Özbekistan'daki referandumda oy kullanma orani yüzde 84,54 olduBahtiyar Abdülkerimov
admin
TASKENT (AA) - Özbekistan'da anayasa degisikligine iliskin dün yapilan referandumda oy kullanma orani yüzde 84,54 olurken, "Özbekistan Anayasasi'na Iliskin Kanunu kabul ediyor musunuz?" sorusuna, oy kullananlarin yüzde 90,21'i "Evet", yüzde 9,35'i ise "Hayir" yanitini verdi.
Özbekistan Merkez Seçim Komisyonu Baskani Zayniddin Nizamhocayev, düzenledigi basin toplantisinda, anayasa degisikligine iliskin dün sabah 08.00'den aksam 20.00'ye kadar devam eden referandumda oy sayimlarinin tamamlandigini belirtti.
Nizamhocayev, ilk belirlemelere göre 16 milyon 673 bin 189 seçmenin oy kullandigini, bu sayinin toplam kayitli seçmen sayisinin yüzde 84,54'üne denk geldigini ifade ederek "Özbekistan Anayasasi'na Iliskin Kanunu kabul ediyor musunuz?" sorusuna oy kullananlarin yüzde 90,21’inin "Evet", yüzde 9,35'inin ise "Hayir" yanitini verdigini, ayrica oylarin yüzde 0,44'ünün ise geçersiz sayildigini aktardi.
Nizamhocayev, "Yasa geregi toplam seçmen sayisinin yarisindan fazlasinin oyunu kullanmasindan dolayi anayasa degisikligi referandumunun geçerli sayilmasi için gereken katilim saglandi." dedi.
Anayasa degisikligine iliskin referandum için dün ülke genelinde kurulan 11 bine yakin sandikta oy verme islemi yapildi.
Özbekistan'da, 307 bin 895'i yurt disinda olmak üzere toplam 19 milyon 722 bin 809 kayitli seçmen bulunuyor. Yurt disindaki vatandaslar, aralarinda Türkiye’nin de bulundugu 39 ülkede kurulan 55 sandikta oylarini kullandi.
Anayasada aralarinda insan hak ve özgürlükleri, toplum ve birey, ülkenin idari-bölgesel yapisi ve yönetimi, cumhurbaskani görev süresinin 5 yildan 7 yila çikarilmasi, cumhurbaskaninin bazi yetkilerinin parlamentoya devredilmesi, yerel yöneticilerin yetki ve vekaletleri, Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti'nin statüsüyle ilgili maddelerin degistirilmesiyle ilgili bazi teklifler geçen yil kamuoyunda tartisilmaya açilmisti.
Yasama Meclisinin 10 Mart'ta düzenlenen genel kurulunda, "Özbekistan anayasasindaki yeni düzenlemelere iliskin kanun" kabul edilmis, daha sonra Senato Genel Kurulu söz konusu yeni düzenleme ve degisikliklerin yapildigi anayasa taslaginin 30 Nisan'da halk oylamasina sunulmasini onaylamisti.
- Anayasa taslagi
Referandumda oylamaya sunulan 155 maddeden olusan anayasa taslaginda, anayasaya 27 yeni madde eklenirken 128 maddenin 91'inde degisiklik yapildi.
Özbekistan'in sosyal, laik ve hukuk devleti olarak tanimlandigi yeni anayasada, devletin sosyal yükümlülüklerine iliskin normlar 3 kat artirilirken, "insan hak ve özgürlüklerini saglamak, devletin en yüksek amacidir" normuna da yer veriliyor.
Ülkedeki açiklik politikasinin sürdürülmesi, aktif bir sivil toplumun olusturulmasi ve kamu denetimi kurumlarinin daha da gelistirilmesiyle ilgili normlarin da yer aldigi yeni anayasaya göre, 2026'dan itibaren il ve ilçe belediye baskanlari ayni anda il veya ilçe meclisi baskanligi görevine seçilemeyecek.
Ülke parlamentosunun üst kanadi olan Senato'da üye sayisinin 100'den 65'e indirilmesi öngörülen anayasada, Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti'nin statüsüyle ilgili herhangi bir degisiklik yapilmiyor.
Anayasada cumhurbaskaniyla ilgili yeni düzenlemeler getirilirken bu çerçevede cumhurbaskaninin bazi görev ve yetkileri parlamentoya devredilecek, cumhurbaskaninin görev süresi 5 yildan 7 yila çikariliyor.
Bir kisinin arka arkaya en fazla 2 kez cumhurbaskani seçilebilme hakki ile ilgili yürürlükteki anayasada bulunan madde, yeni anayasada yer aliyor.
Anayasa taslaginin, halk oylamasiyla yürürlüge girmesinin ardindan aralarinda cumhurbaskani, meclis ve senato baskanlari, vali, il ve ilçe meclis baskanlari, cumhuriyet bassavcisi ve yüksek mahkeme baskaninin da bulundugu üst düzey yetkililerin daha önceki görev dönemleri dikkate alinmayacak ve diger vatandaslar gibi anayasaya uygun olarak arka arkaya en fazla 2 kez seçilme hakkina sahip olacak.
