OSB ve enerji alanina yönelik düzenlemeler içeren kanun teklifi, TBMM Sanayi ve Ticaret Komisyonunda kabul edildiAynur Ekiz,Duygu Yener- Depremden etkilenen 11 ilde il özel idareleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret odalarinin Kalkinma Ajanslarina ödeyecekleri paylardan 2023 ve 2024 yillari için muaf olmasini da düzenleyen bir madde ihdas edildi - "Yesil Organize Sanayi Bölgesi" tanimlanarak, bu OSB'ler belirlenen kriterler kapsaminda TSE tarafindan sertifikalandirilacak - Yesil OSB olmak için
TBMM (AA) - AK Parti milletvekillerinin imzasini tasiyan Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu ile Bazi Kanunlarda Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun Teklifi, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda kabul edildi.
Teklifte, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Arastirma Kurumu (TENMAK) denetçisi pozisyonuna, genel ve özel bütçe kapsamindaki kamu idarelerinin müfettis, denetçi, denetmen ve kontrolör kadro veya pozisyonlarinda görev yapanlar arasindan atama yapilabilecek. Bu sekilde atananlarin sayisi 5'i geçemeyecek.
Madencilik faaliyetleri kapsaminda ihtiyaç duyulan elektrik enerjisi tüketimini karsilamak için kurulacak yenilenebilir enerji kaynaklarina dayali lisanssiz elektrik üretim tesisleri de "altyapi tesisi" kapsamina alinacak.
Gümrük vergileri ile bunlarin ödenmelerine bagli tahsil edilen gecikme faizinin veya gecikme zamminin geri verilmesinde; geri vermeye konu fazla tahsilatin yükümlüden kaynaklanmasi durumunda, geri verme basvurusunun yapildigi tarihten, yükümlüden kaynaklanmamasi durumunda ise tahsilat tarihinden geri verme kararinin teblig edildigi tarihe kadar geçen süre için geri verilecek tutar üzerinden kanuni faiz oraninda hesaplanan faiz ile birlikte ödeme yapilacak.
- Kanuna "Yesil OSB" tanimi eklenecek
Teklifte, Organize Sanayi Bölgelerinin (OSB) planlama, kurulus ve kamulastirma süreçlerinin hizlandirilmasina iliskin düzenlemeler de yer aliyor.
Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu'na "Yesil OSB" tanimi eklenecek. Yesil OSB; kaynak ve enerji verimliligi, yalin üretim, endüstriyel atik isbirligi ve çevreye duyarli uygulamalari ile öne çikan çevresel, ekonomik, sosyal ve yönetimsel açidan Sanayi ve Teknoloji Bakanliginca belirlenen kriterler kapsaminda Türk Standartlari Enstitüsü (TSE) tarafindan sertifikalandirilan OSB'leri kapsayacak.
Ortak kullanim alani orani, OSB büyüklügünün yüzde 5'inden az; hizmet ve destek alanlarinin orani ise OSB büyüklügünün yüzde 15'inden fazla olamayacak.
Yürürlükteki imar planlarinda sanayi alani olarak belirlenen yerlerde, plani onaylayan idarenin görüsünün alinmasi ve imar planina esas jeolojik ve jeoteknik etüt yapilmasi kaydiyla OSB yer seçimi islemi yapilmadan OSB alani kesinlestirilecek.
Yönetmelikte belirtilen sart ve sürelerde yatirim yapmayi taahhüt eden parsel maliklerine, kamulastirma yapilmadan seçilen alanda OSB tarafindan yer verilebilecek. Taahhüdü yerine getirmeyenlerin tasinmazlari kamulastirilacak.
OSB yer seçimi kesinlestirilen alanin bulundugu büyüksehir belediyesi, il belediyesi, ilçe belediyesi, belde belediyesi, sanayi ve ticaret odasi, il özel idaresi veya yatirim izleme ve koordinasyon baskanligi, konuyla ilgili mesleki kurulus ve tesekküllerin temsilcileri, Sanayi ve Teknoloji Bakanliginin uygun görüsüne istinaden OSB kurulusunda yer alabilecek. OSB; kurulusunda yer alan kurum ve kuruluslarin temsilcileri ile vali tarafindan imzalanan kurulus protokolünün onaylanmasinin yani sira sicile kaydedilerek tüzel kisilik kazanacak.
- Yesil OSB projelerine öncelik verilecek
Sanayi ve Teknoloji Bakanliginca OSB olarak sinirlari kesinlestirilen alanlarda, acele kamulastirma kararina istinaden mahkemece takdir edilen tasinmaz bedelinin banka hesabina yatirilmasi ve acele el koyma karari verilmesinin ardindan yatirimlarin gecikmemesi için OSB tarafindan altyapi insaati ve tahsis yapilabilecek, yatirimlar için ruhsat ve izinler verilebilecek.
Yesil OSB olmak için hazirlanan projeler, Sanayi ve Teknoloji Bakanliginca kredilendirilecek ve öncelikli olarak degerlendirilecek.
Arsa satislari, mütesebbis heyetin belirleyecegi ve seffaflik ilkesi kapsaminda yönetmelikte belirlenen esas ve usullere uygun gerçeklestirilecek.
OSB içinde parsel tahsisleri, seffaflik ilkesi kapsaminda yapilacak.
OSB tüzel kisiligi, sanayi veya hizmet destek alaninda bulunan parsellerde üstyapi insa edebilecek, üretime geçme sart ve taahhüdü veren katilimcilara parselleri üst yapili kiralayabilecek veya üst yapili satabilecek. Katilimcilar tesislerini üretim amaçli olmak üzere bir veya birden fazla kiraciya kiralayabilecek.
Bedelsiz ve kismen bedelli parsel tahsisi uygulamasi yürürlükten kaldirilacak.
OSB içinde yer alan, bos ve OSB mülkiyetinde olmayan parsellerin, atil vaziyetten çikartilarak sanayi üretimine katki saglamasi için mülkiyet sahiplerine üretime geçmesi veya üretim yapmak isteyen yatirimcilara devretmesi için 1 yil süre verilecek. Süre sonunda yatirim yapilmayan parseller, daha önce OSB tarafindan mülkiyeti devredilenlerin bedeli ödenmek kaydiyla tapuda OSB adina tescil edilecek, OSB tarafindan devredilmeyenler ise kamulastirilacak.
- Dogal gaz ihracat ve ithalatina iliskin hükümler
Enerji Piyasasi Düzenleme Kurumunun (EPDK) taraf oldugu dava ve takipler ile ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinde kurum, her türlü yargi harcindan ve teminat gösterme yükümlülügünden muaf olacak.
Ihraç edilen dogal gaza iliskin iletim tarifeleri, yurt içi iletim tarifelerinin tabi oldugu kisitlamalara bagli olmayacak. EPDK, transit iletim tarifelerini ve ihracata iliskin iletim tarifelerini, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanliginin görüsü alinarak yurt içi iletim tarifelerinden farkli usul ve esaslara göre tespit etme yetkisine sahip olacak.
Dogal gaz ithalatina hem BOTAS hem de özel sektör tüzel kisileri açisindan serbestlik getirilecek.
EPDK, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanliginin onayini alarak, ithalata iliskin müracaatlarda, ithalat yapilacak ülke ile BOTAS'in dogal gaz ithalat sözlesmesi bulunup bulunmadigi, piyasada rekabet ortaminin olusturulmasi, sözlesmelerden dogan yükümlülükleri ve ihracat baglantilarini dikkate alarak belirleyecegi usul ve esaslar dahilinde talepleri degerlendirerek ithalata müsaade edebilecek. Ancak bu hükümler, sivilastirilmis dogal gaz (LNG), spot boru gazi ve sikistirilmis dogal gaz (CNG) ithalati için uygulanmayacak.
Spot boru gazi ithalat miktari, süresi ve uygulama yöntemi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanliginin görüsü alinarak EPDK tarafindan belirlenecek.
Ithalat veya ihracat faaliyeti yapan tüzel kisilerden arz güvenligi kapsaminda alinacak maddi teminatlar ile rekabetin teminine iliskin konular bakanlik görüsü alinarak EPDK tarafindan düzenlenecek.
Teklifle, Dogalgaz Piyasasi Kanunu hükümlerine uygun olarak BOTAS'in yürüttügü faaliyetler ayristirilarak yatay bütünlesmis tüzel kisi seklinde yeniden yapilandirilincaya kadar BOTAS'in dikey bütünlesmis tüzel kisiligi devam edecek. BOTAS'in faaliyetlerinin ayristirilmasi ve yeniden yapilandirilmasi amaciyla kurulacak sirketlerin isletme konusu, ticaret unvani, sermayesi ve ortaklik yapisi ve bu kapsamda gerçeklestirilecek devir ve benzeri islemlere dair konular Cumhurbaskani Karari ile düzenlenecek.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanliginin izni ile BOTAS'in dogal gaz alim sözlesmelerine konu miktarlarin devri veya kontrat devri yapilabilecek. Kontrat devri süreçleri tamamlanincaya kadar BOTAS, kanundaki piyasa payi sinirlamalarina tabi olmayacak. BOTAS'in Hazine garantili yükümlülükleri sakli olacak.
Pompaj depolamali hidroelektrik santralleri, rezervuar alanina bakilmaksizin Yenilenebilir Enerji Kaynaklari Destekleme Mekanizmasi (YEKDEM) ve yerli katki fiyat desteginden yararlanabilecek.
- Vakiflar Genel Müdürlügüne ve mazbut vakiflara ait tasinmazlar
Vakiflar Genel Müdürlügüne ve mazbut vakiflara ait tasinmazlarin, uzun süreli kiralama ile adi kira hükümleri ayrilacak.
Vakiflar Genel Müdürlügünce, ekspertiz bedeli kira devir talebinde bulunan kiraciya ait olmak üzere, bagimsiz ekspertiz kuruluslari tarafindan hazirlanacak ekspertiz raporu ile belirlenecek kira bedeli üzerinden kira sözlesmelerinin üçüncü kisilere devrine izin verilebilecek. Belirlenecek yeni kira bedeli mevcut kira bedelinden düsük olamayacak.
Tarimsal faaliyet karsiligi kiralamalarda kira süresi, tarimsal faaliyet yatirim bedeli göz önüne alinarak Vakiflar Genel Müdürü onayi ile 20 yila kadar tespit edilebilecek. Tarimsal faaliyet karsiligi kiralamalarda ilgili kamu kurum ve kuruluslari ile isbirligi yapilabilecek.
Yatirim karsiligi uzun süreli kiralamalar; tarimsal faaliyet yatirimi ile onarim, insa veya restorasyon karsiligi kiralama modellerinden olusacak.
???????Yatirim karsiligi uzun süreli kiralama sözlesmelerinde, sözlesme süresinin bitiminden önce günün kosullarina göre, emsal ve rayiç bedeller gözetilerek tespit edilecek kira bedelinin yüklenici tarafindan kabul edilmesi halinde sözlesme süresinin bitiminden itibaren yüklenici ile yillik kira sözlesmesi yapilabilecek.
Vakif yoluyla meydana gelip de her ne suretle olursa olsun Hazine, büyüksehir belediyesi, belediye ve özel idarelerin, köy veya diger kamu tüzel kisilerinin; kamu iktisadi tesebbüsleri ile devlet üniversitelerinin mülkiyetine geçmis vakif kültür varliklari mazbut vakfina devrolunacak.
Dogrudan vakfedilen kültür varliklari, vakif bütçesinden insa edilen, onarilan veya ilaveler yapilmak suretiyle katki saglanan kültür varliklari, vakfin mukaatali veya icareteynli tasinmazlari dahil arsa, arazi temini suretiyle katki sagladigi kültür varliklari yok olmus olsa dahi vakif yoluyla meydana gelmis sayilacak.
Devir, Vakiflar Genel Müdürlügünün talebi üzerine tapu müdürlügünce malikin muvafakati aranmaksizin yapilacak.
Yerli katki fiyati destegi, rüzgar veya günes enerjisine dayali elektrik üretim tesisleri ile bütünlesik kurulan elektrik depolama tesisleri için de uygulanacak.
Sarj agi isletmeci lisansi iptal edilen tüzel kisi, bu tüzel kisilikte yüzde 10 veya daha fazla paya sahip ortaklar ile lisans iptal tarihinden önceki 1 yil içinde görevden ayrilanlar dahil yönetim kurulu baskan ve üyeleri, lisans iptalini takip eden 3 yil süreyle sarj agi isletmeci lisansi alamayacak, lisans basvurusunda bulunamayacak, lisans basvurusu yapan tüzel kisiliklerde dogrudan veya dolayli pay sahibi olamayacak, yönetim kurullarinda görev alamayacak. ???????
- Depremden etkilenen iller için yeni madde ihdasi
TBMM Sanayi ve Ticaret Komisyonunda kabul edilen OSB ve enerji alanina yönelik düzenlemeler içeren kanun teklifine, depremden etkilenen 11 ilde il özel idareleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret odalarinin Kalkinma Ajanslarina ödeyecekleri paylardan 2023 ve 2024 yillari için muaf olmasini düzenleyen bir madde ihdas edildi.
Depremden etkilenen 11 ilde il özel idareleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret odalarinin muaccel borçlarina iliskin olarak Hazine ve Maliye Bakanliginin veya Iller Bankasinca pay borcunun kesilmesine yönelik olarak yapilan islemler ile genel hükümler çerçevesinde Kalkinma Ajanslari tarafindan baslatilan takipler durdurulacak.
2025 yili Haziran ayi sonuna kadar muaccel borçlara faiz isletilmeyecek, zamanasimi süreleri islemeyecek, bu borçlarin tahsiline yönelik bu tarihe kadar herhangi bir islem yapilmayacak.
2023 yili için tahakkuk eden katki payi borcunu ifa eden il özel idareleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret odalarina, ödenen katki payi faiz isletilmeksizin ya da yeniden degerlemeye tabi tutulmaksizin kanunun yayimlandigi tarihten 30 gün içinde kalkinma ajansi tarafindan iade edilecek.