Özbekistan’da, anayasa taslagi Mirziyoyev'in yeniden seçilmesinin önünü açacakBahtiyar Abdülkerimov
TASKENT (AA) - Özbekistan'da, 30 Nisan’da halk oylamasina sunulacak yeniden düzenlenmis anayasa taslagi, Cumhurbaskani Sevket Mirziyoyev'in yeniden bu göreve seçilmesinin önünü açacak.
Özbekistan Yasama Meclisinden kabul edilmesinin ardindan dün Senato genel kurulunda onaylanan "Özbekistan anayasasindaki yeni düzenlemelere iliskin kanun" kapsaminda yeni düzenleme ve degisikliklerin yapildigi anayasa taslagi Özbek basininda yayimlandi.
30 Nisan'da düzenlenecek referandumda halk oylamasina sunulacak anayasa taslagi, 2016'da ilk defa seçilmesinin ardindan 2021'den beri ikinci dönem cumhurbaskani görevinde bulunan Mirziyoyev'in yeniden cumhurbaskani seçilmesine imkan saglayacak.
Anayasa taslaginda cumhurbaskani ile ilgili yeni düzenlemeler getirilirken, bu çerçevede cumhurbaskaninin bazi görev ve yetkileri parlamentoya devredilecek, cumhurbaskani görev süresi ise 5 yildan 7 yila çikarilacak.
Bir kisinin arka arkaya en fazla iki kez cumhurbaskani seçilebilme hakki ile ilgili yürürlükteki anayasada bulunan madde, yeni anayasa taslaginda da yer aliyor.
Anayasa taslaginin halk oylamasiyla yürürlüge girmesinin ardindan, aralarinda cumhurbaskani, meclis ve senato baskanlari, vali, il ve ilçe meclis baskanlari, cumhuriyet bassavcisi ve yüksek mahkeme baskaninin da bulundugu üst düzey yetkililerin daha önceki görev dönemleri dikkate alinmayacak ve diger vatandaslar gibi, anayasaya uygun olarak arka arkaya en fazla iki kez seçilme hakkina sahip olabilecek.
- Anayasa taslagi
Referandumda halk oylamasina sunulmasi öngörülen taslakta anayasaya 27 yeni madde eklenirken, mevcut 128 maddenin 91'inde degisiklik yapilacak.
Ülke parlamentosunun üst kanadi olan senato üyeleri sayisinin 100'den 65'e indirilmesi öngörülen anayasa taslagina göre, Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nin statüsüyle ilgili herhangi bir degisiklik yapilmayacak.
25 Haziran'da, anayasada aralarinda insan hak ve özgürlükleri, toplum ve birey, ülkenin idari-bölgesel yapisi ve yönetimi, cumhurbaskani görev süresinin 5 yildan 7 yila çikarilmasi, cumhurbaskaninin bazi yetkilerinin parlamentoya devredilmesi, yerel yöneticilerin yetki ve vekaletleri, Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nin statüsüne yönelik maddelerin degistirilmesiyle ilgili bazi teklifler kamuoyunda tartisilmaya açilmisti.
- Karakalpakistan'daki olaylar
Özbekistan anayasasinda Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nin statüsünün degistirilmesiyle ilgili bazi tekliflerin kamuoyunda tartisilmaya baslanmasinin ardindan 1 Temmuz 2022’de bölgede baslayan protestolar çok sayida insanin ölümüne neden olan siddet olaylarina dönüsmüstü.
Bunun üzerine, Özbekistan Cumhurbaskani Sevket Mirziyoyev, gösterilerin yapildigi Nukus'a giderek ülke anayasasinda Karakalpakistan'in statüsünün degistirilmeyecegini bildirmisti.