yeni canlarimiz gitmesin." dedi.