Azerbaycanli Büyükelçi Israil’in Iran'a saldirmak için ülkesinin topraklarini kullanamayacagini söylediMücahit Aydemir- Azerbaycan’in Tel Aviv Büyükelçisi Muhtar Memmedov: - “Azerbaycan basindan beri baska ülkelerin iç islerine karismayacagini ve topraklarinin baska ülkelere karsi kullanilmasina izin vermeyecegini beyan etmistir" - "Her ülke kendi toprak bütünlügünün ve vatandaslarinin egemenliginin korunmasindan ve savunulmasindan sorumludur. Azerbaycan da bir istisna degil. Israil çok sayida s

KUDÜS (AA) - Azerbaycan’in Tel Aviv Büyükelçisi Muhtar Memmedov, Israil’in Iran'a yönelik olasi bir saldirisinda ülkesinin topraklarini kullanamayacagini belirtti.

Israil’in The Jerusalem Post gazetesine konusan Memmedov, Azerbaycan’in, Israil’den sagladigi büyük ölçekli silah ithalatina karsilik bu ülkeye askeri operasyonlarinda yardim etmek için havaalani hazirladigina dair Israil basininda çikan haberleri yalanladi.

Yakin zamanda Büyükelçi olarak Tel Aviv’e atanan Memmedov, "Azerbaycan basindan beri baska ülkelerin iç islerine karismayacagini ve topraklarinin baska ülkelere karsi kullanilmasina izin vermeyecegini beyan etmistir. Çünkü diger ülkelerin de bizim iç islerimize karismamasini bekliyoruz." dedi.

Memmedov, basinda bunun aksine çikan iddialarin “asilsiz” oldugunu ifade etti.

Israil’den silah ithal etmenin ise normal olduguna isaret eden Azerbaycanli Büyükelçi, "Her ülke kendi toprak bütünlügünün ve vatandaslarinin egemenliginin korunmasindan ve savunulmasindan sorumludur. Azerbaycan da bir istisna degil. Israil çok sayida silah üretiyor, bu yüzden bu silahlari Israil'den satin almak normal." diye konustu.

- "Israil, Azerbaycan'a 92 uçus ile silah ihraç etti"

Haaretz gazetesi, Israil’in Iran'in nükleer tesislerine saldirmaya karar vermesi durumunda Bakü'nün Israil'e yardim etmek için bir havaalani hazirladigini ve Iran'i izlemek için Mossad'a Azerbaycan'da bir sube kurmasina izin verdigini yazmisti.

Israil’in son yillarda 92 uçak seferi ile Azerbaycan'a milyarlarca dolar degerinde silah ihraç ettigi ifade edilen haberde, Israil’in bunun karsiliginda Azerbaycan’dan "petrol alimi ve Iran'a erisim" elde ettigi kaydedilmisti.

Habere göre, Azerbaycan Silk Way hava yollari, 2016'dan itibaren, Ilyushin-76 uçaklari ile, “sivil kargo uçaklari için alisilmadik bir varis noktasi olan” Israil’in Ovda Havalimani'na en az 92 kez inis yapti.

Bakü-Ovda arasindaki hava trafiginin, özellikle Azerbaycan-Ermenistan arasinda 2016’daki 4 günlük savasta ve Karabag Savasi'nin yasandigi 2020 ve 2021’de artmasi dikkati çekmisti.

Israil’in Bakü yönetimine, Tavor taarruz tüfeklerinden, radar, hava savunma, tanksavar füzeleri, balistik füzeler gibi en gelismis sistemler ve insansiz hava araçlarina kadar hem istihbarat hem de saldiri amaçli çok çesitli silahlar ihraç ettigi belirtilmisti.

Azerbaycan’in, ayrica, muhalifler ve gazetecilere karsi kullanmak için Israil’den “Pegasus” casus yazilimini tedarik ettigi öne sürülmüstü.

Bu destegin karsiliginda Azerbaycan’in Mossad'a, Iran'i izlemek için bir ileri sube kurmasina izin verdigi iddia edilmis ve Tel Aviv ile stratejik ittifakinin bir parçasi olarak Israil’in en büyük petrol tedarikçisi haline geldigi vurgulanmisti.

Stockholm Uluslararasi Baris Arastirma Enstitüsünün bir raporu da, Israil'in 2011-2020 yillarinda Azerbaycan'in silah ithalatinin yüzde 27'sini olusturdugunu bildirmisti. Raporda, teslimatlarin çogunun 2016-2020 yillarinda gerçeklestigine ve bu dönemde, Israil'in Azerbaycan'in silah ithalatinin yüzde 69'unu olusturduguna isaret edilmisti.

- Israil-Azerbaycan iliskileri

Azerbaycan, 1991'de bagimsizligini ilan ederken, Israil, 1993’te Bakü'deki büyükelçiligini açmisti.

Israil’in Iran’i çerçeveleme strateji kapsaminda, Arap Körfez ülkeleriyle iliskilerini normallestirirken, son dönemde Azerbaycan’la da iliskilerini gelistirdi.

Israil eski Savunma Bakani Benny Gantz, Ekim 2022’de Bakü’ye resmi ziyaret düzenlemisti. Bakü yönetimi, bu ziyaretten kisa süre sonra, Tel Aviv'de büyükelçilik açilmasina karar verildigi duyurmustu.

Özellikle Ermenistan ile yasadigi savas ve çatismalar nedeniyle Israil’den silah ithalatini artiran Azerbaycan, Israil'in petrol ihtiyacinin yaklasik yüzde 65-70'ini karsiliyor.

- Azerbaycan-Iran gerilimi

Azerbaycan, 27 Eylül 2020’de baslayan ve 44 gün süren 2. Karabag Savasi'nda, 30 yil önce Ermenistan'in isgal ettigi topraklarini kurtarmisti.

Iran'in bu tarihten itibaren Azerbaycan'a yönelik tutumu ve sinirdaki askeri tatbikatlari iki ülke iliskilerinde gerilimi tirmandirmisti.

Iran’in resmi olarak "rutin tatbikatlar" olarak açikladigi askeri güç gösterisi, Azerbaycan tarafindan Ermenistan'a destek ve Iran'in bu sinir bölgesindeki degisiklikleri kabul etmeyecegine dair bir mesaj olarak algilanmisti.

Iran Devrim Muhafizlari Ordusunun Azerbaycan-Ermenistan sinirina askeri yiginak yapmaya basladigina dair haberler ve Iran'in sinirdaki tatbikatlari Azerbaycan'da Ermenistan'a destek olarak yorumlanmisti.

Azerbaycan'in Tahran Büyükelçiligine 27 Ocak'ta düzenlenen silahli saldirida büyükelçiligin güvenlik amiri hayatini kaybetmis ve iki güvenlik görevlisi yaralanmisti.

Azerbaycan Cumhurbaskani Ilham Aliyev ise saldiriyi "terör eylemi" olarak nitelendirmisti.

Bakü yönetimi, 11 Mart’ta, Iran'a ait savas uçaginin sinirda uçus gerçeklestirmesi sebebiyle bu ülkeye nota vermisti.