Iklim degisikligi kaynakli asiri hava olaylari nedeniyle her 12 hastaneden biri kapanma riskiyle karsi karsiyaNuran Erkul Kaya- Dünya çapindaki 200 binden fazla hastaneyi kapsayan risk analizine göre, 16 bin 245 hastanenin 2100'e kadar iklim degisikligi kaynakli asiri hava olaylari nedeniyle kapanma tehlikesiyle karsilasabilecegi öngörülüyor - Türkiye'de ise her 20 hastaneden birinin asiri hava olaylarindan etkilenecegi ve bu olaylar nedeniyle 99 hastanenin yüksek hasar riski altinda olacagi tah

DUBAI (AA) - Iklim degisikligi kaynakli asiri hava olaylari nedeniyle dünya genelinde her 12 hastaneden birinin kismen veya tamamen kapanma tehlikesiyle karsi karsiya kalabilecegi tespit edildi.

Fiziksel iklim riskleri konusunda çalisan arastirma kurulusu XDI (Cross Dependency Initiative), Birlesmis Milletler Iklim Degisikligi Çerçeve Sözlesmesi 28. Taraflar Konferansi'nin (COP28) Saglik Günü'nde, iklim degisikliginin yol açtigi asiri hava olaylarinin hastaneler üzerindeki etkisini inceleyen 2023 Küresel Hastane Altyapisi Fiziksel Iklim Riski Raporu'nu yayimladi.

Dünya çapindaki 200 binden fazla hastanenin risk analizinin yer aldigi rapora göre, kiyi seridinde ve nehirlerin yakininda bulunan hastaneler en yüksek risk altinda bulunuyor, nehir ve yüzey suyu taskinlari hastanelere zarar verme riskini artiriyor. Yüzyilin sonuna dogru asiri hava olaylarinin siklasmasi ve deniz seviyesinin yükselmesiyle kiyi su baskinlarinin hizla artmasi tehlikesi de hastanelere yönelik zorluklari artiriyor.

Fosil yakitlardan hizli sekilde vazgeçilmemesi ve emisyonlarin artmaya devam ederek iklim krizinin etkilerinin daha da siddetlenmesi halinde, asiri hava olaylari nedeniyle 2100'e kadar dünya genelinde her 12 hastaneden biri kismen veya tamamen kapanma riskiyle karsilasabilir.

Bu oran toplam 16 bin 245 hastanenin söz konusu tehlikeyle karsilasabilecegi anlamina gelirken, bu sayi da su anda yüksek risk altinda olan hastane sayisinin neredeyse iki kati seviyesinde bulunuyor.

Bu nedenle söz konusu hastanelerin hepsinde iklim uyum yatirimlarina ihtiyaç duyuluyor ancak bu yatirimlarin saglanmasi halinde bile birçok hastane için tasinma tek seçenek olabilir.

Yüksek riskli olarak tanimlanan 16 bin 245 hastanenin yüzde 71'i düsük ve orta gelirli ülkelerde bulunuyor.

Rapordaki yüksek emisyon senaryosuna göre, asiri hava olaylarinin dünyadaki hastanelere zarar vermek riski yüzyilin sonuna kadar dört kattan fazla artarken, düsük emisyon senaryosunda bu risk artisi yüzde 106'ya gerileyecek.

Fosil yakit kullaniminin hizla azaltilmasiyla küresel sicaklik artisinin 1,8 derecede sinirlandirilmasi durumunda, hastane altyapisina yönelik hasar riski yüksek emisyon senaryosuna göre yari yariya azalacak.

Güney Dogu Asya, dünyada asiri hava olaylarindan zarar görme riski en yüksek olan hastanelerin bulundugu bölge olarak öne çikiyor. Yüksek emisyon senaryosuna göre, Güney Dogu Asya'daki neredeyse her 5 hastaneden 1'i yüzyilin sonuna kadar tamamen veya kismen kapanma riski altinda olacak.

- Türkiye'de 20 hastaneden 1'i risk altinda

Türkiye'de asiri hava olaylari nedeniyle kapatilma riski yüksek olan hastanelerin oraninin, 2050'ye kadar yüzde 3,8 seviyesinden yüzde 4,4'e yükselecegi öngörülüyor.

Emisyonlarin yüksek seyretmesi halinde yüzyil sonunda 20 hastaneden birinin asiri hava olaylarindan etkilenecegi ve Türkiye'de 99 hastanenin iklim degisikligi kaynakli asiri hava olaylari nedeniyle yüksek hasar riski altinda olacagi tahmin ediliyor.

- "Hastaneleri güvende tutmanin en iyi yolu emisyonlari azaltmak"

XDI Bilim ve Teknoloji Direktörü Karl Mallon, raporun bulgularina iliskin degerlendirmesinde, iklim degisikliginin, dünyanin her yerindeki insanlarin sagligini giderek daha fazla etkiledigini belirterek, "Siddetli hava kosullari hastanelerin de kapanmasina yol açarsa ne olur? Analizimiz, fosil yakitlardan hizla vazgeçilmedigi takdirde, binlerce hastanenin krizler sirasinda hizmet veremez hale gelmesiyle küresel sagliga yönelik risklerin daha da artacagini gösteriyor." ifadelerini kullandi.

Hastanelere yönelik bu riski önemli ölçüde azaltacak ve toplumlari güvende tutacak en iyi yolun emisyonlari azaltmak olduguna isaret eden Mallon, "Hükümetlerin kritik hizmetlerin devamliligini saglamak için halklara karsi görevleri vardir. Tek tek hükümetlerin bu bilgiler isiginda harekete geçmemesi ya da küresel toplumun ihtiyaci olan hükümetleri desteklememesi, vatandaslarinin refahini açikça göz ardi etmek anlamina gelir." degerlendirmesinde bulundu.