Kötü huylu hücrelerin belirlenmesinde "Florodeoksiglukoz" etkisiAbdulkadir Günyol- Rosatom Overseas Baskani Evgeny Pakermanov: - "Florodeoksiglukoz hakli olarak 'yüzyilin molekülü' olarak adlandiriliyor. Bu madde, genellikle bilgisayar tomografisi veya MR görüntüleme ile vücut organlarinin ve dokularinin pozitron emisyon tomografisi taramasinda kullaniliyor"
ISTANBUL (AA) - Nükleer tip, kanserli hücrelerin yani sira saglikli hücrelere de zarar verebilen kemoterapinin aksine, normal dokulari korurken kanser hücrelerini hedef aliyor.
Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurulusu'ndan (Rosatom) yapilan açiklamaya göre, küresel iklim degisikligi ve artan enerji fiyatlari gibi sorunlarin çözümünde önemli bir enerji kaynagi olarak gösterilen nükleer, gida güvenliginin saglanmasi, içilebilir suya erisim, çevrenin korunmasi ve tip gibi pek çok alanda da kayda deger katkilar sunuyor. Özellikle kanserin teshisi ve tedavisinde büyük rol oynayan nükleer teknoloji, bu yönüyle hayat da kurtariyor.
Kanser dahil çesitli hastaliklarin teshis ve tedavisi için radyofarmasötik adi verilen az miktarda radyoaktif maddeyi kullanan ve hizla ilerleyen bir tip alani olarak öne çikan nükleer tip, kanserli hücrelerin yani sira saglikli hücrelere de zarar verebilen kemoterapinin aksine, normal dokulari korurken kanser hücrelerini hedef almasi bakimindan büyük önem tasiyor.
Radyolojik görüntüleme yöntemleri ve yapilarinda radyoaktif kisim (radyonüklid) içeren farmasötik dozajlar da basta kanser olmak üzere hastaliklara erken ve dogru tani koymanin ve uygun tedavinin uygulanmasinin en önemli basamagini olusturuyor. Bu yöntemlerin basinda gelen bilgisayar tomografisi, manyetik rezonans (MR) görüntüleme ve dokularinin pozitron emisyon tomografisi (PET) taramasinda ise “yüzyilin molekülü” olarak adlandirilan florodeoksiglukoz kullaniliyor.
Damar içinde uygulanan, steril, berrak bir çözelti olan ve dogal glikoza benzeyen florodeoksiglukoz, radyoizotop florin-18 ile isaretlenmis bir molekülü incelenen alana iletmek için kullaniliyor. Radyoizotop vücuda girdikten sonra tipki bir el feneri gibi glikoz emiliminin fazla yogun oldugu olusumlarin aydinlatilmasini sagliyor. Söz konusu çözelti, metabolik olarak saglikli hücrelerden daha aktif olan kötü huylu hücreleri isaret ediyor.
Radyolog, hasta tomografi cihazinin içindeyken bilgisayar ekraninda parlak, karanlik ve normal alanlari bu sayede görebiliyor. Bu yöntem sayesinde, çapi 4-5 mm kadar küçük olan patolojik odak noktalar tespit edilebiliyor. Söz konusu hassas ölçüm, hastanin tedavi sonrasi takip basarisi açisindan da büyük öneme tasiyor.
- Rosatom, radyofarmasötik yelpazesini genisletiyor
Mersin’in Gülnar ilçesinde Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ni insa eden Rosatom da küresel radyofarmasötik pazarinda da adindan söz ettiriyor. Rosatom'un yurt disi yatirimlarindan sorumlu sirketi Rusatom Overseas, Bolivya'nin El Alto sehrinde bir Nükleer Arastirma ve Teknoloji Merkezi (NRTC) insa ediyor. NRTC tesislerinden biri, radyoizotoplari (örnegin florin-18) ve radyofarmasötikleri (örnegin florodeoksiglikoz) üretmek için tasarlanmis bir siklotron olma özelligi tasiyor.
Açiklamada görüslerine yer verilen Rosatom Overseas Baskani Evgeny Pakermanov, "Florodeoksiglukoz hakli olarak 'yüzyilin molekülü' olarak adlandiriliyor. Bu madde, genellikle bilgisayar tomografisi veya manyetik rezonans (MR) görüntüleme ile vücut organlarinin ve dokularinin pozitron emisyon tomografisi (PET) taramasinda kullaniliyor." ifadelerini kullandi.
Açiklamaya göre, Rosatom, Avrupa’nin en büyük radyofarmasötik fabrikasinin insaatina da basladi. Bu yeni tesis, kardiyovasküler ve nörodejeneratif hastaliklarin ve kanserlerin teshis ve tedavisinde çok ragbet gören maddelerin Rusya tarafindan üretimini artiracak.
Fabrika, Obninsk’te yer alan ve Rosatom’un istiraki Karpov Fizik ve Kimya Bilimsel Arastirma Enstitüsü’ne NIFHI ait arazi üzerinde insa ediliyor. Rusya’nin en büyük radyofarmasötik üreticilerinden biri olan NIFHI, çok çesitli tanisal ve terapötik radyofarmasötikler üzerine temel arastirma ve gelistirme çalismalari yürütüyor ve radyo kimyasal üretim yöntemlerini ve süreçlerini iyilestiriyor.
Yeni fabrikanin 2025 yilinda isletime alinmasi planlaniyor. Üretim süreçleri, ilaç üretimine yönelik uluslararasi bir kalite kontrol sistemi olan iyi üretim uygulamalari (GMP) ile tamamen uyumlu bir sekilde yürütülecek.
Açiklamada fabrikanin temel atma törenindeki konusmasina yer verilen Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev, "Dünya çapinda çok sayida insaat isi yapiyoruz ve burada en iyi insaat teknolojimizi kullanacagiz. Bunun da ötesinde, nükleer tip merkezleri kurma konusunda tecrübeliyiz. Örnegin geçtigimiz yil, Dmitry Rogachev Pediatrik Hematoloji, Onkoloji ve Immünoloji Merkezi’nde böyle bir tesis insa ettik." açiklamasinda bulundu.
Rosatom, 21 üretim hattina sahip olan fabrikada, onlarca yeni radyofarmasötik ve aktif farmasötik madde üretilmesini planliyor. Bunlar arasinda bilinen ve çok ragbet gören iyot-131, samaryum-153 ve molibden-99 gibi izotoplari içeren yer aliyor. Fabrikada ayrica, lütesyum-177, aktinyum-225, radyum-223 ve diger izotoplara dayali aktif radyofarmasötik maddeler ve ilaçlar da üretilecek.