Ingiltere'de hava trafik sistemindeki sorunun ayni kodlu iki uçus planindan kaynaklandigi açiklandiBehlül Çetinkaya
LONDRA (AA) - Ingiltere Ulusal Hava Trafik Hizmetleri (NATS), agustos sonunda hava trafik sisteminin çökmesine, ayni isme ancak farkli rotalara sahip iki uçus planinin sebep oldugunu açikladi.
NATS'in 28 Agustos'ta yasanan teknik aksaklikla ilgili Sivil Havacilik Kurumuna (CAA) sundugu raporda olayin sebeplerine iliskin detaylar yer aldi.
Rapora göre Ingiltere hava sahasini transit geçecek bir uçak, kalkis noktasindan yerel saatle 04.00'de hareket etti. Avrupa Hava Seyrüsefer Güvenligi Örgütü (Eurocontrol) araciligiyla bu uçagin uçus plani Ingiltere'ye iletildi.
Hava trafik sistemi ise inis ve kalkis noktalari Ingiltere'de olmayan bu uçusun ülke hava sahasina giris ve çikis noktalarini belirlemek üzere çalismaya basladi. Uçagin Ingiltere hava sahasina giris noktasini belirleyen sistem, bilgisi girilmemis çikis noktasini ise algilayamadi.
Ancak bu noktada devreye ayni uçus koduna ve belirtilmis çikis noktasina sahip ikinci bir uçus plani girdi. Ayni kodla yapilan uçuslari cografi isaretlemeyle ayiran sistem, ayni isimdeki iki plani ayirt edemezken aradaki cografi hatalar nedeniyle sorun çikti.
Hata vermesi halinde elle müdahaleye izin veren hava trafik yazilimi, bu durumda ise hava trafik güvenligini koruyacak eylem plani olusturamadi ve daha fazla yanlis bilginin sistemden geçmesini önlemek adina çalismayi durdurdu.
Yerel saatle 11.00'de gerçeklesen olayda yedek sistem de devre disi kaldi. Sorunun ardindan Ingiltere'ye gidis ve gelislerde uçuslarda aksamalara ve iptallere sebep olan uçus kisitlamalari ve manuel hava trafik hizmetleri devreye girdi.
NATS'a göre mühendislerin müdahale ettigi sistem 18.03'te tekrar tam kapasiteyle çalismaya basladi.
Devreye 2018'de giren uçus planlarini düzenleyen yapay zeka sisteminin olayin oldugu güne kadar 15 milyonu askin uçusun planlamasini yaptigini belirten NATS, bu olayin daha önce hiç karsilasilmamis bir durum oldugunu kaydetti.
NATS CEO'su Martin Rolfe ise yaptigi açiklamada yasanan aksakliktan dolayi özür dileyerek, bunun bir daha yasanmamasi için ellerinden geleni yapacaklarini ifade etti.
Raporla ilgili açiklama yapan Ulastirma Bakani Marh Harper, "Binlerce yolcu, iptal olan 1500 uçus ve gecikmeli yapilan yüzlerce uçus nedeniyle magdur oldu." diye konustu.
NATS'in özür diledigini hatirlatan Harper, 7 Eylül'de CAA, NATS ve havacilik sektörü temsilcileri arasinda olayin masaya yatirilacagi bir toplanti daha yapilacagini sözlerine ekledi.