"Kusak ve Yol"dan ayrilmanin esigindeki Italya, Çin ile isbirliginin devamini istiyorEmre Aytekin- Basbakan Yardimcisi ve Disisleri Bakani Antonio Tajani, Çin'i ziyaretinde, Italya'nin Kusak ve Yol'dan bekledigini bulamadigi, buna ragmen Çin ile isbirligini gelistirmeyi istedigi mesajini verdi

PEKIN (AA) - Italya'nin, Çin'in Kusak ve Yol Girisimi'den ayrilmayi tartistigi bir dönemde Pekin'i ziyaret eden Basbakan Yardimcisi ve Disisleri Bakani Antonio Tajani, Çin ile ekonomik isbirligi ve üst düzey iliskileri gelistirmeyi istediklerini bildirdi.

Çin Disisleri Bakanligindan yapilan açiklamaya göre, Tajani, Pekin'i ziyaretinde Çinli mevkidasi Vang Yi ile Çin-Italya Hükümetlerarasi Komitesinin 11. toplantisini gerçeklestirdi.

Pekin'e ziyareti öncesinde "Italya'nin, Kusak ve Yol'dan bekledigini bulamadigini" ifade eden Tajiani, buna ragmen Çin ile isbirligini gelistirmeyi istedigi mesajini vererek Basbakan Giorgia Meloni'nin tutumunu yineledi.

Çinli Bakan Vang da toplantida, son 5 yilda Çin ile Italya arasindaki ticaret hacminin 50 milyar dolardan 80 milyar dolara çiktigina, söz konusu dönemde Italya'nin Çin'e ihracatinin yüzde 30 arttigina dikkati çekerek, iki ülkenin bu sonuçlari üreten "kapsamli stratejik ortakliga" bagli kalmasi gerektigini vurguladi.

Vang, "jeopolitik zorluklar ve müdahaleler karsisinda" Çin ve Italya'nin karsilikli saygi, güven, açik isbirligi ve esit diyalog temelinde" iyi geçinmeyi sürdürmesi gerektigini aktararak, "Ipek Yolu'ndan miras bin yillik dostluk yasamaya devam ediyor." ifadesini kullandi.

Italya'nin bagimsiz bir dis politika izlemedeki israrini takdir ettiklerini, Çin-AB iliskilerinin gelisimi için yapici rol oynamayi sürdürmesini dilediklerini belirten Vang, "Çin ile Avrupa arasinda isbirligi ve ortak çikarlar farkliliklara agir basiyor." degerlendirmesinde bulundu.

Italyan Bakan da görüsmede, Çin ile ticaret ve yatirimlardan bilim ve teknolojiye, çevre korumadan insanlar arasi iliskilere ve turizme kadar çok sayida alanda isbirligini gelistirmek istediklerini kaydetti.

Roma'nin, Çin ile Avrupa Birligi arasindaki iliskilerin gelisimi için yapici rol oymayi sürdürecegini dile getiren Tajani, "ikili iliskilerin uluslararasi durumun kirilganligindan etkilenmeyecegini", "Italya'nin tek Çin politikasina bagli kalacagini" ve "Çin ile üst düzey iliskileri yogunlastirmayi istedigini" vurguladi.

Tajani, Kovid-19 salgininin basindan bu yana Çin'i ziyaret eden en üst düzey Italyan yetkili oldu.

- Italya, "Kusak ve Yol"dan kopuyor mu?

Italyan Bakan, Pekin'e hareketi öncesinde ülkesinde basina yaptigi açiklamada, "Kusak ve Yol isbirliginin beklenilen sonuç çikarmadigini", "ülkede çok sayida siyasi partinin Italya'nin katilimina karsi oldugunu" ifade etmis, ancak buna ragmen "Çin ile birlikte çalismayi istediklerini", "Çin yatirimlarina açik olduklarini" vurgulamisti.

Italya, Çin ile 2019'da imzaladigi mutabakat zaptiyla, G7 ülkeleri arasinda Kusak ve Yol Girisimi'ne katilan tek ülke olmustu.

Ancak Roma, tarihi Ipek Yolu güzergahi üzerinde ulastirma ve altyapi projeleriyle Dogu-Bati ticaretini yeniden canlandirmayi amaçlayan projeden bekledigi ticari ve ekonomik faydalari saglayamadigi gibi, geçen zamanda ABD ile Çin arasindaki jeopolitik rekabetin yogunlasmasi ve Avrupa'da Çin kaynakli ekonomik güvenlik endiselerinin artmasiyla degisen iklim de Roma'nin tutumunu etkiliyor.

Basbakan Meloni'nin basini çektigi koalisyonun Eylül 2022 seçimleri kazanmasinin ardindan, Kusak ve Yol'dan ayrilma seçenegi ülkede güçlü sekilde dile getiriliyor.

Meloni, seçim öncesinde, dönemin Basbakani Giuseppe Conte'nin Kusak ve Yol'a katilma kararini "büyük hata" olarak nitelemis ve Italyan dis politikasinin "Avrupaci ve Atlantikçi" olmasi gerektigini savunmustu.

- Mutabakat yatirimlari artirmadi

Italya'da 2019'da 2,5 milyar dolari bulan Kusak ve Yol baglantili yatirimlar, Çin ile mutabakatin imzalanmasinin ardindan 2020'de 810 milyon dolara gerilemisti.

Öte yandan, ayni dönemde Çin'in Italya'daki dogrudan yatirimlari 2019'da 650 milyon dolar iken 2020'de 20 milyon dolara, 2021'de ise 33 milyon dolara düsmüstü.

Düsüste Kovid-19 salgininin etkileri olsa da Çin ayni dönemde Almanya'ya 1,9 milyar dolar, Fransa'ya ise 1,8 milyar dolar yatirim yaptigi göz önüne alindiginda, Italya'nin bu alanda bir avantaj saglamadigi açikça görülebiliyor.

Almanya ve Fransa disinda Avrupa'da Kusak ve Yol Girisimi'ne katilmayan Ingiltere, Hollanda ve Finlandiya da Çin'den Italya'ya kiyasla daha fazla yatirim çekiyor.

Italya, bu yil sonuna kadar resmi bir çekilme talebinde bulunmazsa mutabakat Mart 2024'te kendiliginden yenilenecek.

- "Karari parlamento verecek"

Basbakan Meloni, geçen ay sonunda ülkesinde "Sole 24 Ore" gazetesine verdigi mülakatta, "Italya Kusak ve Yol'a katilan tek G7 ülkesi fakat kesinlikle Çin ile en büyük alisverisi yürüten ülke degil. Imza ile ticaret arasinda dogrudan iliski yok." seklinde konusmustu.

Kusak ve Yol konusundaki kararin parlamentoda tartisilarak verilecegini vurgulayan Meloni, "Çin hükümetiyle sakin ve dostane sekilde oturur konusuruz. Bunun, Çin ile iliskilerimizi karmasik hale getirecegini sanmiyorum." degerlendirmesinde bulunmustu.

Çin'de ülkeyi yöneten Komünist Partinin (ÇKP) yayin organi Global Times gazetesi de 3 Eylül'de Tajani'nin ziyaretine dair yayinladigi analizde, Italya'nin Kusak ve Yol'dan ayrilmasinin "iliskilerde büyük bir engel yaratmayacagi" degerlendirmesine yer vererek Meloni'nin tutumuna destegini göstermisti.