Lavrov, Suriyelilerin kalici ikamet yerlerine dönüsünün temel ilke oldugunu bildirdiAli Cura,Emre Gürkan Abay

MOSKOVA (AA) - Rusya Disisleri Bakani Sergey Lavrov, Türkiye ile Bessar Esed rejimi iliskilerinin normallesmesi için bir taslak yol haritasinin olusturulmasi gerektigini belirterek Suriyeli mültecilerin ve ülke içinde yerinden edilmis kisilerin kalici ikamet yerlerine güvenli ve gönüllü dönüslerini kolaylastirmanin temel ilke oldugunu belirtti.

Lavrov, Rusya Disisleri Bakanligi binasinda Türkiye, Rusya, Iran ve Suriye’deki Esed rejimi Disisleri Bakanlarinin "Suriye konulu" toplantisi öncesinde açilis konusmasi yapti.

Bu toplantinin devlet baskanlarinin Türkiye-Esed rejimi iliskilerini normallestirme girisiminin hayata geçirilmesi kapsaminda yürütülen çok tarafli çabalarin önemli bir sonucu oldugunu kaydeden Lavrov, oldukça uzun bir süredir bugünkü toplantiya dogru tutarli bir sekilde gelindigini ifade etti.

Bakan Lavrov, askeri ve istihbarat düzeyinde yapilan toplantinin ardindan savunma bakanlari ve disisleri bakan yardimcilari düzeyinde 4'lü toplantiya Moskova'nin ev sahipligi yaptigini animsatti.

- "Astana formati bölgede olumlu atmosfer olusturdu"

Kendi içinde etkinligini kanitlayan Astana formatindaki garantör üç ülkenin de katilacagi Türkiye-Esed rejimi normallesme sürecinin baslatilmasinin sadece Suriye'deki durum degil, ayni zamanda Orta Dogu bölgesinde olumlu bir atmosfer olusturdugunu dile getiren Lavrov, Astana formatinda elde edilen önemli sonuçlardan yararlanmak gerektigini dile getirdi.

Lavrov, "Görevimizi yalnizca elde edilen ilerlemeyi siyasi olarak pekistirmek olarak degil, ayni zamanda daha fazla eylem için gelecekteki yönergeleri belirlemek olarak görüyoruz. Bugünkü toplantimizin en iyi sonucu, uzmanlara bir sonraki bakanlar toplantisi için Türkiye-Suriye iliskilerinin normallesmesi için bir taslak yol haritasi hazirlamalari talimatini verme anlasmasi olabilir. Bu daha sonra devlet baskanlarimiza sunulacaktir." ifadelerini kullandi.

Hazirlanacak bu yol haritasinda dörtlü formattaki tüm katilimcilarin destekledigi bir dizi ilkelerin belirlenecegini söyleyen Lavrov, bu ilkelerin toplantiya katilan tüm ülkelerin egemenligine, toprak bütünlügüne, bagimsizligina ve birligine BM Sarti'nin amaç ve ilkelerine olan degismez bagliligi oldugunu vurguladi.

Türkiye ile Esed rejimi arasindaki iyi komsuluk iliskilerinin esit ve karsilikli yarar temelinde hizla yeniden kurulmasini istediklerini bildiren Lavrov, "Terörün tüm tezahürlerine, terör örgütlerine ve hepimizin bildigi gibi disaridan beslenen ayrilikçi egilimlere karsi ortak mücadele amaciyla tavizsiz mücadele amaciyla yakin isbirligi yürütmeye kararliyiz. Bölgenin islerine, özellikle askeri güç kullanimiyla, kaba dis müdahalenin kabul edilemezliginden hareket ediyoruz. Bu durumda, yabanci askeri birliklerin Suriye topraklarina konuslandirilmasindan bahsediyoruz." diye konustu.

- "ABD Firat'in dogusunda yasa disi silahli olusumlari destekliyor"

ABD'nin Firat'in dogusunda sözde yönetim ilan eden yetkilileri destekledigi ve onlarin olusturdugu yasa disi silahli olusumlara silah sevk ettigini vurgulayan Lavrov, "Edindigimiz bilgilere göre Amerikalilar, yerel Arap asiretlerinin, DEAS militanlarinin ve diger terör örgütlerinin temsilcilerinin katilimiyla Suriye Rakka çevresinde sözde 'Suriye Özgür Ordusu'nu olusturmaya basladi. Amaç açik: Bu militanlari ülkedeki durumu istikrarsizlastirmak için Suriye'nin yetkililerine karsi kullanmak." diye konustu.

Sergey Lavrov, bu konunun yakin zamanda Rus ordusunda müzakere edildigini ve bu yönde ortak bir eylem plani üzerinde anlasmaya varildigini kaydederek planlanan tüm adimlarin basariyla uygulanacagini umdugunu ifade etti.

Uluslararasi insancil hukuku ve BM Sarti'ni ihlal eden tek tarafli yaptirimlari reddettiklerini söyleyen Lavrov, Türkiye ve Suriye'deki depremler sonrasinda yardim konusunda ayrimcilik yapilmamasi çagrisi yapti. Lavrov, bu yil 15 Haziran'da AB'nin Suriye konusunda bir donör konferansi yapacagini ancak rejim yetkililerinin buraya davet edilmedigini belirtti.

Bugünkü toplantiya katilan tüm ülkeler için Suriyeli mültecilerin ve ülke içinde yerinden edilmis kisilerin kalici ikamet yerlerine güvenli ve gönüllü dönüslerini kolaylastirmanin temel ilke oldugunu belirten Lavrov, "Bahsedilen ilkelerin her biri, bir çözüm gelistirmek için gerekli pratik önlemleri listeleyerek ve bunlarin uygulanmasi için gösterge niteliginde bir zaman çerçevesi belirleyerek, bahsettigim yol haritasinda düzeltilebilecek bir veya daha fazla çalisma alani açar." ifadelerini kullandi.

Bu yol haritasinin Esed rejimi ve Türkiye'nin öncelikli konulardaki pozisyonlarini net bir sekilde tanimlamayi mümkün kilmasi gerektigini vurgulayan Lavrov, bunun Esed rejiminin ülke genelinde kontrolü yeniden saglama ve Türkiye ile ortak 950 kilometrelik sinirin güvenligini saglamasini da içermesi gerektigini dile getirdi.

Lavrov, sinir ötesi saldiri, teröristlerin sinirlardan sizmasi, komsu bir devlete bireyler ve gruplar tarafindan zarar vermeyi amaçlayan faaliyetlerin olasiliginin ortadan kaldirilmasi gerektiginin altini çizdi.

Ayrica Lavrov, Türkiye ile Esed rejimi arasinda kesintiye ugrayan ulasim ve lojistik baglantilarin yeniden baslatilmasi ve herhangi bir engel olmaksizin ticari ve ekonomik isbirliginin yeniden kurulmasi konusunun tartisilmaya baslanmasinin da önemli olduguna dikkati çekti.

- Türkiye'deki seçimlere yönelik temenni

Türkiye'de basarili bir genel seçim yapilmasi dileginde bulunan Lavrov, "Seçimlerin dürüst, seffaf olacagindan ve hiçbir dis müdahale olmaksizin Türk milletinin iradesini ifade etmesine imkan saglayacagindan eminim. Türkiye bizim iyi komsumuz ve önemli ortagimizdir, uluslararasi ve bölgesel otoritesinin son yillarda ne kadar büyüdügünü görüyoruz. Yüzüncü yilini kutlayan Türkiye Cumhuriyeti ile ikili isbirligimizi daha da genisletmeye ve güçlendirmeye kararliyiz. Bu konuda Moskova ve Ankara'nin zaten çok zor zamanlarda birbirlerine sagladigi esi benzeri görülmemis karsilikli destegi anmadan geçemeyecegim." degerlendirmesini yapti.

Baskent Moskova'daki Rusya Disisleri Bakanligi binasinda gerçeklesen toplantiya, Disisleri Bakani Mevlüt Çavusoglu, Rusya Disisleri Bakani Sergey Lavrov, Iran Disisleri Bakani Hüseyin Emir Abdullahiyan ve Suriye'deki Bessar Esed rejiminin Disisleri Bakani Faysal el-Mikdad katiliyor.