Israil'de Netanyahu ve Ben-Gvir, hükümet düsmesin diye birbirine "katlaniyor"Abdel Ra'ouf D. A. R. Arnaout,Muhammed Emin Canik,Safiye Karabacak,Enes Canli- Kudüs Ibrani Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Jonathan Freeman:"Netanyahu için su anda en önemli sey bütçe. Bu nedenle yeniden seçime gitmemek için en azindan bütçe onaylanana kadar Ben-Gvir'e bir seyler verebilir"

KUDÜS (AA) - ABDURRAUF ARNAUT - Israil Basbakani Binyamin Netanyahu ile asiri sagci Ulusal Güvenlik Bakani Itamar Ben-Gvir, belirgin fikir ayriliklari yasamlarina ragmen hükümeti ayakta tutmak adina birlikte çalismayi sürdürüyor.

Netanyahu, Israil Meclisinde bütçe oylamasinin yaklasmasi ve hükümetin ayakta kalabilmesi için Ben-Gvir’e ihtiyacini daha da hissederken, Ben-Gvir ise bundan faydalanarak istediklerini elde etmeye çalisiyor.

Netanyahu hükümetinin bütçe oylamasini 29 Mayis’a kadar geçirmesi gerekiyor aksi takdirde Meclis feshedilip yeniden seçime gidilebilir.

- Ben-Gvir'in talepleri

Ben-Gvir, hükümeti yeterince "sag siyaset" uygulamadigi gerekçesiyle Meclis'teki oylamalara katilmamakla tehdit ederek baslattigi boykotu, ordunun Gazze Seridi'ne düzenledigi, aralarinda kadin ve çocuklarin da bulundugu 33 kisinin hayatini kaybettigi saldirilarin baslamasiyla bitirdigini açikladi.

Gazze Seridi ve Bati Seria’da genis çapli askeri operasyonlar talep eden Ben-Gvir, ölen Filistinlilerin cenazelerinin ailelerine teslim edilmesine de karsi çikti.

Ben-Gvir, Filistinli savasçilara yönelik suikast politikalarina dönülmesini, Israil askerlerine dokunulmazlik yasasi çikarilmasini ve Dogu Kudüs’teki Filistinlilerin evinin yikilmasinin hizlandirilmasini savunuyor.

Ben-Gvir’in partisi Yahudi Gücü, 120 üyeli mecliste Netanyahu hükümetini olusturan koalisyonda, 64 koltuktan 6’sinin sahibi.

Bu durum, Ben-Gvir’in mecliste hükümetten destegini çekmesi durumunda, Netanyahu hükümetinin çogunlugu kaybetmesine ve bütçe oylamalarinin yapilamamasi durumunda ise hükümetin düsmesine olanak sagliyor.

-Ben-Gvir bütçe görüsmeleri için de bastiriyor

Israil basinindaki haberlere göre, Ben-Gvir'in partisi hükümetin yürüttügü bütçe görüsmelerinde de Necef ve Celile bölgesi için ayrilan bütçelere itiraz etti.

Ben-Gvir'in partisi Yahudi Gücü himayesindeki Necef ve Celile Bölgesi Kalkinma Bakanligi kendilerine ayrilan bütçeyi düsük buldu.

Haberlerde, koalisyon ortaklari tarafindan Ben-Gvir ve partisinin, normal seçim takvimi 2026'da sandiklara gitmeden önce hükümeti düsürme ihtimali en yüksek unsur ve hükümetin "en zayif halkasi" olarak görüldügü belirtildi.

- Hükümetin düsmesi uzak bir ihtimal

Ben-Gvir'in gelgitlerine ragmen Israil'de su anda hükümetin düsme tehlikesinin bulunmadigi degerlendiriliyor.

Kanal 12’nin haberinde "kamuoyu önünde atismalarina ragmen Netanyahu ile Ben-Gvir’in birbirinden baska alternatifi olmadigi için hükümetin düsmeyecegi" savunuldu.

Netanyahu ekibinin, seçimlerden önce "Ben-Gvir’in gelecekte bir tehdit olusturabilecegini" degerlendirdigi aktarilan haberde, Ben-Gvir’in istekleri "koalisyon gibi tamamen sagci olmasina ragmen hükümetin basarabilecekleriyle Ben-Gvir'in talepleri arasinda uçurum oldugu" kaydedildi.

Öte yandan, uluslararasi alanda da elestirilen Ben-Gvir’in eylemleri, Likud Partisi’nde rahatsizliga sebep oluyor.

Israil Kamu Yayin Kurulusu'na konusan Bilim ve Teknoloji Bakani Ofir Akunis, Ben-Gvir’in boykot kararina iliskin, "Ben Gvir'e çocukça davranmamasini öneriyorum. Boykotlar hükümetin çalisma yöntemlerinin bir parçasi degil." açiklamasini yapmisti.

Ayrica, Ben-Gvir’in eylemleri kamu yoklamalarinda da kendini gösterdi. Kamuoyu anketlerine göre, Israil’deki birçok kesim, asiri sagci Bakan'in eylemlerini reddederek görevden alinmasi gerektigini savunuyor.

Anketler eski Savunma Bakani Benny Gantz liderligindeki muhalif Ulusal Birlik Partisinin halkin nezdinde popülaritesinin arttigina isaret ediyor.

Uzmanlar, Gantz’in Netanyahu hükümetine katilmayi kabul etmesi durumunda, Ben-Gvir’in kendisini hükümetin disinda bulabilecegini belirtiyor.

Gantz ise son dönemde pek çok kez Netanyahu hükümetine katilma niyetinde olmadigini söyledi.

- Ben-Gvir'in Gantz korkusu

Kudüs Ibrani Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Jonathan Freeman, AA muhabirine yaptigi açiklamada, Gantz'in anketlerdeki yüksek popülaritesi ile Ben-Gvir'in, Netanyahu'nun yakinda Gantz'i hükümete getirecegi veya kendisini Gantz ile degistirecegi korkusu arasinda bir baglanti oldugunu düsündügünü söyledi.

Geçen yilin sonunda hükümetin kurulmasindan bu yana Ben-Gvir'in partisinden çok sayida açiklama yapildigini ancak is eyleme geçtiginde istedikleri ile gerçekte elde ettikleri arasinda büyük bir fark oldugunu dile getiren Freeman, "Anketlerin partisinin popülaritesinde düsüsü gösterdigini bilen Ben-Gvir, seçimler yapilirsa tabanina gösterecek hiçbir seyi olmayacagindan korkuyor." dedi.

Israil Maliye Bakani Bezalel Smotrich liderligindeki asiri sagci Dini Siyonizm Partisinin, Ben-Gvir'in meclisteki oylamalari boykotunu desteklemedigini kaydeden Freeman, "Seçimlere tek bir listeyle katilmalarina ragmen Smotrich'in onu desteklememesi ilginç, bu sadece Ben-Gvir ile hükümet arasinda degil, ayni zamanda Ben-Gvir ile Smotrich arasinda da bir uçurum oldugunu gösteriyor." ifadelerini kullandi.

Netanyahu'nun, özellikle Ben-Gvir'i bütçeye ikna için yapacaklarinin, durumu belirleyecegini, böylece Ben-Gvir'in elinde de tabanina basari olarak sunabilecegi bir sey olacagini söyleyen Freeman, söyle devam etti:

"Gantz ve partisinin artan popülaritesi Netanyahu için bir endise kaynagi ve Ben-Gvir ile olan iliskilerini etkileyebilir. Hükümetin görevine devam etmesi Netanyahu ve Ben-Gvir'in çikarina. Ben-Gvir ve partisinin üyeleri ilk kez bakanlik pozisyonlarinda bulunuyor ve meclisteki sandalyelerinin yani sira bunu da kaybetmek istemiyorlar. Netanyahu için su anda en önemli sey bütçe. Bu nedenle yeniden seçime gitmemek için en azindan bütçe onaylanana kadar için Ben-Gvir'e bir seyler verebilir."