ABD'nin Irak'in isgaline imkan taniyan yetkiyi iptal eden tasariya iliskin Senato'da ilk adim atildiTugçenur Akgün- ABD Senatosu Çogunluk Lideri Demokrat Chuck Schumer: - "Amerikalilar Orta Dogu'da sonu gelmeyen savaslardan bikti"

NEW YORK (AA) - ABD Senatosu'nda, Irak'in isgal edilmesine imkan taniyan yetkiyi iptal eden tasarinin onaylanmasina iliskin ilk oylama Senato'dan geçti.

Senato'da, ABD Baskani'na 1991 ve 2002'de Irak'a yönelik askeri güç kullanma imkani veren "Irak'ta Askeri Güç Kullanimi için Yetki (AUMF)" isimli yetkinin resmi olarak iptal edilmesine yönelik tasarinin geçmesiyle ilgili ön oylama yapildi.

Oylamada 68 milletvekili "evet", 27 milletvekili ise "hayir" oyu kullandi. Böylece Senato'da tasarinin oylanmasina iliskin usulen engeller ortadan kalkmis oldu. ABD'nin Irak'i isgalinin 20. yil dönümüne denk gelecek sekilde tasariya iliskin nihai oylamanin gelecek hafta Senato'da yapilmasi bekleniyor.

Temsilciler Meclisi'nde 2021'de söz konusu tasari oylanmis ancak Senato'da gündeme alinmamisti.

Senato Dis Iliskiler Komitesi, son üç yilda iki kez yetkinin feshedilmesi için oy kullandi. Yetkinin yürürlükten kaldirilmasi için Temsilciler Meclisi ve Baskan Joe Biden'in da onayindan geçmesi gerekiyor.

AUMF yetkisini son olarak eski ABD Baskani Donald Trump, 2020'de Iranli General Kasim Süleymani'nin öldürüldügü operasyon için kullanilmisti.

- Senatörlerden yetkinin feshedilmesi çagrisi

ABD Senatosu Çogunluk Lideri Demokrat Chuck Schumer, oylama öncesi yaptigi konusmada, ABD'nin, Irak'in ve dünyanin 2002'den bu yana dramatik bir sekilde degistigini ve Irak savasinin çoktan sona erdigini belirterek söz konusu yetkinin yürürlükten kaldirilmasi gerektigini savundu.

Biden'in da söz konusu yetkinin kaldirilmasina destek verdigini söyleyen Schumer, "Amerikalilar Orta Dogu'da sonu gelmeyen savaslardan bikti." dedi.

Söz konusu yetkinin her yil yürürlükte kalarak gelecekteki yönetimlerin kötüye kullanmasina yol açmasina izin verilmemesi gerektigini kaydeden Schumer, AUMF'nin yürürlükten kaldirilmasinin ulusal savunmaya engel olmayacagini bildirdi. Schumer, diger taraftan, bu adimin Irak ile iliskilerin güçlenmesi için önemli bir adim olacagini kaydetti.

Senato Dis Iliskiler Komitesi Baskani Bob Menendez ise Irak isgalinin Orta Dogu'yu istikrarsizlastirdigini, Iran'i güçlendirdigini savundu. Bazi tahminlere göre savas nedeniyle yarim milyon Iraklinin hayatini kaybettigine isaret eden Menendez, ABD'nin isgaline o dönem bölgedeki ortaklarinin karsi çiktigini hatirlatti.

Menendez, Irak'in halihazirda kritik öneme sahip oldugunu belirterek, DEAS ile mücadelede birlikte hareket ettiklerini söyledi.

Demokrat Senatör Tim Kaine de Irak'in bugün ABD'nin önemli bir ortagi oldugunu ifade ederek, ABD Savunma Bakani Lloyd Austin'in yakin zamanda gerçeklestirdigi Irak'i ziyaretini örnek verdi.

Cumhuriyetçi Senatör Todd Young da "Saddam Hüseyin öldü." diyerek Irak'in artik bir tehdit yaratmadigini belirtti.

- Irak'in isgali

ABD Kongresi, 1991'de Körfez Savasinda Irak lideri Saddam Hüseyin'in kuvvetlerinin Kuveyt'ten çikarilmasi ve 2002'de ise Irak'in isgali için Baskan'a askeri güç kullanma yetkisi vermisti.

ABD ve Ingiltere öncülügündeki koalisyon güçleri 20 Mart 2003'te "Saddam Hüseyin'in biyolojik silahlar ürettigi" iddiasiyla Irak'i isgal etmisti. ABD ve ona destek veren Ingiltere, Birlesmis Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) kararini beklemeden Irak'a "istikrar ve demokrasi" getirecegi iddia edilen "Irak'i Özgürlestirme Operasyonunu" baslatmisti.

Yüz binlerce sivilin hayatini kaybettigi, milyarlarca dolarin harcandigi bu askeri müdahale ülkede sivillerin bedelini ödeyecegi siyasi ve toplumsal kaosun yani sira terör örgütü DEAS'in ortaya çikmasina da zemin hazirladi.