Iran'dan Avrupa ülkelerinin özel ödeme mekanizmasi "INSTEX" konusundaki suçlamalarina cevapAhmet Dursun- Iran Disisleri Bakanligi Sözcüsü Nasir Kenani: - "INSTEX'i kapatma açiklamasinda Iran'i suçlu çikarmak Avrupa'nin ABD'den en azindan finansal açidan bagimsiz olma yönündeki basarisizligini örtbas etmeye yönelik yapilan beyhude bir girisimdir"

BRÜKSEL (AA) - Iran, ABD'nin yaptirimlarina karsi 2019'da Almanya, Ingiltere ve Fransa tarafindan kurulan ancak yaptirimlarin asilmasi için yeterli olamayan INSTEX adi verilen özel ödeme mekanizmasinin tasfiye edilmesini "Avrupa'nin ABD'den finansal bagimsizligi konusundaki mutlak basarisizligini örtbas etmek" olarak nitelendirdi.

Iran Disisleri Bakanligi Sözcüsü Nasir Kenani, yaptigi açiklamada, ABD'nin 2018'de nükleer anlasmadan tek tarafli çekilmesinden sonra anlasmanin Avrupali taraflarinin Iran'in anlasma kapsamindaki ekonomik çikarlarini korumak için gerekli önlemleri uygulama sözü verdigini söyledi.

Avrupa ülkelerinin bu kapsamda Iran ile Avrupa arasindaki ticareti kolaylastiracak bir finansal mekanizma olarak INSTEX'in kurulmasini önerdiklerini ve Iran'in da bu mekanizmayla çalismak için çaba gösterdigini aktaran Kenani, "Buna karsilik ne yazik ki Avrupa hükümetleri anlasmadaki yükümlülükleri konusundaki eylemsizliklerine ek olarak INSTEX'i de etkin bir sekilde faaliyete sokamadilar." ifadelerini kullandi.

Kenani, INSTEX'in basarisizliginin ana nedeninin "Avrupa ülkelerinin ABD karsisindaki ciddi irade eksikligi" oldugu degerlendirmesinde bulundu.

Avrupa'nin INSTEX'e herhangi bir finansal kaynak veya uzun vadeli kredi limiti enjekte etmedigini öne süren Kenani, Iran'in uluslararasi ticaretini INSTEX'e dayandirmadigini ve uluslararasi ticareti diger finansal ve bankacilik kanallariyla sürdürdügünü belirtti.

Kenani, Ingiltere, Fransa ve Almanya'nin INSTEX'in tasfiye edilmesi konusunda Iran'i suçlamasina ise "INSTEX'i kapatma açiklamasinda Iran'i suçlu çikarmak Avrupa'nin ABD'den en azindan finansal açidan bagimsiz olma yönündeki basarisizligini örtbas etmeye yönelik yapilan beyhude bir girisimdir." dedi.

ABD, 2018'de Donald Trump'in baskanligi döneminde Iran'la nükleer anlasmadan çekilerek ülkeye yeniden yaptirimlar uygulamaya baslamisti.

Washington'un anlasmadan çekilmesinin ardindan Tahran yönetimini nükleer anlasmada tutmak isteyen Almanya, Ingiltere ve Fransa, Iran'la ticareti kolaylastirmak ve Avrupali sirketleri ABD'nin yaptirimlarindan korumak için Ocak 2019'da INSTEX adinda özel bir ödeme mekanizmasi kurmustu.

Mekanizmanin sadece ilaç ve gida ticaretiyle sinirli tutulmasi Tahran'in tepkisini çekmisti. Iran, ödeme mekanizmasinin petrol ticaretini de kapsamasini istemis ancak ABD'nin baskilari nedeniyle bu talep gerçeklesmemisti.

INSTEX birkaç ticari islem disinda kullanilamamisti. Avrupa ülkeleri ise Iran'in INSTEX'in görevini yerine getirmesini siyasi nedenlerle engelledigini savunuyor.

Ingiltere, Fransa ve Almanya tarafindan dün yapilan ortak açiklamada, INSTEX'in tasfiye edilecegi belirtilmisti.