Türkiye'nin BM Daimi Temsilcisi Önal, BMGK'deki "çok taraflilik" oturumunda konustu:Serife Çetin-"Küresel sinamalarin birbirine bagli dogasi, daha güçlü uluslararasi angajman ve isbirligi gereksinimini artiriyor. Çok taraflilik bir seçenek degil gereklilik haline geliyor." - "Ermeni delegasyonunun asilsiz iddialarini kategorik olarak reddediyorum"

BIRLESMIS MILLETLER (AA) - Türkiye'nin Birlesmis Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Büyükelçi Sedat Önal, Türkiye'de meydana gelen yikici depremlerin ardindan ilk elden çok tarafliligin afete müdahale ve insani yardim açisindan öneminin tekrar görüldügünü belirtti.

Büyükelçi Önal, BM Güvenlik Konseyi'nde Rusya'nin baskanliginda çok taraflilik ve BM Sarti'nin uluslararasi hukuk uyarinca korunmasina iliskin oturumda konustu.

Önal, bölgesel krizlerin sürdügünü, Ukrayna'da savasin ikinci yilina girdigini, iklim degisikliginin olumsuz etkilerinin ve tedarik zincirlerindeki aksamalarin küresel düzeyde hissedildigini ifade etti.

Büyükelçi Önal, terör, uyusturucu kaçakçiligi ve yasa disi göç gibi sinir asan tehditlerin ise önemli sorun teskil etmeye devam ettiginin altini çizdi.

Ekonomik bagimliligin baris ve istikrari her zaman beraberinde getirmedigine dikkati çeken Önal, küresellesmeye dair "hayal kirikliginin" ise çok taraflilik üzerinde olumsuz etki yarattigini söyledi.

Önal, "Ancak küresel sinamalarin birbirine bagli dogasi, daha güçlü uluslararasi angajman ve is birligi gereksinimini artiriyor. Çok taraflilik bir seçenek degil gereklilik haline geliyor." degerlendirmesinde bulundu.

Hiçbir ülkenin söz konusu sinir asan ve birbiriyle baglanti tehditlerle tek basina etkili bir sekilde bas etmesinin mümkün olmadigina isaret eden Büyükelçi Önal, "Izolasyon ya da tek taraflilik geçmise ait kavramlar ve 21. yüzyilin sinamalariyla mücadeleye uygulanamazlar. Çok taraflilik, bazi karsi görüslere ragmen, egemenligi tehdit etmiyor, birbirine bagimli bir dünyada ulusal çikarlari etkili bir sekilde korumaya yardimci oluyor." diye konustu.

Önal, çok tarafliligin insanligin ortak menfaati için olumlu sonuçlar dogurdugunu belirterek, Karadeniz Tahil Girisimi, 2030 Sürdürülebilir Kalkinma Gündemi ve Paris Iklim Anlasmasi gibi örnekleri siraladi.

- "Depremlerin ardindan çok tarafliligin etkisini ilk elden gördük"

Büyükelçi Önal sözlerini su sekilde sürdürdü:

"Türkiye'de meydana gelen yikici depremlerin ardindan ilk elden uluslararasi is birligi yoluyla çok tarafliligin afete müdahale ve insani yardim konusundaki etkisini görmüs olduk.Bu nedenle yapilmasi gereken yapici angajman ve yaratici diplomasiyle çatismalarin barisçil çözümünü öncelikli kilmak."

Çok tarafliligin basarisinin temel kuruluslarin etkinligine bagli olduguna dikkati çeken Önal, halihazirdaki çok tarafli kuruluslarin "mükemmellikten uzak" oldugunu kaydetti.

Önal, BM'nin çok tarafliligin "somut örnegi" oldugunu ancak küresel baris ve güvenlik konularinda en çok ihtiyaç duyulan dönemlerde zaman zaman "felç oldugunu" dile getirdi.

BM'nin daha demokratik, seffaf, kapsayici ve temsili nitelik tasimasi gerektiginin önemine isaret eden Önal, BM Sarti hükümlerine, basta Güvenlik Konsey daimi üyeleri olmak üzere tüm üye ülkelerin uymasi gerektigini belirtti.

Büyükelçi Önal, gerçek çok taraflilik uyarinca tüm üye ülkelere, gücü ve boyutuna bakilmaksizin, görüslerini ve beklentilerini dile getirmeleri için esit firsat taninmasi gerektigini vurguladi.

BM Genel Kurulu'nun bu nedenle BM'nin en demokratik ve temsili organi olduguna isaret eden Önal, Genel Kurul’un canlandirilmasi için yürütülen süreci desteklediklerini aktardi.

- "Ermeni delegasyonunun asilsiz iddialarini kategorik olarak reddediyorum"

Büyükelçi Önal, 1915 olaylarini "soykirim" olarak tanimlayan Ermeni delegasyonuna ise su sekilde cevap verdi:

"Ermeni delegasyonunun asilsiz iddialarini kategorik olarak reddediyorum. 1915 olaylariyla ilgili herkese tarihten düsmanlik çikartmak yerine Türkiye'nin Ortak Tarih Komisyonu önerisi ile bölgesel baris ve isbirligi girisimlerini dikkate almalari yönünde çagrida bulunuyorum."