Türk Devletleri Teskilati Olaganüstü Zirvesi Ankara Bildirisi yayimlandi:Mehmet Tosun- "TDT Devlet Baskanlari, depremlerin ardindan toparlanma ve yeniden insa çabalarinda Türkiye ile dayanisma içinde olduklarini ifade ettiler"
ANKARA (AA) - Türk Devletleri Teskilati (TDT) Olaganüstü Zirvesi Ankara Bildirisi'nde, TDT Devlet Baskanlarinin, depremlerin ardindan toparlanma ve yeniden insa çabalarinda Türkiye ile dayanisma içinde olduklari vurgulandi.
Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan'in ev sahipliginde, Cumhurbaskanligi Külliyesi'nde yapilan zirvenin ardindan Ankara Bildirisi imzalandi.
Bildiri, Cumhurbaskani Erdogan'in yani sira Azerbaycan Cumhurbaskani Ilham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaskani Kasim Cömert Tokayev, Kirgizistan Cumhurbaskani Sadir Caparov ve Dönem Baskani Özbekistan Cumhurbaskani Sevket Mirziyoyev tarafindan imza altina alindi.
Türkiye'nin güneydogu bölgesinde 6 Subat'ta binlerce kisinin hayatina mal olan, binlerce kisinin yaralanmasina ve agir bir tahribata yol açan, iki yikici deprem sebebiyle Türk halkina taziyelerin iletildigi bildiride, depremlerden agir sekilde etkilenen bölgelere derhal yardim eli uzatmalari sebebiyle üye ve gözlemci devletlerin halklarina, diger ülkelere, uluslararasi kurulus ve platformlara sükran sunuldu.
Türkiye'deki yikici depremleri müteakiben, TDT üye ve gözlemci devletlerinin ivedi müdahalesi ve arama kurtarma ekiplerinin hizli sekilde konuslandirilmasinin takdir edildigi bildiride, Birlesmis Milletler tarafindan Türkiye için Deprem Acil Yardim Çagrisi yapilmasinin ve Avrupa Birligi (AB) Komisyonu ile Isveç AB Konseyi Baskanligi tarafindan Türkiye ve Suriye'ye küresel destegi seferber etmek üzere ortaklasa düzenlenecek bir Uluslararasi Bagis Konferansinin duyurulmasinin memnuniyetle karsilandigi ifade edildi.
Afetler karsisinda arama kurtarma ekiplerinin hizli konuslandirilmasinin yani sira insani yardimin süratle ulastirilmasinin önemine vurgu yapilan bildiride, "Türk Dünyasi 2040 Vizyonu" dogrultusunda, TDT bölgesinde ve dünya genelinde dogal afetlerin önlenmesi, bunlara müdahale edilmesi ve üstesinden gelinmesi için ikili ve çok tarafli isbirligi ve koordinasyonun gerekliligine isaret edildi.
2021 TDT 8. Zirvesi Bildirisi'nin 51. fikrasi dogrultusunda, 21 Aralik 2022'de Ankara'da AFAD'da gerçeklestirilen TDT Afet ve Acil Durum Yönetimi Bakanlar Toplantisi'nin, Sivil Koruma Mekanizmasi kurulmasina iliskin sonuçlarinin memnuniyetle karsilandigi belirtilen bildiride, 8. Zirve Bildirisi'nde ilgili Bakanliklara yesil teknolojiler ve akilli sehirler konusunda isbirligi baslatma talimati verme kararlari alindigi hatirlatildi.
- "Dayanismayi güçlendiren faaliyetler desteklenecek"
Türk Devletlerinin, "Türk Dünyasi 2040 Vizyonu"nda belirtilen vizyon ve hedeflerin gerçeklestirilmesinde kaydettikleri üstün siyasi, ekonomik ve sosyokültürel ilerlemenin takdirle karsilandigi aktarilan bildiride, TDT'nin, Türk dünyasinin degerlerini ve menfaatlerini tesvik etmeye yönelik faaliyetlerini destekleme taahhütleri teyit edildi.
Ticaret, ulastirma, yatirim, turizm, bölgesel baglanti ve stratejik insan kaynaklari yönetimi alanlarinda Türk dünyasinin isbirligi ve koordinasyonunun derinlestirilmesi ve güçlendirilmesinde TDT'nin giderek artan merkezi rolüne vurgu yapilan bildiride, bölgesel ve uluslararasi alanlarda is birliklerini ilerletmek için tüm imkanlarin arastirilmasi taahhüt edildi.
Ankara Bildirisi'nde, TDT'nin dönüsümünde ve Türk dünyasinin daha da bütünlesmesinde bir baska dönüm noktasi olan tarihi Semerkant Zirvesi'nin basarili sekilde düzenlenmesinden dolayi Özbekistan Cumhuriyeti'nin Dönem Baskanligi takdir edildi.
Dönem Baskaninin, TDT üye ve gözlemci devletleri halklarinin baris, istikrar, güvenlik ve refahini saglamanin yani sira dayanismayi güçlendirmeyi amaçlayan faaliyetlerini destekleme kararliliginin alti çizildi.
Cumhuriyetin kurulusunun 100'üncü, Türk Hariciyesinin temellerinin atilmasinin 500'üncü yil dönümü dolayisiyla Türkiye Cumhuriyeti'nin kutlandigi bildiride, nevruz ve ramazan ayi vesilesiyle tüm üye ve gözlemci devletlerin halklarinin esenligi ve refahi için en içten dilekler ifade edildi.
Bazi ülkelerde Müslümanlarin kutsal degerlerine karsi son zamanlarda islenen nefret suçlarindan endise duyuldugu aktarilan bildiride, bu baglamda, farkli inanç ve kültürlere sahip insanlar arasinda, baris içinde bir arada yasama, diyalog ve uyumun sürdürülebilmesi için farkli kültürler arasinda karsilikli sayginin hayati önemine vurgu yapildi.
- "Ihtiyaç duyulmasi halinde yardimlara devam"
TDT Devlet Baskanlarinin, depremlerin ardindan toparlanma ve yeniden insa çabalarinda Türkiye Cumhuriyeti halki ve hükümeti ile dayanisma içinde olduklarini ifade ettikleri belirtilen bildiride, üye ve gözlemci devletlerin yani sira diger ülkeler ve uluslararasi teskilatlar, platformlar tarafindan görevlendirilen acil müdahale ekiplerinin yürüttükleri özverili arama ve kurtarma operasyonlarinin takdirle karsilandigi aktarildi.
Araliksiz çabalariyla çok sayida hayat kurtaran ekiplere sükran sunulan bildiride, sunlar kaydedildi:
"TDT üye ve gözlemci devletler, ulusal tibbi kurtarma ekipleri arasinda isbirligini güçlendirmeye ve ortak kapasite gelistirme faaliyetlerinde bulunmaya hazir olduklarini, depremden etkilenenlere ihtiyaç duyulmasi halinde ve duyuldugu zamanda insani yardim saglamaya devam etmeye hazir olduklarini yinelediklerini, AB Komisyonu ve Isveç Konsey Baskanligi tarafindan 20 Mart 2023 tarihinde Brüksel'de ortaklasa düzenlenmesi planlanan Uluslararasi Bagisçilar Konferansi'na üyelerini katilmaya tesvik ettiklerini, meydana gelebilecek olasi afet ve acil durumlarda ihtiyaçlarin etkili, es güdümlü ve zamaninda karsilanmasi amaciyla TDT'nin ulusal afet yönetim makamlari arasindaki isbirliginin güçlendirilmesi konusunda mutabik kaldiklarini ve bu baglamda ilgili makamlara Kazakistan Cumhuriyeti'nin Türkistan sehrinde düzenlenecek TDT 10. Zirvesi'ne kadar 'Türk Devletleri Teskilati Sivil Koruma Mekanizmasinin Kurulmasina Iliskin Anlasma'nin imzalanmasi talimati verdiklerini beyan etmislerdir."
- "Nefret suçlari kinandi"
Bildiride, afet sonrasi ihtiyaç degerlendirmesinin, etkilenen bölgelerin toparlanmasi ve yeniden insasi süreci boyunca Türkiye'ye destegin sürdürülmesinde uluslararasi toplum için iyi bir referans noktasi olusturacagi ifade edildi.
Bu çabalarin, "daha iyi bir dünyayi yeniden insa et", "enerji verimliligi' ilkelerine dayandirilmasi arzusunun memnuniyetle karsilandigi da aktarilan bildiride, Türk dünyasinda daha dirençli, sürdürülebilir ve yesil kalkinmanin, kamu mallarinin yeniden canlandirilmasindaki özel rolüne dikkat çekildi.
Bildiride, sunlar kaydedildi:
"TDT Devlet Baskanlari, gözlemci devletlerin TDT faaliyetlerine aktif katilimini takdir ettiklerini ve KKTC'nin TDT Olaganüstü Zirvesi'ne katilimini not aldiklarini, TDT üye devletlerinin ekonomik potansiyelini harekete geçirmeyi ve aralarindaki ticari ve ekonomik isbirligini güçlendirmeyi amaçlayan 'Türk Yatirim Fonu Kurulus Anlasmasi'nin imzalanmasini memnuniyetle karsiladiklarini beyan etmislerdir."
Bildiride, Kazakistan, Türkmenistan ve Türkiye'de yaklasan genel seçimler ve Cumhurbaskani seçimleri ile Özbekistan'daki referandumun basarili sekilde sonuçlanacagi yönündeki kanaatler de aktarildi.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan'a, "Türk Dünyasi'nin birlik ve beraberligine, güvenlik ve refahina sagladiklari güçlü ve kalici katkilar ile TDT'nin birlik ruhunun pekistirilmesindeki dirayetli liderligi dolayisiyla sükran sunulan" bildiride, seçimlerde basari diledikleri iletildi.
Bildiride, UNESCO tarafindan bir "Dünya Türk Dili Günü" ilan edilmesine yönelik taahhütlerin yeniden teyit edildigi de kaydedildi.
Liderlerin bildirisinde, Kur'an-i Kerim'e yönelik son zamanlarda islenen suçlar ile Müslümanlari rencide eden, gelecekte yeni irkçi, yabanci, Islam düsmanligi içeren provokasyon ve saldirilara zemin hazirlayabilecek nefret suçlarinin en güçlü ifadelerle kinandigi aktarildi.
Azerbaycan'in Tahran Büyükelçiligine yapilan silahli saldirinin da kinandigi bildiride, olayin sorumlularinin adalet önüne çikarilmasi için hizli ve kapsamli bir sorusturma yapilmasi çagrisinda bulunuldu.
TDT Sekretaryasi'nin faaliyetlerinde elde edilen önemli basarilarin takdirle karsilandigi aktarilan bildiride, Sekretarya'nin kapasitesinin daha da güçlendirilmesi yönündeki kararlilik vurgulandi.
Bildiride, devlet baskanlarinin, TDT'nin planlanan 10. Zirvesi için hazirliklarin hizlandirilmasi talimatini vermeyi kabul ettikleri de ifade edildi.
- "Cumhurbaskani Erdogan'a sükran dilekleri iletildi"
Kazakistan'in Ekim 2023'te ?Türkistan sehrinde yapilacak 10. TDT Zirvesi'ne ev sahipligi yapmaya hazir oldugunu bir kez daha teyit ettigi aktarilan bildiride, TDT Devlet Baskanlari, TDT Ankara Olaganüstü Zirvesi müzakerelerinin basarili sekilde sonuçlanmasini saglayan Cumhurbaskani Erdogan'a derin sükranlari sundu.
Türk Hükümeti ve halkinin içten misafirperverliginin takdirle karsilandigi belirtilen bildiride, TDT Genel Sekreterinin, bildiride öngörülen karsilikli eylem ve ortak çabalarin es güdümünü saglamakla görevlendirildigi kaydedildi.