Tel Aviv yönetimi, Iran-Suudi Arabistan anlasmasina dair sessizligini koruyorEnes Canli- Netanyahu hükümeti anlasma için haleflerini, muhalefetse Netanyahu iktidarini suçluyor

KUDÜS (AA) - Israil resmi kurumlari, Iran ile Suudi Arabistan arasinda diplomatik iliskilerin 7 yil aradan sonra yeniden baslatilmasi karsisinda sessizligini sürdürüyor.

Israil Disisleri Bakanligi Sözcülügü, Iran-Suud anlasmasina iliskin "yorum yapmayacaklarini" belirtti.

Basbakan Binyamin Netanyahu'nun Roma ziyareti sirada Israil medyasina konusan üst düzey bir hükümet yetkilisi ise Suudi Arabistan-Iran yakinlasmasina iliskin görüsmelerin bir yil önce basladigina isaret ederek ülkenin eski basbakanlari Naftali Bennett, Yair Lapid ve ABD yönetimini suçladi.

Söz konusu yetkili, "Gidin onlara (Lapid ve Bennett) sorun. Bu neden onlar görevdeyken oldu? Çünkü Israil ve ABD'nin zayif oldugu imaji yüzünden oldu. Bati ve Israil'in zayifligi Iran'in daha fazla taninmasina yol açiyor. Israil ve Amerikan gücü bunun olmasini engelleyebilir." ifadelerini kullandi.

Buna karsin muhalefet ise yüz binlerce kisinin katildigi kitlesel protestolara yol açan yargidaki yetkilerin kisitlandigi Netanyahu hükümetinin yasal düzenlemelerinin, Iran-Suud anlasmasinin önünü açtigi elestirisini yöneltti.

Ana muhalefet lideri Lapid, yaptigi yazili açiklamada, Suud-Iran yakinlasmasini "Israil hükümeti dis politikasinin tehlikeli ve tam bir basarisizligi, Iran'a karsi insa ettikleri bölgesel savunmanin çöküsü" olarak niteledi.

Netanyahu hükümetinin yasal düzenlemelerine isaret eden Lapid, "Iran için gerekeni yapmak, ABD ile iliskileri güçlendirmek yerine hukuki çilginliklarla ugrasirsaniz olacagi budur." ifadelerini kullandi.

Suudi Arabistan ile Iran'in diplomatik iliskileri yeniden baslatma karari Israil medyasinda genis yer buldu.

Medyada, Iran-Suud yakinlasmasi, Tel Aviv yönetiminin, Birlesik Arap Emirlikleri, Bahreyn gibi ülkelerle imzaladigi diplomatik normallesme anlasmalariyla Tahran'a karsi bölgesel bir ittifak kurma çabasina "agir darbe" olarak yorumlandi.

Eski Israil Basbakani Naftali Bennett de anlasmanin Tahran için siyasi bir basari oldugunu kaydederek, "Israil için ise ciddi ve tehlikeli bir gelisme. Bu Iran karsiti bölge kurma çabasina karsi agir bir darbe." demisti.

- 7 yil sonra diplomatik iliskiler yeniden basliyor

Iran ile Suudi Arabistan, 7 yil aradan sonra diplomatik iliskilerin yeniden baslatilmasi konusunda anlasmaya varmisti.

Iki ülke arasinda varilan anlasma, Iran, Suudi Arabistan ve Çin tarafindan yapilan ortak açiklamayla duyurulmustu.

Açiklamada, Iran ve Suudi Arabistan'in iki ay içinde diplomatik iliskilerin yeniden baslatilarak büyükelçilikler ve temsilciliklerin karsilikli olarak açilmasinda anlastiklari belirtilmisti.

Iki ülke disisleri bakanlarinin da sürecin yürütülmesi ve ayrintilarin netlestirilmesi için yakin zamanda bir araya gelecegi aktarilmisti.

- Iran-Suudi Arabistan iliskileri

Suudi Arabistan'da 2 Ocak 2016'da aralarinda Sii din adami Nimr el-Nimr'in de bulundugu 47 kisi "terör" suçlamasiyla idam edilmisti.

Idamlara tepki gösteren Iranli yetkililerin pes pese yaptigi açiklamalarin ardindan Suudi Arabistan'in Tahran Büyükelçiligi ve Meshed kentindeki konsolosluk binalari Iran'daki göstericiler tarafindan atese verilmisti.

Mart 2015'te baslayan Yemen'deki kriz nedeniyle zaten gergin olan iki ülke arasindaki diplomatik iliskiler tamamen kesilmisti.

Iran ve Suudi Arabistanli yetkililer, Nisan 2021'de Bagdat'ta dogrudan görüsmeler yapmak üzere bir araya gelmis ve Irak'in arabuluculugundaki görüsmeler daha sonra da devam etmisti.