Bakan Dönmez, yerli elektrikli ana hat lokomotifi "Eskisehir-5000"in isim tescil töreninde konustu:Yavuz Emrah Sever- "Eskisehir'in adini artik bu lokomotiflerle de ülkemizin dört bir yaninda görmüs olacagiz. Biz 'Eskisehir-5000'i Avrupa'da da görmek istiyoruz"- "Hükümetimizin almis oldugu bir kararla Eskisehir'de 'URAYSIM' adli bir test ve sertifikasyon merkezi Alpu'da olusturuldu. Yapilarimiz büyük oranda tamamlandi. Içeride kullanilacak test ve donanim cihazlari geliyor, gelmeye devam edecek
ESKISEHIR (AA) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakani Fatih Dönmez, "Eskisehir'in adini artik bu lokomotiflerle de ülkemizin dört bir yaninda görmüs olacagiz. Biz 'Eskisehir-5000'i Avrupa'da da görmek istiyoruz." dedi.
Türkiye Rayli Sistem Araçlari Sanayii AS'nin (TÜRASAS) Eskisehir'deki fabrikasinda yerli ve milli imkanlarla gelistirilen "Eskisehir-5000" tip elektrikli lokomotifin Isim Tescil Töreni'nde konusan Dönmez, TÜRASAS'ta devam eden çalismalarin artik ete kemige büründügünü, rayli sistemlerde kendi tasarimlarini, üretimlerini hatta markalarini yerli ve milli teknolojiyle üretilen araçlarda görmenin bir vatandas olarak kendilerini son derece mutlu ettigini söyledi.
Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan'in himayesinde yerli ve milli teknolojiler konusunun son yillarda degismeyen gündem maddelerinden biri oldugunu kaydeden Dönmez, "Su anda bunun somut örneklerinden birindeyiz. Hem Sanayi ve Teknoloji Bakani'miza ve ekibine, TÜBITAK'a, Ulastirma ve Altyapi Bakanimiza ve ekibine, TÜRASAS, TCDD Tasimalik sirketimiz olmak üzere Altyapi Genel Müdürlügümüze ayri ayri tesekkür ediyorum." ifadesini kullandi.
Dönmez, Eskisehir-5000'in Türkiye'de bugüne kadar çekis sistemi yerli olarak tasarlanmis en güçlü araç oldugunu vurguladi.
Lokomotifin 5 megavat ya da diger bir ifadeyle 5000 kilovat gücünde oldugunu aktaran Dönmez, söyle devam etti:
"Proje baslangicindan bu yana 157 mühendisimiz burada akil teri akitti. Lokomotifte yaklasik 115 yerli tedarikçiden temin edilerek muhtelif parçalar yine cari açigin azaltilmasina büyük katki sagladi. Bu lokomotifte kullanilan yerlilik orani yüzde 65. Insallah bu rakami yüzde 80'lerin üzerine çikartilmasi hedefi var. Dünyada sadece gelismis birkaç ülkenin sahip oldugu rayli araç sektöründe katma degeri en yüksek bilesenlerden olan TCMS ve kontrol sistemlerinin yurt içinde yüzde 100 yerli ve milli olarak tasarimi ile üretimi tamamlanan bir ana hat lokomotifi yapildi. Ilk kez bu üründe yerli yazilim da kullanilmis oldu. Hem yolcu hem yük tasimaciliginda kullanilacak bu lokomotifimiz ayni zamanda Avrupa Birligi'nde demir yollarinda karsilikli isletilebilirlik anlasmasina, sartnamesine uygun olarak da belgelendirilmis oldu. Yani TSI sertifikasina sahip. Bu tabii bize ne saglayacak? Bu lokomotifin biz sadece Türkiye'deki milli hattimizda degil Avrupa'da, belki ileride dünyanin muhtelif yerlerinde de kullanilabilir hale gelecek. Nitekim daha testleri bitmeden bile Avrupa'dan dünyanin muhtelif yerlerinden görüsme teklifleri gelmis. Eskisehir-5000'in önü açik. Yeter ki zamaninda seri hizli bir sekilde üretebilelim."
- "Ülkeyi bastan asagi demir yoluyla kapliyoruz ve hizlaniyoruz"
Bakan Dönmez, üretilecek lokomotif sayisinin baslangiçta 20 adet olarak planlandigi bilgisini verdi.
Daha sonra bu sayinin 95'e kadar çikarilmasinin öngörüldügüne deginen Dönmez, sunlari anlatti:
"Sirket içinde katener hattinda düsük hizlarda yürüme testleri de basladi ve bu testlerde basariyla halihazirda devam ediyor. Seri üretim kapsaminda kritik ekipmanlarin siparisleri de yine baglandi. Üretim programina uygun olarak imalat çalismalari da halihazirda devam ediyor. Türkiye tabii demir yolu ulastirmasinda her seyde oldugu gibi son 20 yilda büyük hamle yapti. Daha önce maalesef hizli trenlerimiz yoktu. Eskisehir bu açidan son derece sansli bir kentimiz. Ilk hizli tren hattimiz biliyorsunuz, Eskisehir-Ankara arasinda baslatildi. 1 saat 15 dakikada buradan Ankara'ya gidebiliyoruz. Ardindan Istanbul hatti tamamlandi, neredeyse 2,5 saatte Istanbul'a gidebiliyoruz. Konya hattimiz var. En son da geçtigimiz günlerde artik Sivas'a kadar giden bir hizli tren hattimiz söz konusu oldu. Ülkeyi bastan asagi demir yoluyla kapliyoruz ve hizlaniyoruz."
Dönmez, tasimacilik sirketi yetkililerince 10 yil içinde 500 lokomotife ihtiyaç duyuldugunun ifade edildigini aktardi.
Bunlarin tamamini Eskisehir'deki bu fabrikadan karsilamayi hedeflediklerine deginen Dönmez, "Bu müessese tarihi bir müessese, Osmanli dönemine kadar gidiyor. Bu sehir için çok özel anilari olan bir müessese. Bu sehirde eski adiyla TÜLOMSAS, yeni adiyla TÜRASAS'in dokunmadigi neredeyse bir ailemiz yok. Bazen sokakta, alanda gezerken çalisanlarimiza denk geliyorum. Emekli olanlara denk geliyorum. Onlara soruyorum: Nerede çalistiniz? 'TÜRASAS'ta çalistik, Oradan emekli olduk. Oranin ekmegini yedik. Oradan kazandigimiz ücretlerle çocuklarimizi okuttuk, yetistirdik, evlendirdik.' Onun için TÜLOMSAS'in eski adiyla, yeni adiyla TÜRASAS'in Eskisehir'de çok nadir bulunan bir yeri var. Nadide bir konumu pozisyonu var. Insallah bu daha da artacak." diye konustu.
- Ulusal Rayli Sistemler Test ve Arastirma Merkezi çalismalari
Bakan Fatih Dönmez, bu fabrikada 10 yil içinde 500 lokomotifin üretilmesi halinde en az 2 milyar avroluk satin alma maliyetinin önüne geçmis olacaklarina dikkati çekti.
Bu paranin yurt disina gitmeyecegini, Türkiye'de, Eskisehir'de kalacagini dile getiren Dönmez, sunlari kaydetti:
"Tabii Eskisehir'i sevindiren bir baska yönü de toplu açilista Sayin Cumhurbaskanimizin daha önce 'E5000' olarak adi lanse edilen lokomotifin adini yine 'E' ile baslayacak ama biraz daha uzun olacak, 'Eskisehir-5000' olarak teklif etmisti, onaylamislardi. Eskisehir'imize yakisir diyoruz. Eskisehir'in adini artik bu lokomotiflerle de ülkemizin dört bir yaninda görmüs olacagiz. Biz 'Eskisehir-5000'i Avrupa'da da görmek istiyoruz. Eskisehir'imiz bugüne kadar birçok ulusal markaya ev sahipligi yapti. Yeni dönemde vizyonumuz artik birçok küresel markaya da ev sahipligi yapmasi yönündedir. Insallah ilk küresel markalarimizdan biri de 'Eskisehir-5000' olsun istiyoruz."
Dönmez, üretilen araçlarin kullanima alinabilmesi için testlerden geçmesi ve belgelendirilmesi gerektigini belirtti.
Eskisehir'de kurulumuna devam edilen Ulusal Rayli Sistemler Test ve Arastirma Merkezi'ne (URAYSIM) deginen Dönmez, sözlerini söyle tamamladi:
"Bugüne kadar da bazi test ve belgelendirme islemleri için bu araçlarimizi biz yurt disina göndermek zorunda kaliyorduk. Aylarca sira bekliyorduk. Yerine göre milyonlarca dolarimizi, avromuzu yurt disina ödemek zorunda kaliyorduk. Yine hükümetimizin almis oldugu bir kararla Eskisehir'de 'URAYSIM' adli bir test ve sertifikasyon merkezi Alpu'da olusturuldu. Yapilarimiz büyük oranda tamamlandi. Içeride kullanilacak test ve donanim cihazlari geliyor, gelmeye devam edecek. Tabii bu araçlarimizin test edilecegi hatlar ayni sekilde olusturulacak. Çünkü bazi testleri hatta yapmamiz gerekiyor. Bu da aslinda Eskisehir'imiz açisindan son derece kritik bir tesis. Sadece Türkiye'de üretilen rayli sistem araçlarina degil insallah bizim yurt disina gönderdigimiz bedel ödedigimiz bu testleri, artik yurt disindan bize gelip bu merkezi kullanmak suretiyle test ve belgelendirme islerini burada yaptirmis olacak. Bir döviz girdisi saglamis olacagiz. O açidan bugün itibariyla URAYSIM Yönetim Kurulunun ilk defa bir araya geliyor olmasi ve ilk toplantisinin da hayirlara vesile olmasini temenni ediyorum."
Törene, TÜRASAS Genel Müdürü Mustafa Metin Yazar, Eskisehir Organize Sanayi Bölgesi Baskani Nadir Küpeli, AK Parti Il Baskani Süleyman Reyhan ve isçiler katildi.