Kanada'daki cami saldirilari Müslümanlarin öldürme kastiyla hedef alindigini gösteriyorGülçin Kazan Döger- Wilfrid Laurier Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Ögretim Üyesi Prof. Dr. Jasmin Zine: - "(Kanada'da) Ölümcül nefret suçlari ve cami vandalizminden tutun, istihdamda sistemik ayrimciliga kadar Müslüman karsiti irkçiligin birçok örnegi var" - "Küresel olarak Müslüman karsiti düsünce, internette genis çapta dolasan Müslüman karsiti korku hikayeleri ve komplo teorileri araciligiyla gelismeye devam

ISTANBUL (AA) - GÜLÇIN KAZAN DÖGER - Kanadali Sosyolog Prof. Dr. Jasmin Zine, Kanada'nin Toronto kentinde camileri hedef alan Müslüman karsiti saldirilara iliskin, "Kanada'da Islamofobi ölümcül boyutlara ulasti. Müslümanlari hedef alan siddetli nefret suçlari görüyoruz. Son saldirilar, Müslümanlarin ölümcül niyetleri olan kisiler tarafindan hedef alindigini bir kez daha gösterdi." dedi.

Waterloo kentindeki Wilfrid Laurier Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Ögretim Üyesi Prof. Dr. Jasmin Zine, AA muhabirine, York bölgesindeki Markham Islam Cemiyeti Camisi'ne 6 Nisan'da düzenlenen saldirinin ardinda 9 Nisan'da yine ayni bölgede baska camiyi hedef alan saldirilara zemin hazirlayan Müslüman karsiti söylem ve eylemlere iliskin degerlendirmelerde bulundu.

Zine, Sharan Karunakaran isimli kisinin 6 Nisan'da düzenledigi ilk saldirinin diger saldiriyi da tetikledigini belirterek, "Markham Camisi'ndeki Islamofobik saldirinin ardindan ayni bölgedeki baska bir camide görünüste alakasiz ikinci bir nefret suçu daha yasandi. Yine bir adam (Mohssen Bayani) otoparka girerek aracindan indi ve ibadet edenleri taciz etmeye basladi. Bu saldirilarin her ikisi de Müslümanlarin vakitlerinin büyük kismini camide geçirdigi mübarek ramazanda gerçeklesti." diye konustu.

Ayrica Montreal polisinin de Al-Omah Al-Islamiah Camisine tasla giren bir adami sorusturdugu bilgisini veren Zine, "Kanada'da Islamofobi ölümcül boyutlara ulasti. Müslümanlari hedef alan siddetli nefret suçlari görüyoruz. Son saldirilar, Müslümanlarin ölümcül niyetleri olan kisiler tarafindan hedef alindigini bir kez daha gösterdi." degerlendirmesinde bulundu.

Zine, saldirilari gerçeklestirenlerin herhangi bir Müslüman karsiti nefret grubuyla baglantili olup olmadiginin henüz bilinmedigini dile getirerek, "Su anda bu kisilerin Müslüman karsiti gruplarla iliskisi bilinmese de söz konusu gruplarin sosyal medyada yaydigi Islamofobik söylemden ve Müslüman karsiti dezenformasyon kampanyalarindan ilham almis olabilirler." görüsünü paylasti.

- "Müslüman karsitligi sosyal medyadaki olumsuz mecazlarla pekistiriliyor"

Kanada'da son yillarda Müslüman karsiti olaylarda artis yasandigina dikkati çeken Zine, "Ölümcül nefret suçlari ve cami vandalizminden tutun, istihdamda sistemik ayrimciliga kadar Müslüman karsiti irkçiligin birçok örnegi var. Quebec City Camisi'nde, 29 Ocak 2017'de, aksam namazindan sonra 6 Müslüman erkek vurularak öldürüldü. Ardindan 6 Haziran 2021'de Ontario'da Pakistan asilli Kanadali Müslüman bir ailenin 4 üyesini kamyonla biçip öldüren bir saldiri daha gerçeklesti. Her iki saldiri da beyaz milliyetçi inançlara sahip erkeklerin eliyle gerçeklesti." ifadesini kullandi.

Zine, Islam ve Müslüman korkusunun sosyal medyada üretilen içeriklerle yayildiginin altini çizerek söyle devam etti:

"Küresel olarak Müslüman karsiti düsünce, internette genis çapta dolasan Müslüman karsiti korku hikayeleri ve komplo teorileri araciligiyla gelismeye devam ediyor ve bu duygular, Müslümanlari Bati toplumu ve medeniyetine karsi tehdit olarak nitelendiren olumsuz mecazlarla pekistiriliyor. Potansiyel bir güvenlik tehdidi olarak Müslümanlara yönelik veya onlari laik demokrasiyle bagdasmaz olarak nitelendiren hükümet politikalari ve uygulamalari da Batili ülkelerde Müslüman varligina iliskin manevi panik yaratiyor."

Kanada'da devlet politikalarinin Müslümanlara karsi asiri süphe ve güvensizlik olusturdugunu kaydeden Zine, "Quebec'te devlet memurlarinin dini kiyafet giymesini yasaklayan 21 sayili yasa ve Kanada Gelir Dairesi'nin Müslüman hayir kurumlarini izledigi güvenlik uygulamalari var. Müslümanlari süpheli topluluk olarak gösteren bu politika ve uygulamalarin, toplum üzerindeki zararli etkileri düsünüldügünde artik sonlandirilmalari gerekiyor." diye konustu.

- "Islamofobi Özel Temsilcisi'nin Islamofobi ile mücadele ettigi için sansürlenmesi rahatsiz edici"

Zine, Kanada'da Müslüman karsitligiyla mücadele için ilk kez özel temsilci atandigini animsatarak, "Ne yazik ki, Amira Elghawaby bu göreve atandiktan kisa bir süre sonra yillar önce Quebec'te Müslümanlar hakkinda olumsuz tutumlarin yüksek oldugunu gösteren kamuoyu yoklamalarindan endise duydugunu ifade ettigi demeci nedeniyle haksiz siyasi tepkiyle karsilasti. Tam da bunun için görevlendirilen birinin Islamofobi ile mücadele ettigi için sansürlenmesi veya susturulmaya çalisilmasi çok rahatsiz ediciydi." ifadesini kullandi.

Islamofobi Özel Temsilcisi'nin saldirinin yasandigi Markham Camisi'ni ziyaret ederek yerel topluluk üyeleriyle bir araya geldigininden bahseden Zine, "Sayin Elghawaby, hedef alinan camiyi ziyaret etti ve toplumun endiselerini dinlemek için zaman harcadi. Ayrica Kanada Senatosu ülke genelinde Islamofobi ile ilgili oturumlar düzenliyor." bilgisini paylasti.

Aksi yöndeki kanitlara ragmen, Quebec'te Müslüman karsitligi konusunda hala büyük inkar oldugunu vurgulayan Zine, son cami saldirilarinin Kanadali Müslümanlari tedirgin ettiginin altini çizdi.

- Toronto'da art arda cami saldirilari

Kanada’nin Toronto kentindeki Markham Islam Cemiyeti Camisi'ne, 6 Nisan'da, 28 yasindaki Sharan Karunakaran tarafindan saldiri düzenlenmis, saldirgan önce sabah namazi kilan cemaate hakaretler etmis, Kuran-i Kerim'i yirtmis ardindan da caminin otoparkindaki Müslümanlardan birinin üzerine aracini sürmüstü.

Olay sonrasi kaçan saldirgan, 9 Nisan'da bölge polisince yakalanarak tutuklanmisti.

6 Nisan'daki olaydan 3 gün sonra 9 Nisan'da da yine ayni bölgede bu kez baska bir camiye 47 yasindaki Mohssen Bayani isimli kisi tarafindan nefret saikli saldiri düzenlenmisti.

Saldirilar ülke çapinda büyük tepki toplarken, Kanada Ticaret Bakani Mary Ng, cami saldirilarini kinayan mesaj yayimlamisti. Ng, "Camiler ramazan ayi boyunca toplanma ve huzur mekanlaridir ve herkes ibadethanelerinde kendini güvende hissetmelidir. Bu siddet ve Islamofobi'nin toplumumuzda yeri yok." ifadesini kullanmisti.

Kanada Müslümanlari Ulusal Konseyi sosyal medyadan yaptigi paylasimda olaydan "büyük üzüntü" duyuldugunu bildirmisti.

Kanada'nin Toronto kentinde geçen yil ise teravih namazindan çikanlarin üzerine bir araçtan ates açilmasi sonucu 5 kisi yaralanmisti.

Diger yandan Istatistik Kanada (Statistics Canada) tarafindan hazirlanan rapora göre, ülkede 2021'de Müslümanlara yönelik nefret suçlari yüzde 71 artti.