Hong Kong'da ulusal güvenlik davalarinda yabanci avukatlara kisitlamaEmre Aytekin- Ulusal Güvenlik Yasasi kapsamindaki yargilamalarda yabanci dava vekili görevlendirilmesi Bas Yönetici'nin iznine tabi olacak
admin
PEKIN (AA) - Çin'in Hong Kong Özel Idari Bölgesi'nde Ulusal Güvenlik Yasasi kapsamindaki yargilamalarda yabanci dava vekili görevlendirilmesini yerel hükümetin baskaninin iznine tabi kilan usul düzenlemesi meclisten geçti.
Yasama Meclisi, Hong Kong Adalet Bakanligi'nin subatta sundugu Avukatlik Yasasi'nda degisiklik öngören teklifi oylayarak kabul etti.
Buna göre, Ulusal Güvenlik Yasasi kapsamindaki yargilamalarda yabanci dava vekili görevlendirilmesi için Hong Kong Bas Yöneticisi'nin izin vermesi gerekecek.
Hong Kong yasalari, davalarda yabanci vekil görevlendirilmesine duruma özel olarak (ad hoc) izin veriyor. Yabanci avukatin vekaletine ilgili mahkeme karar veriyor.
- Medya patronu Jimmy Lai'nin davasiyla gündeme geldi
Ulusal Güvenlik Yasasi kapsamindaki yargilamalarda yabanci avukatlarin görevlendirilmesi konusundaki sorun, kapatilan Apple Daily gazetesinin imtiyaz sahibi muhalif medya patronu Jimmy Lai'nin hakkinda açilan davada, müdafi vekili olarak Ingiliz vatandasi Avukat Timothy Owen'i görevlendirmek istemesiyle gündeme gelmisti.
Yerel hükümet, buna itiraz ederek Owen'in vekaletine karsi mahkemeye basvuruda bulunmustu. Hükümetin basvurusu hem davayi gören mahkeme hem de Nihai Temyiz Mahkemesi tarafindan reddedilmisti.
Yasada bu konuda bir düzenleme bulunmadigindan Hong Kong hükümeti, Çin'in yasama organi Ulusal Halk Kongresi'nden izlenecek usule dair yol göstermesini istemisti. Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi, yabanci avukatlarin dogrudan Bas Yönetici'nin veya yerel hükümetin olusturacagi hukuk komisyonunun izniyle görevlendirilebilecegi yönünde görüs bildirmisti.
Hong Kong Adalet Bakanligi, usul boslugunu gidermek üzere, yabanci avukatlarin görevlendirilmesini Bas Yönetici'nin iznine bagli kilan yasa degisikligi teklifini subatta meclise sunmustu.
- Ulusal Güvenlik Yasasi
Çin, 2019'da suçlularin ana karaya iadesi yasa tasarisina karsi baslayan genis çapli kitlesel protestolarin ardindan Haziran 2020'de çikardigi Ulusal Güvenlik Yasasi ile "hükümeti yikmaya tesebbüs, vatana ihanet ve ulusal güvenligi tehlikeye atan eylemleri" suç haline getirmisti.
Içerigi itibariyla aslen demokrasi yanlisi protesto hareketini hedef alan yasanin yürürlüge girmesiyle muhalif gazeteciler, siyasetçiler, is insanlari ve aktivistlerin "ulusal güvenlik" gerekçesiyle yargilanmalarinin önü açilmisti.
Yasa kapsaminda 100'den fazla muhalif hakkinda sorusturma baslatilirken, demokrasi yanlisi çok sayida sivil toplum örgütü ve medya kurulusu baskilar nedeniyle kapilarini kapatmak zorunda kalmisti.
- Hong Kong'un statüsü
Hong Kong, 1898'de imzalanan "kira sözlesmesi" ile uzun yillar Ingiltere hakimiyetinde kaldiktan sonra 1997'de Çin'e devredilmisti.
Imzalanan ortak deklarasyon çerçevesinde Hong Kong'a 2047'ye kadar, 50 yil boyunca basin, ifade, toplanma, inanç ve serbest akademik çalisma gibi özgürlükleri ile bagimsiz idari ve hukuki yapisini koruma hakki taninmisti.
Hong Kong, Çin'e bagli olmasina karsin kendisine ait para birimi, dil, hukuk sistemi ve kimlik kullaniyor. Özerk yapili bölgenin sadece savunma ve dis politika gibi konularda Pekin'e bagli oldugu bu yönetim modeli, "tek ülke, iki sistem" olarak adlandiriliyor.
Pekin yönetimi, son yillarda Ulusal Güvenlik Yasasi gibi yasal degisikliklerle bölgenin özerk yönetim yapisini asindirdigina dair elestirilerin hedefi oluyor.
