Uzmanlardan "Kenenin üzerine gaz yagi, benzin, çamasir suyu dökmeyin" uyarisiVeysel Altun

SAMSUN (AA) - Ondokuz Mayis Üniversitesi (OMÜ) Veteriner Fakültesi Ögretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Açici ve OMÜ Tip Fakültesi Hastanesi, Enfeksiyon Hastaliklari ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dali Baskani Prof. Dr. Esra Tanyel, havalarin isinmasiyla birlikte artan kene vakalarina karsi uyarilarda bulundu.

OMÜ'den yapilan yazili açiklamaya göre, Prof. Dr. Mustafa Açici, Türkiye'de kenelerin tasidigi Kirim Konga Kanamali Atesi (KKKA) virüsünü en çok tasiyan kene türünün "Hyalomma Marginatum" oldugunu belirtti.

Bu türün Türkiye'de daha çok Gümüshane, Tokat, Çorum, Zonguldak, Sivas, Yozgat ve Karabük'te yayilim gösterdigine isaret eden Açici, havalarin isindigi bugünlerde açik alana çikmak isteyenlerin tedbirli davranmalari gerektigini vurguladi.

Prof. Dr. Açici, "Keneler gölgemizi ve yaydigimiz karbondioksit kokusunu da algilayarak aktif duruma geçiyorlar. Kimisi de otlarin yüzey kisminda bekliyor. Kenelerin ayak ucunda yastik benzeri bir olusum bulunuyor ve rahatça deriye nüfuz edebiliyor. Bu yüzden kene üzerimizde yürürken farkinda olmayabiliyoruz. Gerek çalisma esnasinda gerek dogada oldukça deneyimim oldu. Böyle alanlara çikildigi zaman özellikle kasik, göbek ve eklem bölgeleriyle beraber tüm vücudumuzu muhakkak kontrol etmemiz gerekiyor. Aksi takdirde istenmeyen sonuçlar dogabilir." ifadelerini kullandi.

- Bölgedeki KKKA agir vakalari OMÜ'ye sevk ediliyor

OMÜ Tip Fakültesi Hastanesi, Enfeksiyon Hastaliklari ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dali Baskani Prof. Dr. Esra Tanyel ise Türkiye'de 2002 yilindan itibaren KKKA hastaliginin yogun olarak görüldügüne isaret etti.

Yaz ve bahar aylarinda ates, halsizlik, kas agrisi, eklem agrisi ve kanama gibi sikayetlerle basvuran hastalarda KKKA hastaligi ihtimalinin muhakkak düsünülmesi gerektiginin altini çizen Tanyel, söyle devam etti:

"Dis eti ve burun kanamasi, iç kanama ve idrardan gelen kan gibi bulgular seklinde seyredebilir. Vakalarimiz nisan ayinda gelemeye basladi. Hastanemizde bu yil kene vakasindan dolayi dördüncü hastayi yatirdik. Ekim ve kasim aylarina kadar sürecin devam edecegini düsünüyoruz. Bazi bölgelerdeki hastanelerde kan temininde ciddi sikintilar oldugundan hastalar bize gönderiliyor. Hastanemiz, ileri tetkik ve özel tedavi gerektiren hastaliklar için yüksek teknoloji içeren egitim ve arastirma hizmetlerinin verilebilecegi altyapiya sahip üst düzey (3. Basamak) oldugu için bölgedeki agir hastalar buraya sevk ediliyor. Erken dönemde gelen hastalara ilaç tedavisine basliyoruz."

Kenelerin çalilik ve kisa otlarda bulunabildigini belirten Tanyel, "Pantolon paçasindan veya tisört kolundan kene bize tutunabilir. Vücudumuzun her yerinde kene isirigi olabilir. KKKA için kenenin illaki isirmasi gerekmiyor. Bu virüs ayrica hayvanlarin üzerindeki kenelerin ezilmesi ve virüs bulasmis olan kanamali hastaya temas yoluyla da bulasabilir. KKKA hastaligina tani kan örnegiyle konuluyor. KKKA'dan dolayi yüzde 5 civarinda ölüm orani mevcut. Yillar içerisinde vaka sayilari azaldi. Bu bölgede 2009-2012 yillari arasinda çok sayida vakayla karsi karsiya kaldik. Saglikçilar, hastaligin kendilerine bulasmamasi için oldukça dikkatli olmali. Önceki yillarda KKKA hastasinin ignesinin batmasindan dolayi saglik çalisani arkadaslarimizi kaybettik. Dolayisiyla bizler için önem arz eden bir konu." açiklamasinda bulundu.

Kene vakalarina nasil önlem alinacagi ve vaka ile karsilasildiginda ne yapilmasi gerektigi hakkinda da bilgi veren Tanyel, sunlari kaydetti:

"Yesil alanlarda uzun kollu kiyafetler tercih edilmeli. Pantolon paçalari açikta kalmamali. Mümkünse açik renk kiyafetler tercih etmeliyiz. Imkan varsa böcek kovucu sprey ve losyonlar kullanilmali. Eve döner dönmez tüm vücut kontrol edilmeli. Kene isirmissa vücudumuzdan cimbizla çok sikmadan oynatarak yavasça çikarmali. Mümkünse kene bir bütün halinde çikarilmali. Kisi kendisi çikaramazsa hizlica en yakin saglik kurulusuna gitmelidir. Vücutta ne kadar çok kalirsa o kadar çok kan emiyor. Kani emdikten sonra tükürügündeki virüsü de vücuda enjekte ediyor. Kenenin üzerine gaz yagi, benzin, çamasir suyu dökülmesi uygun degildir çünkü bu gibi durumlarda virüsün bulasma riski artmis oluyor."